“Γεύμα” στο τιμόνι: Πόσο κοντά είναι το ατύχημα και τι λέει ο νόμος

Το φαγητό πίσω από το τιμόνι έχει εξελιχθεί σε μια δραστηριότητα ρουτίνας για πολλούς.

Χάρη στον γρήγορο τρόπο ζωής, τα πιεσμένα ωράρια, την καθιέρωση του street food και τα αυξανόμενα εστιατόρια drive thru, το φαγητό εν κινήσει έχει εξελιχθεί σε μια δραστηριότητα ρουτίνας για πολλούς. Προσθέστε τα παρατεταμένα μποτιλιαρίσματα στην πόλη, όπως ο Κηφισός στην Αθήνα ή ο περιφερειακός με τα έργα fly over στην Θεσσαλονίκη, το φαγητό πίσω από το τιμόνι, αγοραστό ή ταπεράκι,  έχει γίνει τόσο φυσιολογικό μέρος της ζωής ορισμένων οδηγών, που πολλοί δεν το θεωρούν συνήθεια που αποσπά την προσοχή του οδηγού, παράβαση του ΚΟΚ ή πράξη που εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους. Εξάλλου, ποιος δεν έχει φάει μια τυρόπιτα ενώ οδηγεί; Ωστόσο, το φαγητό κατά την οδήγηση θεωρείται τυπικά από την τροχαία και ουσιαστικά από την ζωή ως μια δραστηριότητα που μειώνει την προσοχή του οδηγού, παρόμοια με τη χρήση ενός smartphone πίσω από το τιμόνι.

Το 2017, όπως αναφέρθηκε από την Εθνική Διοίκηση Ασφάλειας Οδικής Κυκλοφορίας (NHTSA), 3.166 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε τροχαία ατυχήματα που προκλήθηκαν από απρόσεκτο οδηγό. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι χρόνοι αντίδρασης σε ξαφνικό συμβάν ή εμπόδιο των οδηγών που έτρωγαν κατά την οδήγηση, βρέθηκαν μειωμένοι σε βαθμό μεγαλύτερο από 40% σε σύγκριση με τους χρόνους αντίδρασης οδηγών που δεν έτρωγαν.

Είναι σαφές πως είναι θέμα νοοτροπίας των οδηγών μια και είναι στο χέρι τους να επιλέξουν να φάνε πριν ξεκινήσουν την διαδρομή τους ή να καταναλώσουν το γεύμα ή το σνακ τους σταθμευμένοι αντί να εκθέτουν τον εαυτό τους, τους επιβάτες τους, τους άλλους οδηγούς και τους πεζούς σε αυξημένο κίνδυνο εμπλοκής σε ατύχημα.

Λόγοι για να αποφύγετε το φαγητό και την οδήγηση

Ενώ βρίσκεστε πίσω από το τιμόνι, ακόμη και οι παραμικροί περισπασμοί μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρά αυτοκινητιστικά ατυχήματα. Στα 85 χιλιόμετρα την ώρα, ένα αυτοκίνητο μπορεί να καλύψει το μήκος ενός ολόκληρου γηπέδου ποδοσφαίρου σε μόλις 5 δευτερόλεπτα. Αν και πολλοί οδηγοί πιστεύουν ότι μπορούν να πιουν μια γουλιά καφέ ή να δαγκώσουν ένα χάμπουργκερ χωρίς να αποσπαστεί η προσοχή τους, το γεγονός είναι ότι κάθε δευτερόλεπτο μετράει όταν οδηγείτε. Το φαγητό κατά την οδήγηση είναι γνωστό ότι προκαλεί οπτική, χειρωνακτική και νοητική απόσπαση. Μερικά στοιχεία που κάνουν το φαγητό κατά την οδήγηση εξαιρετικά επικίνδυνο περιλαμβάνουν:

1. Πολλαπλή ενασχόληση (multitasking): Η εστίαση στο φαγητό πριν την μπουκιά, η τακτοποίηση της συσκευασίας (πχ σακουλάκι τυρόπιτας, χαρτί τυλίγματος σουβλακιού και μπέργκερ) για να ελευθερωθεί το φαγητό από την συσκευασία, η αποφυγή ακαταστασίας στο αυτοκίνητο και η απομάκρυνση των ψίχουλων φαγητού μπορεί να αναγκάσει τους οδηγούς να κάνουν πολλαπλές εργασίες, γεγονός που κάνει τους οδηγούς να μειώσουν την προσοχή τους στην οδήγηση και καταλήγει σε πιο αργούς χρόνους αντίδρασης.
2. Τα μάτια μακριά από το δρόμο : Οι οδηγοί δεν μπορούν να παρατηρήσουν επαρκώς το δρόμο όταν είναι απασχολημένοι κοιτάζοντας το φαγητό τους ή που να αφήσουν τον καφέ τους μετά την γουλιά που ήπιαν. Με τα μάτια του οδηγού μακριά από το δρόμο για λίγα δευτερόλεπτα, ακόμη και μικρές αλλαγές στις συνθήκες του δρόμου ή έκτακτα συμβάντα μπορούν εύκολα να παραβλεφθούν.
3. Τα χέρια μακριά από το τιμόνι : Είτε κρατάτε ένα ποτήρι καφέ είτε ξετυλίγετε ένα σάντουιτς, είναι αδύνατο να κρατήσετε και τα δύο χέρια στο τιμόνι. Το να μην έχετε και τα δύο χέρια στο τιμόνι είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο εάν ο οδηγός χρειαστεί να κάνει έναν ελιγμό κλασμάτων του δευτερολέπτου για να αποφύγει τη σύγκρουση.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις του NHTSA των ΗΠΑ, το φαγητό ενώ οδηγείτε ενισχύει τις πιθανότητες σύγκρουσης κατά περίπου 80%. Έρευνα που διεξήχθη από τη Lytx, μια εταιρεία διαχείρισης κινδύνων κατά την οδήγηση, διαπίστωσε ότι το ποτό ή το φαγητό αύξησε τον κίνδυνο σύγκρουσης οδηγών κατά 3,6 φορές .

Τα πιο επικίνδυνα τρόφιμα και ποτά που καταναλώνονται κατά την οδήγηση

Η ExxonMobil διεξήγαγε μια μελέτη σε 1.000 οδηγούς και ανακάλυψε ότι πάνω από το 70% των οδηγών παραδέχτηκε ότι έτρωγε πίσω από το τιμόνι, ενώ το 83% παραδέχτηκε ότι έπινε ροφήματα. Είναι σημαντικό για τους οδηγούς να δίνουν τη συνολική τους προσοχή στο δρόμο. Οι οδηγοί που καταναλώνουν τρόφιμα και ποτά ενώ οδηγούν, όχι μόνο θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους, αλλά μπορούν επίσης να προκαλέσουν σοβαρούς τραυματισμούς ή ακόμα και θάνατο σε άλλους. Ακολουθούν μερικές συμβουλές για να αποφύγετε να τρώτε ενώ οδηγείτε:

Φάτε πριν φύγετε : Η πλειονότητα των ατυχημάτων που περιλαμβάνουν φαγητό γίνονται το πρωί. Ξυπνήστε λίγα λεπτά νωρίτερα και φάτε ένα γρήγορο σνακ πριν μπείτε στο αυτοκίνητό σας. Εάν είστε πραγματικά πεινασμένοι το πρωί ή χρειάζεστε τα επιπλέον λίγα λεπτά ύπνου, κάντε κάποια προετοιμασία γευμάτων το προηγούμενο βράδυ.

Κάντε το αυτοκίνητό σας μια ζώνη χωρίς γεύματα : Εάν δεν έχετε φαγητό στο αυτοκίνητό σας, δεν θα μπείτε στον πειρασμό να φάτε ενώ οδηγείτε.

Φάτε ενώ σταθμεύετε : Αν τραβήξετε για γρήγορο φαγητό και θέλετε να το καταναλώσεται εντός του οχήματός σας, αφιερώστε τον λίγο επιπλέον που θα χρειαστείτε για να φάτε σταθμεύοντας και μετά ξεκινήστε για τον προορισμό σας.

Για όσους αρνούνται να εγκαταλείψουν την συνήθεια του φαγητού και ροφήματος πίσω από το τιμόνι, είναι ζωτικής σημασίας να κάνουν το κάνουν με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη προσοχή. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση εύκολα προσβάσιμης θήκης για καφέ ή νερό, παίρνουμε δαγκωματιά από το μήλο μας ή μια γουλιά από τον καφέ μας μόνο στο κόκκινο φανάρι, διατηρούμε συσκευασίες και σκουπίδια στο ελάχιστο και τρώμε μόνο με το χέρι, αποφεύγουμε δηλαδή πλήρως των κατανάλωση τροφίμων από μπολάκι (ταπεράκι με σπιτικό μαγειρευτό φαγητό, γιαούρτι, παγωτό, κλπ) με την χρήση πιρουνιού ή κουταλιού.

Το NHTSA έχει αναγνωρίσει τα πιο επικίνδυνα τρόφιμα και ποτά που σχετίζονται με την απόσπαση προσοχής κατά την οδήγηση. Παρακάτω είναι μια λίστα με τα χειρότερα τρόφιμα και ποτά που μπορούν να καταναλώσουν οι οδηγοί ενώ βρίσκονται πίσω από το τιμόνι:

1. Ζεστός καφές
2. Ζεστές σούπες
3. Tacos
4. Κοκκινοπίπερο
5. Χάμπουργκερ
6. Μαγειρεμένο φαγητό
7. Τηγανιτό κοτόπουλο
8. Ντόνατς σε σκόνη ή με κρέμα.
9. Αναψυκτικά και
10. Σοκολάτα.

Η οδήγηση χωρίς την δέουσα προσοχή θεωρείται κολάσιμη από τον ΚΟΚ, ανεξάρτητα από το αν η απόσπαση της προσοχής είναι το smartphone,, ένα φλιτζάνι καφέ ή μια μπουγάτσα. Όλοι οι οδηγοί είναι νομικά υποχρεωμένοι, αλλά κυρίως ηθικά υπόλογοι να δείχνουν την δέουσα προσοχή κατά την οδήγηση και να μην αυξάνουν την πιθανότητα ατυχήματος καταναλώνοντας τρόφιμα και ροφήματα κατά την οδήγηση.