Η πηγή ζάχαρης μπορεί να είναι πιο σημαντική από την ποσότητα όταν πρόκειται για την ανάπτυξη παχυσαρκίας στα παιδιά σύμφωνα με νέα μελέτη.
Νέα έρευνα που παρουσιάζεται στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την Παχυσαρκία (ECO) στη Βενετία της Ιταλίας (12-15 Μαΐου) υποδηλώνει ότι η πηγή ζάχαρης είναι πιο σημαντική από την ποσότητα ζάχαρης όταν πρόκειται για την ανάπτυξη παχυσαρκίας στα παιδιά. Η μελέτη διαπίστωσε ότι η συνολική ποσότητα ζάχαρης που καταναλώνεται από πολύ νέους ανθρώπους, δεν συσχετίστηκε με το βάρος στην ηλικία των 10 ή 11 ετών.
Ωστόσο, τα παιδιά που έπαιρναν μεγαλύτερο ποσοστό της ζάχαρης τους από υγρά γαλακτοκομικά προϊόντα χωρίς ζάχαρη (γάλα και βουτυρόγαλα) είχαν λιγότερες πιθανότητες να συνεχίσουν να ζουν με υπέρβαρο ή παχυσαρκία.
Ομοίως, η λήψη περισσότερης ζάχαρης από τα φρούτα συνδέθηκε με μικρότερη αύξηση βάρους. Ωστόσο, η λήψη πολλής ζάχαρης από γλυκά σνακ όπως κέικ, ζαχαρωτά και ζαχαρούχο γάλα και ροφήματα γιαουρτιού, όπως το σοκολατούχο γάλα, συνδέθηκε με υψηλότερο βάρος.
«Η υψηλή κατανάλωση ζαχαρούχων τροφίμων θεωρείται παράγοντας κινδύνου για παιδικό υπερβολικό βάρος και παχυσαρκία και γι’ αυτό τα παιδιά συνιστάται να καταναλώνουν λιγότερα τρόφιμα πλούσια σε ζάχαρη, όπως γλυκά, ζαχαρωτά, κέικ και ποτά με ζάχαρη και να τρώνε περισσότερα φρούτα και γαλακτοκομικά προϊόντα χωρίς ζάχαρη, όπως το γάλα και το γιαούρτι», λέει η επικεφαλής ερευνητής Junyang Zou, του Τμήματος Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου του Groningen και του University Medical Center Groningen, Groningen, Ολλανδία.
«Αλλά ενώ τα φρούτα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα χωρίς ζάχαρη θεωρούνται υγιεινά, περιέχουν υψηλές ποσότητες εγγενών σακχάρων – ζάχαρης που υπάρχει φυσικά στο φαγητό, αντί να προστίθεται. Θέλαμε να μάθουμε εάν η πηγή ζάχαρης, που προστίθεται σε σχέση με την εγγενή, καθώς και η ποσότητα, επηρεάζει την πιθανότητα εμφάνισης υπέρβαρου ή παχυσαρκίας.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από τη μελέτη GEKCO Drenthe , μια συνεχιζόμενη διαχρονική μελέτη μιας κοόρτης παιδιών που γεννήθηκαν στη βόρεια Ολλανδία, μεταξύ Απριλίου 2006 και Απριλίου 2007, για να διερευνήσουν τη σχέση μεταξύ της συνολικής πρόσληψης ζάχαρης στην πρώιμη παιδική ηλικία και την πρόσληψη ζάχαρης από διαφορετικές πηγές σχετικά με το βάρος, την αύξηση βάρους και την ανάπτυξη υπέρβαρου και παχυσαρκίας.
Οι απαντήσεις σε ένα ερωτηματολόγιο πρόσληψης τροφής που συμπλήρωσαν οι γονείς 891 παιδιών (448 άντρες) όταν τα παιδιά ήταν 3 ετών χρησιμοποιήθηκαν για τον υπολογισμό της ημερήσιας συνολικής πρόσληψης ζάχαρης και της ημερήσιας πρόσληψης ζάχαρης από 13 ομάδες τροφίμων [λαχανικά, φρούτα (μόνο ολόκληρα φρούτα), σιτηρά, αμυλούχα λαχανικά, ξηροί καρποί, όσπρια, κρέας, αυγά, υποκατάστατα κρέατος για χορτοφάγους και λάδι, βούτυρο και μαργαρίνες, γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, καφές και τσάι και ποτά με βάση τον καφέ και το τσάι, ποτά με ζάχαρη (συμπεριλαμβανομένου του χυμού φρούτων, της λεμονάδας και του ζαχαρούχου γάλακτος και των ποτών γιαουρτιού), αλμυρά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων σπιτικών και έτοιμων γευμάτων και σούπας, σνακ με ζάχαρη, όπως κέικ, διάφορα γλυκά και σοκολάτα.
Το ύψος και το βάρος, μετρήθηκαν από εκπαιδευμένους νοσηλευτές και, χρησιμοποιήθηκαν για τον υπολογισμό των βαθμολογιών του Δείκτη μάζας σώματος ΔΜΣ. Η μέση συνολική ημερήσια πρόσληψη ζάχαρης ήταν 112 γρ. Αυτό αποτελούσε περίπου το ένα τρίτο (32%) της συνολικής ημερήσιας πρόσληψης ενέργειας των 1.388 θερμίδων. Οι κύριες πηγές ζάχαρης ήταν τα φρούτα (μέση ημερήσια πρόσληψη = 13 g), τα γαλακτοκομικά προϊόντα (18,6 g), τα ζαχαρούχα ποτά (41,7 g) και τα σνακ με ζάχαρη (13,1 g).
Στην ηλικία των 10/11 ετών, 102 παιδιά που είχαν φυσιολογικό βάρος στην ηλικία των 3 ετών παρουσίασαν υπέρβαρο ή παχυσαρκία. Η συνολική πρόσληψη ζάχαρης στα 3 χρόνια δεν σχετιζόταν με το ΔΜΣ, την αύξηση βάρους ή την κατάσταση βάρους 10/11 ετών. Ωστόσο, η υψηλότερη πρόσληψη ζάχαρης από σνακ με ζάχαρη σχετιζόταν με υψηλότερο ΔΜΣ στα παιδιά 10/11 ετών.
Αντίθετα, η υψηλότερη ημερήσια πρόσληψη ζάχαρης από τα φρούτα (μόνο ολόκληρα τα φρούτα) σχετιζόταν με χαμηλότερο δείκτη ΔΜΣ στα 10/11 χρόνια και μικρότερη αύξηση βάρους. (Δεν βρέθηκε σημαντική συσχέτιση μεταξύ του χυμού φρούτων και του βάρους.)
Και η υψηλότερη πρόσληψη ζάχαρης από υγρά γαλακτοκομικά προϊόντα χωρίς ζάχαρη (γάλα και βουτυρόγαλα) σχετιζόταν με χαμηλότερες πιθανότητες εμφάνισης υπέρβαρου/παχυσαρκίας στην ηλικία των 10/11 ετών. Τα παιδιά με την υψηλότερη πρόσληψη αυτών των προϊόντων ηλικίας 3 ετών είχαν 67% χαμηλότερο κίνδυνο να συνεχίσουν να έχουν υπέρβαρο/παχυσαρκία, σε σύγκριση με εκείνα με τη χαμηλότερη πρόσληψη.
Η μελέτη δεν εξέτασε γιατί αυτές οι τροφές επηρέασαν διαφορετικά το βάρος. Ωστόσο, πιθανές εξηγήσεις περιλαμβάνουν βραδύτερη απελευθέρωση ζάχαρης από κομμάτια φρούτων παρά από σνακ με ζάχαρη και διαφορές στον τρόπο με τον οποίο τα σάκχαρα στα διάφορα τρόφιμα (σακχαρόζη σε κέικ και γλυκά, φρουκτόζη στα φρούτα και λακτόζη στα γαλακτοκομικά) δρουν στο σώμα.
Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι όταν πρόκειται για την ανάπτυξη παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία, η πηγή της ζάχαρης φαίνεται να είναι πιο σημαντική από την ποσότητα.
Η κ. Ζου προσθέτει: «Τα παιδιά πρέπει να ενθαρρύνονται να έχουν φρούτα και γάλα αντί για ζαχαρούχο γάλα και ροφήματα γιαουρτιού, γλυκά, κέικ και άλλα τρόφιμα πλούσια σε πρόσθετη ζάχαρη».