Οι δίαιτες πλούσιες σε λιπαρά μεταβάλλουν τα βακτήρια του εντέρου, ενισχύοντας τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου.
O καρκίνος του παχέος εντέρου έχει εξαπλωθεί σε άτομα κάτω των 50 ετών τις τελευταίες δεκαετίες και το αυξανόμενο ποσοστό παχυσαρκίας παίζει έναν σημαντικό ρόλο σε αυτό, μαζί με τις δίαιτες με πολλά λιπαρά.
Για τον τελευταίο παράγοντα, μια πρόσφατη έρευνα από το Ινστιτούτο Salk και το UC San Diego αποδεικνύει πώς οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά μπορούν να αλλάξουν τα βακτήρια του εντέρου και τα πεπτικά μόρια που ονομάζονται χολικά οξέα που τροποποιούνται από αυτά τα βακτήρια, δημιουργώντας προδιάθεση για καρκίνο του παχέος εντέρου.
Στη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Cell Reports στις 22 Αυγούστου 2023, η ομάδα βρήκε αυξημένα επίπεδα συγκεκριμένων βακτηρίων του εντέρου σε ποντίκια που τρέφονταν με δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.
Αυτά τα βακτήρια του εντέρου αλλάζουν τη σύνθεση της δεξαμενής του χολικού οξέος με τρόπους που προκαλούν φλεγμονή και επηρεάζουν το πόσο γρήγορα αναπληρώνονται τα βλαστοκύτταρα του εντέρου, όπως απέδειξαν οι ερευνητές. Τα χολικά οξέα είναι μόρια που παράγονται από το συκώτι και χρησιμοποιούνται από το έντερο για να βοηθήσουν στην πέψη των τροφίμων και στην απορρόφηση της χοληστερόλης, των λιπών και των θρεπτικών συστατικών.
«Η ισορροπία των μικροβίων στο έντερο διαμορφώνεται από τη διατροφή και ανακαλύπτουμε πώς οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα που οδηγούν σε καρκίνο», λέει ο συν-ανώτερος συγγραφέας και καθηγητής Ronald Evans, διευθυντής του Salk’s Gene Expression Laboratory. Ο ειδικός τονίζει πως τα ευρήματα αυτά πρέπει να συμπεριληφθούν σε κρατικές υγειονομικές πολιτικές κατά του καρκίνου στο μέλλον.
Η επιστημονική ομάδα είχε εργαστεί και στο παρελθόν πάνω στην απόδειξη πως οι δίαιτες υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά ενισχύουν τα συνολικά επίπεδα χολικού οξέος. Αν και το απέδειξαν, εξακολουθούσαν να υπάρχουν κενά, όπως σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο το μικροβίωμα του εντέρου και τα χολικά οξέα αλλάζουν από τις πολύ λιπαρές δίαιτες. Ως εκ τούτου, στην νέα αυτή έρευα εξετάστηκαν τα μικροβιώματα και τα μεταβολώματα – συλλογές μικρών μορίων από τη διατροφή και τα μικροβιακά προερχόμενα – στα πεπτικά ίχνη ζώων σε δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι παρόλο που τα ποντίκια που τρέφονταν με δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά είχαν περισσότερα χολικά οξέα στα έντερά τους, υπήρχε λιγότερη ποικιλομορφία με υψηλότερο επιπολασμό ορισμένων χολικών οξέων που είχαν αλλάξει από βακτήρια του εντέρου. Έδειξαν επίσης ότι αυτά τα τροποποιημένα χολικά οξέα επηρέασαν τον πολλαπλασιασμό των βλαστοκυττάρων στα έντερα. Όταν αυτά τα κύτταρα δεν αναπληρώνονται συχνά, μπορούν να υπάρξουν μεταλλάξεις- ένα βασικό βήμα προς την ενθάρρυνση της ανάπτυξης καρκίνων, οι οποίοι συχνά προέρχονται από αυτά τα βλαστοκύτταρα.
Υπήρχαν επίσης εντυπωσιακές διαφορές στα μικροβιώματα των ποντικών σε δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά: οι συλλογές βακτηρίων του εντέρου στις πεπτικές οδούς αυτών των ποντικών ήταν λιγότερο ποικιλόμορφες και περιείχαν διαφορετικά βακτήρια από τα μικροβιώματα των ποντικών που δεν ακολουθούσαν δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Δύο από αυτά τα βακτήρια – Ileibacterium valens και Ruminococcus gnavus – ήταν σε θέση να παράγουν αυτά τα τροποποιημένα χολικά οξέα.
Οι επιστήμονες εξεπλάγησαν όταν ανακάλυψαν ότι μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά είχε στην πραγματικότητα μεγαλύτερο αντίκτυπο στο μικροβίωμα και στα τροποποιημένα χολικά οξέα από μια γενετική μετάλλαξη που αυξάνει την ευαισθησία στα ζώα στον καρκίνο, εξαιτίας του ότι δημιουργεί φλεγμονή στο έντερο.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά αλλάζουν τη σύνθεση του μικροβιώματος, ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη βακτηρίων όπως το I. valens και το R. gnavus . Με τη σειρά του, αυτό ενισχύει τα επίπεδα των τροποποιημένων χολικών οξέων. Σε έναν φαύλο κύκλο, αυτά τα χολικά οξέα δημιουργούν ένα πιο φλεγμονώδες περιβάλλον που μπορεί να αλλάξει περαιτέρω τη σύνθεση των βακτηρίων του εντέρου.
Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ.