Αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με τις μακροχρόνιες επιδράσεις των γλυκαντικών στην υγεία των παιδιών.
Τα τεχνητά γλυκαντικά (NNS) αποτελούν σημαντικό μέρος της διατροφής τα τελευταία χρόνια, κυρίως ως εναλλακτική λύση στη ζάχαρη για την πρόληψη της παχυσαρκίας, τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2 και την πρόληψη της τερηδόνας.
Παρά τα φαινομενικά τους οφέλη, υπάρχουν αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με τις μακροχρόνιες επιδράσεις τους στην υγεία, ειδικά όταν καταναλώνονται από παιδιά.
Στόχος μελέτης του ΕΚΠΑ που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση του Nutrients ήταν να εντοπίσει μέσω βιβλιογραφίας, δεδομένα σχετικά με πρόσφατες έρευνες σχετικά με τους διαφορετικούς τύπους γλυκαντικών και την επίδραση της χρόνιας κατανάλωσης NNS από παιδιά και εφήβους στο σωματικό βάρος, στο μεταβολισμό της γλυκόζης και των λιπιδίων, καθώς και στην καρδιαγγειακή, οδοντική και γενική υγεία. Ο δεύτερος στόχος ήταν να αναφέρουν τους πιθανούς υποκείμενους μηχανισμούς των σχετικών δυσμενών μεταβολικών επιδράσεων της χρόνιας χρήσης τους στην ανθρώπινη υγεία.
Τα μη διατροφικά γλυκαντικά θεωρούνται ευεργετικά κυρίως σε άτομα που χρειάζονται έλεγχο βάρους ή διαβήτη, καθώς προσφέρουν γλυκιά γεύση χωρίς να αυξάνουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα ή τις θερμίδες. Παρά τα οφέλη τους όμως, τα NNS έχουν συνδεθεί με αρνητικές επιδράσεις στην υγεία, κυρίως όταν καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες ή για παρατεταμένες περιόδους.
Τα φυσικά γλυκαντικά, όπως η στέβια, φαίνεται να είναι μια πιο ασφαλής επιλογή σε σχέση με τα τεχνητά. Η στέβια έχει δείξει προστατευτική δράση έναντι της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου ήπατος και μπορεί να βελτιώσει την ευαισθησία στην ινσουλίνη.
Επίδραση των γλυκαντικών στην υγεία των παιδιών
Η επίδραση των NNS στην υγεία των παιδιών αποτελεί ένα σημαντικό θέμα συζήτησης. Αν και τα γλυκαντικά μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της πρόσληψης ζάχαρης, υπάρχουν περιορισμένες έρευνες για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους στην ανάπτυξη των παιδιών.
Για το λόγο αυτό, δεν συνιστάται η χρήση τους σε παιδιά κάτω των δύο ετών, ενώ τα παιδιά με φαινυλκετονουρία πρέπει να αποφεύγουν την ασπαρτάμη και τη νεοτάμη.
Με βάση την παρούσα βιβλιογραφία και τις συστάσεις από διάφορες παιδιατρικές εταιρείες και τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι επιστήμονες προτείνουν:
- Η ημερήσια κατανάλωση υδατανθράκων πρέπει να είναι μικρότερη από το 10% της συνολικής θερμιδικής πρόσληψης, ακολουθώντας μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή.
- Βρέφη κάτω των 2 ετών πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση γλυκαντικών.
- Τα παιδιά που πάσχουν από φαινυλκετονουρία πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση ασπαρτάμης και νεοτάμης.
- Τα παιδιά με διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2 ή παχυσαρκία μπορεί να ωφεληθούν από τη χρήση μη θρεπτικών γλυκαντικών, αλλά πάντα ως μέρος μιας μέτριας και ισορροπημένης διατροφής και υγιεινού τρόπου ζωής.
- Η χρήση NNSs σε παιδιά έχει συσχετιστεί με μειωμένη ανάπτυξη οδοντικής τερηδόνας.
- Είναι σημαντικό οι παιδίατροι και οι επαγγελματίες υγείας να είναι επαρκώς εκπαιδευμένοι στη χρήση γλυκαντικών, να είναι ικανοί να συμβουλεύουν γονείς και παιδιά σχετικά με την κατάλληλη επιλογή γλυκαντικών με βάση τις ιδιότητές τους.
- Απαιτείται περισσότερη έρευνα υψηλής ποιότητας για τη χρήση των NNS στην παιδική ηλικία, εστιάζοντας στην κατάλληλη ηλικία έκθεσης και γευστικές προτιμήσεις, τη νευροανάπτυξη και τον αντίκτυπο στο μικροβίωμα και τη συσχέτισή του με την παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο και τον διαβήτη.
Η εκτεταμένη χρήση των NNS στη σύγχρονη διατροφή απαιτεί από τους επαγγελματίες υγείας να είναι ενήμεροι για τα οφέλη και τους κινδύνους αυτών των γλυκαντικών. Η εξατομικευμένη καθοδήγηση είναι σημαντική για την επιλογή του κατάλληλου γλυκαντικού, ειδικά σε άτομα με προϋπάρχουσες μεταβολικές διαταραχές ή παιδιά.Παρά τα πιθανά οφέλη, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την πλήρη κατανόηση των επιπτώσεων της μακροχρόνιας κατανάλωσης των NNS, ώστε να καθοριστούν τα ασφαλή όρια κατανάλωσης.
Συμπερασματικά τα μη θρεπτικά γλυκαντικά έχουν πολλά ευεργετικά αποτελέσματα όπως η διευκόλυνση της απώλειας βάρους (αν και η μακροπρόθεσμη επίδρασή τους στη μείωση του βάρους είναι αμφίθυμη), η διαχείριση του διαβήτη, η ενίσχυση της γεύσης και η πρόληψη της τερηδόνας. Από την άλλη πλευρά, μπορεί να προκαλέσουν αρκετές παρενέργειες στην ανθρώπινη υγεία, όπως ηπατοτοξικότητα και NAFLD, μεταβολικές διαταραχές και καρκινογένεση. Ωστόσο, τα φυσικά γλυκαντικά, όπως η στέβια, μπορεί να έχουν προστατευτική δράση για την ανάπτυξη της NAFLD και να αυξάνουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη.
Μπορείτε να δείτε ολόκληρη τη μελέτη εδώ.
Ακολουθήστε το Cibum 
