Οι καταναλωτές υιοθετούν πιο βιώσιμες συμπεριφορές όταν αντιμετωπίζουν παραπλανητικούς περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς.
O όρος greenwashing ή “πράσινο ξέπλυμα”, υποδηλώνει ουσιαστικά τη διαμόρφωση μιας ψευδούς και παραπλανητικής εικόνας για την περιβαλλοντική συμμόρφωση μας εταιρείας, των προϊόντων της και των συσκευασιών της. Το Greenwashing περιλαμβάνει έναν αβάσιμο ισχυρισμό με στόχο την εξαπάτηση των καταναλωτών ώστε να πιστέψουν ότι τα προϊόντα μιας εταιρείας είναι φιλικά προς το περιβάλλον ή έχουν μεγαλύτερο θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο από ό,τι στην πραγματικότητα. Σε μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο μιας δράσης mystery shopping το 2022 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αξιολογήθηκαν 150 περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί, με το 53,2% (περισσότερο από το μισό) των οικολογικών ή βιώσιμων ισχυρισμών προϊόντων και υπηρεσιών να θεωρούνται αβάσιμοι, ασαφείς και παραπλανητικό όσον αφορά τα οικολογικά χαρακτηριστικά των προϊόντων.
Αυτή η πρακτική μπορεί να επηρεάσει τις αντιλήψεις και τις στάσεις των καταναλωτών απέναντι στην κατανάλωση κυκλικών προϊόντων. Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό sustainability του Mdpi στη συλλογή Circular Economy Approaches for Lifecycles of Products and Services , διερεύνησε την επιρροή των συμπεριφορών greenwashing των εταιρειών στους καταναλωτές, παρέχοντας σημαντικές γνώσεις σχετικά με την περίπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ του greenwashing, των περιβαλλοντικών ανησυχιών, της βιώσιμης συλλογής πληροφοριών και των κυκλικών καταναλωτικών προθέσεων μεταξύ των καταναλωτών.
Για το σκοπό αυτό, συλλέχτηκε δείγμα 826 έγκυρων απαντήσεων από Πορτογάλους καταναλωτές. Η μελέτη διαπίστωσε ότι το greenwashing επηρεάζει θετικά τις περιβαλλοντικές ανησυχίες των καταναλωτών και την τάση τους να αναζητούν βιώσιμες πληροφορίες. Αυτοί οι παράγοντες, με τη σειρά τους, επηρεάζουν θετικά τις προθέσεις τους για κυκλική κατανάλωση. Τα ευρήματα αυτά αμφισβητούν την παραδοσιακά αρνητική αντίληψη του greenwashing, υποδηλώνοντας την παράδοξη συμβολή του στην προώθηση της βιωσιμότητας. Τα αποτελέσματα αποκαλύπτουν περαιτέρω το παράδοξο ότι οι καταναλωτές υιοθετούν πιο βιώσιμες συμπεριφορές όταν αντιμετωπίζουν παραπλανητικούς περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς.
Πιο συγκεκριμένα, τα ευρήματα αποκαλύπτουν ότι οι πρακτικές «πράσινου ξεπλύματος» επηρεάζουν σημαντικά τις περιβαλλοντικές ανησυχίες των καταναλωτών και τις προσπάθειές τους να συλλέξουν βιώσιμες πληροφορίες. Το αντιληπτό greenwashing συνδέεται σημαντικά με υψηλότερες περιβαλλοντικές ανησυχίες και μια επακόλουθη μεγαλύτερη ζήτηση για πληροφορίες περί βιωσιμότητας. Αυτή η επιρροή, με τη σειρά της, διαμορφώνει τις κυκλικές καταναλωτικές προθέσεις των καταναλωτών, μειώνοντας τα απόβλητα και ελαχιστοποιώντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Η μελέτη παρέχει πολύτιμες γνώσεις σχετικά με τη συμπεριφορά των καταναλωτών που σχετίζεται με τη βιωσιμότητα και έχει πρακτικές επιπτώσεις για τις εταιρείες και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στη διαμόρφωση αποτελεσματικών στρατηγικών κυκλικής οικονομίας.
Οι εταιρείες πρέπει να αναγνωρίσουν ότι το δυνητικό «δίκοπο μαχαίρι» του greenwashing – μπορεί να τονώσει βραχυπρόθεσμες φιλοπεριβαλλοντικές συμπεριφορές, αλλά θα μπορούσε τελικά να ενισχύσει τον σκεπτικισμό των καταναλωτών και να διαβρώσει την εμπιστοσύνη. Αντίθετα, οι επιχειρήσεις που έχουν δεσμευτεί για γνήσια περιβαλλοντική διαχείριση θα μπορούσαν να κεφαλαιοποιήσουν αυτή την ανταπόκριση των καταναλωτών προσφέροντας μεγαλύτερη διαφάνεια, τεκμηριώνοντας τους οικολογικούς ισχυρισμούς τους και παρέχοντας προσβάσιμες και αξιόπιστες πληροφορίες για τις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις. Για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τα αποτελέσματά υπογραμμίζουν την κρίσιμη σημασία της αυστηρής νομοθεσίας για τον περιορισμό του πράσινου ξεπλύματος και την προώθηση της διαφανούς επικοινωνίας σχετικά με τη βιωσιμότητα.
Για να διαβάσετε τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.