Στο 90% των περιπτώσεων τα κιλά επανέρχονται σταδιακά μετά τη διακοπή της θεραπείας.
Της Δέσποινας Χάρου
Κατόπιν έρευνας του 2021, η ουσία Σεμαγλουτίδη συνδέθηκε με την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, ωστόσο τη στιγμή που τέτοιου είδους φάρμακα έχουν ήδη ξεκινήσει να επεκτείνονται στην ευρωπαϊκή αγορά, ξεκινώντας από το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ειδικοί τονίζουν πως τα κιλά που χάνονται κατά τη λήψη της είναι προσωρινά.
Το Ozempic και το Wegovy είναι εμπορικές ονομασίες της σεμαγλουτίδης και παρόλο που δημιουργήθηκε για την αντιμετώπιση του διαβήτη, είναι ευρέος διαδεδομένη για την απώλεια βάρους. Τα αποτελέσματα κλινικής δοκιμής του 2021, φανέρωσαν πως σχεδόν 9 στους 10 όσων έλαβαν μια εβδομαδιαία ένεση σεμαγλουτίδης υπό συγκεκριμένες συνθήκες, οδηγήθηκαν σε απώλεια βάρους της τάξεως του 5- 15% του σωματικού τους βάρους. Η ένεση ozempic είναι ευρέως διαδεδομένη και σε Έλληνες οι οποίοι ενώ δεν έχουν διαβήτη, προσπαθούν να χάσουν βάρος με σεμαγλουτίδη με συνέπεια να δημιουργούν πρόβλημα στους διαβητικούς που δεν μπορούν να βρουν τις ενέσεις στα φαρμακεία.
Το φάρμακο μάλιστα έχει γίνει πρωτοσέλιδο λόγω του ότι διάφοροι σταρ του Χόλιγουντ φέρεται να το χρησιμοποιούν για να χάσουν γρήγορα κιλά μεταξύ των οποίων η Chelsea Handler και, ο Kyle Richards.
Ο Alex Miras, καθηγητής ενδοκρινολογίας στο Πανεπιστήμιο Ulster της Βόρειας Ιρλανδίας λέει στο NutritionInsight, “Όταν οι ασθενείς λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή, έχει αποδειχθεί ότι είναι ευεργετικό για την υγεία τους. Το πρόβλημα είναι ότι η θεραπεία διακόπτεται μετά από δύο χρόνια γιατί δεν είναι πλέον οικονομικά αποδοτική. Αυτό είναι λογικό όσον αφορά το κόστος, αλλά δεν έχει και κλινικό νόημα, καθώς δεν θα κάναμε το ίδιο για άλλες χρόνιες παθήσεις που θεραπεύουμε”. “Όλες οι μελέτες έχουν δείξει ότι τα οφέλη των ασθενών από το φάρμακο εξαφανίζονται σχεδόν εντελώς όταν διακόπτεται η φαρμακευτική αγωγή. Επομένως, δεν νομίζω ότι είναι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του περιττού βάρους. Απλώς δείχνει ότι είναι μια καλή αλλά όχι τέλεια διαδικασία”.
Το συγκεκριμένο φάρμακο, ενεργοποιεί ένα μηχανισμό του εγκεφάλου που μειώνει την όρεξη, ωστόσο αυτό συμβαίνει για όσο γίνεται χρήση του. “Όταν σταματήσετε το φάρμακο, όλα τα βιολογικά σήματα προς τον εγκέφαλο από το φάρμακο εξαφανίζονται εντελώς”, λέει ο Miras. Επίσης τονίζει πως αν και η απώλεια βάρους που πετυχαίνει είναι σημαντική της τάξεως του 15%, ωστόσο στο 90% των περιπτώσεων, τα κιλά επανέρχονται σταδιακά μετά τη διακοπή της θεραπείας.
Ο καθηγητής αναφέρει ακόμη πως όσον αφορά το σωματικό βάρος, το 70% καθορίζεται από τη γενετική και το 30% από το περιβάλλον. Έτσι, με το πέρασμα των χρόνων ο περιβαλλοντικός παράγοντας που απαντάται σε εύκολα προσβάσιμα τρόφιμα κατώτερης ποιότητας μας κρατάει πίσω. “Μπορείτε πάντα να δοκιμάσετε διαφορετικά μέτρα τροποποίησης του τρόπου ζωής, τα οποία περιλαμβάνουν διατροφικές θεραπείες και σωματική δραστηριότητα”, λέει στο NutritionInsight. Η τροποποίηση του τρόπου ζωής, όμως, έχει το πολύ ένα 5% αποτέλεσμα και η δράση του φαρμάκου ανταποκρίνεται ακριβώς εκεί. Μια ενδεχόμενη ανάκτηση ενός καλύτερου τρόπου ζωής όπως η αλλαγή των διατροφικών επιλογών, μπορεί να έχει μεγαλύτερο αποτέλεσμα από το ίδιο το φάρμακο. “Είναι πολύ λογικό να προτείνουμε στον ασθενή ότι εκτός από το να τρώει λιγότερο, θα πρέπει να τρώει ταυτόχρονα και υγιεινά, με την αποφυγή τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε ενέργεια. Η μείωση της πρόσληψης θερμίδων και η αλλαγή των διατροφικών επιλογών θα έχουν τον πιο σημαντικό αντίκτυπο”, τονίζει.
Σύμφωνα με τον ίδιο, άλλο ένα μειονέκτημα του της σεμαγλουτίδης εκτός από τα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα της, είναι η απώλεια βάρους που δεν περιορίζεται μόνο σε ανεπιθύμητο λίπος, αλλά και στους μύες. “Θα πρέπει να προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους μύες γιατί είναι ωφέλιμο με πολλούς τρόπους. Επομένως, οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες είναι σίγουρα χρήσιμες και συνιστώνται μετά από οποιαδήποτε παρέμβαση απώλειας βάρους”.
Τα ευρήματα πρόσφατης κινεζικής μελέτης σε αρουραίους, αποκαλύπτουν πως το φάρμακο μπορεί να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην εντερική λειτουργία, που μπορούν ενδεχομένως, να οδηγήσουν ακόμη και σε θάνατο. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο Acta Pharmaceutica Sinica B, και καταδεικνύει τις ανεπιθύμητες ενέργειες του υποδοχέα πεπτιδίου-1 (GLP-1) που μοιάζει με γλυκαγόνη, μια ορμόνη που προέρχεται από το έντερο που χρησιμοποιείται συνήθως για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 όπως είναι σεμαγλουτίδη. “Ενώ η αποτελεσματικότητά τους και τα προφίλ ασφάλειας είναι ευρέως αποδεκτά, μακροχρόνιες ανεπιθύμητες ενέργειες όπως ο αυξημένος κίνδυνος εντερικής απόφραξης έχουν αναφερθεί σε διαβητικούς ασθενείς, ο οποίος είναι 4,5 φορές υψηλότερος από εκείνους που λαμβάνουν άλλα φάρμακα ελέγχου της γλυκόζης”, σημειώνει η μελέτη.
Άλλη μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 25.617 άτομα, αυτή τη φορά, έδειξε 3,5 φορές αύξηση στο ποσοστό εντερικής απόφραξης που σχετίζεται με τη θεραπεία με GLP-1RA. “Κατά τη διάρκεια των δύο ετών, το φάρμακο είναι οικονομικά αποδοτικό, αλλά πέρα από τα δύο χρόνια, δεν είναι, αν και εξακολουθεί να είναι κλινικά αποτελεσματικό”, λέει ο Miras. Ωστόσο οι ερευνητές τονίζουν πως ο κίνδυνος εντερικής απόφραξης εμφανίζεται σε ανθρώπους έως και 1,5 χρόνο μετά την λήψη του φαρμάκου.
Ωστόσο σύμφωνα με τον ίδιο, δεν υπάρχουν μελέτες υψηλής ποιότητας που να αποδεικνύουν το συσχετισμό εντερικής απόφραξης ή και θανάτου παρά μόνο μιας παγκρεατίτιδας που βέβαια μπορεί να επουλωθεί με τη διακοπή της χρήσης του φαρμάκου.