Τι αποκαλύπτει ο ύπνος των σκύλων για την εξέλιξη και την υγεία τους.
Ο ύπνος των σκύλων δεν είναι απλώς μια περίοδος ξεκούρασης, αλλά μια σύνθετη διαδικασία που αντανακλά την προσαρμογή τους στη ζωή δίπλα στον άνθρωπο. Οι συνήθειες ύπνου των σκύλων, όπως δείχνουν πρόσφατες μελέτες, προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες όχι μόνο για την ευεξία τους αλλά και για τη μελέτη του ανθρώπινου ύπνου.
Οι οικόσιτοι σκύλοι έχουν υιοθετήσει κυρίως ημερήσιες συνήθειες ύπνου, συγχρονίζοντας τους κύκλους τους με το πρόγραμμα των ιδιοκτητών τους. Οι περισσότερες ώρες ύπνου τους καταγράφονται τη νύχτα, συνήθως μεταξύ 9 μ.μ. και 6 π.μ., ενώ κατά τη διάρκεια της ημέρας κάνουν αρκετούς σύντομους ύπνους, ιδιαίτερα το απόγευμα.
Μια μελέτη του 2020 εκτίμησε ότι ένας μέσος σκύλος συντροφιάς κοιμάται περίπου 10 ώρες την ημέρα, αν και οι εκτιμήσεις κυμαίνονται από 7 έως 16 ώρες, καθώς συχνά συγχέεται ο βαθύς ύπνος με την υπνηλία.
Οι σκύλοι, όπως και οι άνθρωποι, βιώνουν διαφορετικά στάδια ύπνου: Υπνηλία, ελαφρύ ύπνο NREM (μη ταχείας κίνησης των ματιών) και βαθύ ύπνο REM (ταχείας κίνησης των ματιών), όπου συμβαίνουν τα περισσότερα όνειρα. Οι σκύλοι περνούν περίπου 2,9 ώρες ημερησίως σε ύπνο REM, περισσότερο από τους ανθρώπους, που καταγράφουν περίπου 1,9 ώρες.
Παρόλα αυτά, μια μελέτη του 2022 έδειξε ότι οι σκύλοι περνούν λιγότερο χρόνο στον ύπνο REM σε σύγκριση με τους λύκους, γεγονός που εγείρει ερωτήματα για το αν η εξημέρωση έχει επηρεάσει αυτό το στάδιο ύπνου. Ζώα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο επίθεσης ενώ κοιμούνται τείνουν να περνούν λιγότερο χρόνο στον ύπνο REM, υποδηλώνοντας ότι η συνύπαρξη των σκύλων με τον άνθρωπο μπορεί να έχει μειώσει αυτή την ανάγκη για αυξημένη εγρήγορση.
Οι σκύλοι κοιμούνται βαθύτερα τη νύχτα, ενώ οι ημερήσιοι ύπνοι τους είναι ελαφρύτεροι. Οι κύκλοι ύπνου-αφύπνισης τους επιτρέπουν να προσαρμόζονται ευκολότερα σε αλλαγές ρουτίνας, όπως παρατηρείται στους σκύλους ανίχνευσης ναρκωτικών, οι οποίοι ανταποκρίνονται καλά σε μεταβολές του εργασιακού τους προγράμματος.
Η διάρκεια και η ποιότητα του ύπνου των σκύλων ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, την ημερήσια δραστηριότητα, το περιβάλλον και τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Με την πάροδο της ηλικίας, ο ύπνος τους γίνεται πιο κατακερματισμένος, με λιγότερο ύπνο REM τη νύχτα και αυξημένο ύπνο NREM κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Όπως και στους ανθρώπους, ο ύπνος των σκύλων παίζει σημαντικό ρόλο στη σωματική αποκατάσταση και την παγίωση της μνήμης. Σε μια μελέτη του 2017, σκύλοι που έμαθαν νέες λέξεις και κοιμήθηκαν για τρεις ώρες αμέσως μετά, παρουσίασαν σημαντική βελτίωση στην ανάκληση της μνήμης.
Η συναισθηματική επεξεργασία φαίνεται επίσης να επηρεάζει τον ύπνο. Η ίδια μελέτη διαπίστωσε ότι αρνητικές εμπειρίες, όπως ο αποχωρισμός από τον ιδιοκτήτη ή η επαφή με έναν άγνωστο, οδήγησαν σε αυξημένο ύπνο REM και μειωμένη υπνηλία στους σκύλους, γεγονός που αντανακλά αντίστοιχες αντιδράσεις στον ανθρώπινο ύπνο.
Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν πλέον τους σκύλους ως μοντέλο για τη μελέτη διαταραχών ύπνου στον άνθρωπο, όπως η ναρκοληψία, η διαταραχή συμπεριφοράς REM και οι αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία, όπως το σύνδρομο γνωστικής δυσλειτουργίας.