Η κλιματική κρίση ανεβαίνει στην κορυφή της παγκόσμιας ατζέντας, ευαισθητοποιώντας όλο και περισσότερους ανθρώπους σχετικά με τη σύνδεση μεταξύ των επιλογών μας στην κατανάλωση και του αποτυπώματος άνθρακα που αυτή αφήνει. Ενώ ορισμένες ερωτήσεις σχετικά με το αποτύπωμα των τροφίμων μπορεί να φαίνονται σχετικά απλές, η πραγματικότητα είναι λίγο διαφορετική..
Ο κόσμος υποφέρει από μια μεγάλη κρίση σπατάλης τροφίμων, με περίπου το ένα τρίτο όλων των τροφίμων που παράγονται παγκοσμίως να καταλήγουν ως απόβλητα σε χώρους υγειονομικής ταφής ή να αποστέλλονται σε αποτεφρωτήρες. Η ίδια η διαδικασία παραγωγής τροφίμων απαιτεί πολλούς πόρους, ακόμα περισσότεροι όμως απαιτούνται όταν τα τρόφιμα αφήνονται να σαπίσουν ή καίγονται ως σκουπίδια. Εκεί παράγεται επίσης μεθάνιο – ένα αέριο του θερμοκηπίου που είναι ακόμη πιο τοξικό από το διοξείδιο του άνθρακα. Η Ασία, ειδικότερα, παράγει το 50% της παγκόσμιας σπατάλης τροφίμων, μεγάλο μέρος της οποίας αποδίδεται στις βιομηχανικές περιοχές και πρόκειται να αυξηθεί καθώς η ήπειρος γίνεται πλουσιότερη.
Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, εάν ο κόσμος σταματούσε να σπαταλά τρόφιμα, θα μπορούσαμε να μειώσουμε τις εκπομπές άνθρακα έως και 11%. Η επιλογή μιας διατροφής που αφήνει πίσω της λιγότερη σπατάλη τροφίμων είναι, επομένως, ένα σημαντικό μέρος της μείωσης του συνολικού αποτυπώματος της τροφής μας.
Το 2018, μια μελέτη που διεξήχθη από κοινού από το Πανεπιστήμιο του Βερμόντ, το Πανεπιστήμιο του Νιου Χάμσαϊρ και το USDA, εξέτασε πώς οι διατροφικές μας επιλογές θα μπορούσαν να συσχετιστούν με την ποσότητα της σπατάλης τροφίμων. Η μελέτη βασίστηκε σε επίσημα δεδομένα της κυβέρνησης των ΗΠΑ για τους 150.000 τόνους τροφίμων που απορρίπτονται καθημερινά από τους Αμερικανούς και κατέληξε σε μερικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα που οδήγησαν ορισμένους να πιστεύουν ότι οι “υγιεινές” δίαιτες συνδέονταν με μεγαλύτερες ποσότητες σπατάλης τροφίμων.
Οι ερευνητές απέδειξαν μια γραμμική σχέση μεταξύ της υψηλότερης ποιότητας διατροφής (πιο υγιεινές δίαιτες) και της μεγαλύτερης σπατάλης τροφίμων. Τα άτομα που καταναλώνουν τη χαμηλότερη ποιότητα διατροφής, που αποτελείται κυρίως από ζωικά προϊόντα και υπερβολικά επεξεργασμένα πρόχειρα τρόφιμα, σπατάλησαν κατά μέσο όρο 295 γραμμάρια τροφής την ημέρα, ενώ εκείνοι που κατανάλωναν την υψηλότερη ποιότητα διατροφής που αποτελείται από φρούτα και λαχανικά σπατάλησαν 535 γραμμάρια τροφής.
Ωστόσο, ενώ ορισμένοι γρήγορα συμπέραναν ότι αυτό σήμαινε ότι μια υγιεινή διατροφή ολικής άλεσης με βάση τα φυτά θα οδηγούσε σε περισσότερη σπατάλη τροφίμων, οι ερευνητές της μελέτης κατέστησαν σαφές ότι η συσχέτιση δεν ήταν σαφής επειδή η πλειονότητα των γεωργικών καλλιεργήσιμων εκτάσεων χρησιμοποιείται για την καλλιέργεια ζωοτροφών. Με άλλα λόγια, η κατανάλωση κρέατος καταλαμβάνει άμεσα ένα σημαντικό μέρος όλης της γης η οποία φιλοξενεί φυτικές καλλιέργειες.
Αυτό διευκρινίστηκε περαιτέρω σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος από ερευνητές στο Τμήμα Επιστημών Υγείας στο Πανεπιστήμιο William & Mary στη Βιρτζίνια των Ηνωμένων Πολιτειών. Στη δημοσίευση, οι επιστήμονες ανέφεραν ότι ενώ οι δίαιτες χαμηλής ποιότητας μπορεί να παράγουν λιγότερα απόβλητα όσον αφορά τα τελικά επίσημα δεδομένα, αυτές οι δίαιτες – συνήθως φορτωμένες με περισσότερα ζωικά προϊόντα – προκαλούν υψηλότερα ποσοστά αποβλήτων καλλιεργήσιμων εκτάσεων λόγω της φύσης της κτηνοτροφίας και της καλλιέργειας ζωοτροφών.
Μια άλλη πρόσθετη πολυπλοκότητα είναι η κομποστοποίηση των αποβλήτων τροφίμων. Ενώ οι απορρίψεις φυτικών προϊόντων από φρούτα και λαχανικά μπορούν να κομποστοποιηθούν, οι περισσότερες χώρες δεν επιτρέπουν την ίδια διαδικασία των αποβλήτων κρέατος και των γαλακτοκομικών προϊόντων στα δημοτικά συστήματα. Ενώ μπορούν τεχνικά να κομποστοποιηθούν, θεωρείται δύσκολο να εφαρμοστεί η διαδικασία για το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ειδικά σε μεγάλες εγκαταστάσεις, επειδή προσελκύει παράσιτα και βακτήρια και προκαλεί προβλήματα οσμής, οπότε τις περισσότερες φορές, απαιτείται τα απόβλητα των τροφίμων αυτών να απορρίπτονται σε χώρους υγειονομικής ταφής ή να καίγονται σε αποτεφρωτήρες.
Δεδομένου ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα και το κρέας αντιπροσωπεύουν το 17% και το 14% της συνολικής σπατάλης τροφίμων αντίστοιχα, αθροιστικά έως και το 31% των απορριφθέντων τροφίμων, τα πεταμένα ζωικά τρόφιμα συμβάλλουν στην κολοσσιαία ποσότητα εκπομπών άνθρακα και σπατάλης πόρων τόσο μετά την απόρριψή τους, όσο και στη διαδικασία παραγωγής, σύμφωνα με το Green Queen.
Γνωρίζουμε ότι η πιο φιλική ως προς το αποτύπωμα άνθρακα και τη βιώσιμη διατροφική επιλογή στον κόσμο, είναι μια φυτική διατροφή. Αν θέλουμε επίσης να περιορίσουμε τη σπατάλη τροφίμων, είναι ζωτικής σημασίας να αγοράσουμε, να προετοιμάσουμε και να αποθηκεύσουμε τη σωστή ποσότητα φρέσκων φρούτων και λαχανικών που είμαστε σε θέση να καταναλώνουμε και να μην φοβόμαστε τα “άσχημα” προϊόντα, που είναι απολύτως βρώσιμα.
Ακολουθήστε το Cibum 
