Η καθημερινή και εξαντλητική “μάχη” μπροστά στο ταμείο των σουπερμάρκετ.
Της Ελένης Τσαγκά
Οι καταναλωτές αναγκαστικά έχουν πλέον στραφεί σε τρόφιμα χαμηλού κόστους αλλά και χαμηλότερης ποιότητας. Στοιχεία πρόσφατης έρευνας της ΕΥ, έδειξαν πως οι καταναλωτές, τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναδυόμενες οικονομίες, κάνουν δραματικές, βραχυπρόθεσμες αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, για να αντιμετωπίσουν τις συνεχιζόμενες οικονομικές ανατροπές στην καθημερινότητά τους. Άλλες έρευνες δείχνουν επίσης πως οι καταναλωτές στρέφονται σε προϊόντα με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, πως σταματούν εντελώς τις αγορές αλκοόλ λόγω πληθωρισμού, πως οι πωλήσεις στην κατηγορία σνακ έχουν αυξηθεί κατά 12,8%, -με προτίμηση στα σνακ ιδιωτικής ετικέτας- πως σημειώνεται μείωση των πωλήσεων στον συσκευασμένο καφέ, ενώ το θετικό όσον αφορά στην υγεία των Ελλήνων είναι πως, τους τελευταίους μήνες το έχουν ρίξει στα όσπρια. Το μοναδικό υγιεινό τρόφιμο, το οποίο δεν έχει ακριβύνει τόσο όσο το ελαιόλαδο, τα γαλακτοκομικά, το κρέας και τα ψάρια.
Πλέον οι άνθρωποι δεν μπορούν να αγοράσουν τρόφιμα που είναι «κρίσιμα» για μια θρεπτική διατροφή, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη χρόνιων ασθενειών ή ακόμα και στο στρες, το άγχος ή την κατάθλιψη. Παθήσεις όπως η υπέρταση ή ο διαβήτης θα μπορούσαν να αναπτυχθούν αργότερα στη ζωή τους, εάν αναγκάζονται για μεγάλο χρονικό διάστημα να επιλέγουν τρόφιμα χαμηλότερης ποιότητας που είναι φθηνότερα και έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής πράγμα που σημαίνει ότι περιέχουν και πολλά πρόσθετα και συντηρητικά…
Σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ στην Ελλάδα, έχουν αυξηθεί οι δαπάνες για ψωμί και είδη αρτοποίας (επίσης πιο φθηνό αλλά όχι τόσο υγιεινό) ενώ σημειώνεται μείωση της δαπάνης για πηγές πρωτεΐνης. Ενδεικτικά, οι αγορές μοσχαρίσιου κρέατος έχουν μειωθεί κατά -18%, ενώ παρατηρείται μείωση της δαπάνης σε γαλακτοκομικά κατά -30%, μείωση της δαπάνης για ελαιόλαδο -17% και μείωση της δαπάνης για φρούτα -7%, για λαχανικά -43%, αλλά αύξηση στα όσπρια κατά 44% και στους ξηρούς καρπούς κατά 48%.
Αυτές οι αλλαγές –εκτός από την περίπτωση των οσπρίων- οδηγούν σε λιγότερη πρόσληψη βιταμινών, μετάλλων και φυτικών ινών που είναι σημαντικά για την υγεία και την ανοσία και απαραίτητων λιπαρών (από τη μείωση της κατανάλωσης ελαιόλαδου).
Οι εξαιρετικά σημαντικές αλλαγές προς το χειρότερο στη διατροφή δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Για παράδειγμα στη Βρετανία, όπου ο πληθωρισμός των τιμών τροφίμων έχει αυξηθεί στα υψηλότερα ποσοστά των τελευταίων 40 ετών, αξιωματούχοι του κοινοβουλίου κατήγγειλαν πως προωθούνται από τα σουπερμάρκετ τρόφιμα σχετικά χαμηλού κόστους που είναι πλούσια σε θερμίδες αλλά μειωμένης περιεκτικότητας σε θρεπτικά συστατικά –όπως παράδειγμα μπισκότα, burger και άλλα προϊόντα υψηλής επεξεργασίας– και που έχει οδηγήσει τις φτωχότερες οικογένειες στην παχυσαρκία
Στις ΗΠΑ έρευνα έδειξε, πως η αύξηση των τιμών των τροφίμων επηρεάζει περισσότερο την υγεία των καταναλωτών από ότι την τσέπη τους. Και εκεί οι καταναλωτές επιλέγουν φθηνότερες εναλλακτικές λύσεις, όπως πρόχειρα γεύματα fast food ή εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα που είναι πιο φθηνά από φρούτα, λαχανικά ή κρέας.
Περισσότερο από το 49 % Καναδών έχουν μειώσει την ποσότητα του κρέατος ή των πηγών πρωτεΐνης που αγοράζουν λόγω του αυξημένου κόστους των τροφίμων, ενώ το 46% έχουν μειώσει την ποσότητα φρούτων και λαχανικών που καταναλώνουν ως αποτέλεσμα του πληθωρισμού των τροφίμων.
Η μείωση της κατανάλωσης θρεπτικών τροφίμων λόγω των υψηλών τιμών έχει διάφορες επιπτώσεις στην υγεία, όπως προαναφέρθηκε, όπως παχυσαρκία, προβλήματα ψυχικής υγείας, αυξημένο κίνδυνο διαβήτη, υψηλότερα ποσοστά αυτοάνοσων και μολυσματικών ασθενειών και ευαισθησία σε τραυματισμούς. Αυτό σημαίνει και επιβάρυνση του συστήματος Υγείας με όλες τις αρνητικές συνέπειες.
Δυστυχώς η αιτία για τις τιμές των τροφίμων δεν είναι μία και κανείς δεν έχει το “μαγικό ραβδάκι” που θα αλλάξει νοοτροπία στις εταιρείες Big Food, που θα βάλει τέλος στον «πληθωρισμό της απληστίας», που θα σταματήσει την κλιματική αλλαγή (αιτία σε πολλές περιπτώσεις για τη μείωση της παραγωγής), που θα γυρίσει τον χρόνο πίσω και θα αποτρέψει τον πόλεμο στην Ουκρανία (τότε ξεκίνησαν όλα και τότε οι μεγάλες εταιρείες εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία) και που ακολούθησε την παγκόσμια πανδημία Covid, ή που θα μειώσει τις τιμές της ενέργειας. Ευτυχώς (ακόμα) τα περισσότερα ελληνικά νοικοκυριά βρίσκουν τρόπους να “ξεγελούν” και να ξεγελιούνται με ευφάνταστες συνταγές και τρόπους μείωσης του κόστους διατροφής. Η καθημερινή όμως “μάχη” μπροστά στο ταμείο των σουπερμάρκετ είναι εξαντλητική και οι δυνάμεις κάποια στιγμή θα μας εγκαταλείψουν…
Ακολουθήστε το Cibum 
