Πότε θα τεθεί σε ισχύ.
Πρόσω ολοταχώς για τη μείωση της παχυσαρκίας βαδίζουν η μια μετά την άλλη πολλές χώρες, με ολοένα και περισσότερες κυβερνήσεις να εφαρμόζουν φόρο στα αναψυκτικά για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της. Βέβαια δεν λείπουν οι έντονες εσωτερικές συζητήσεις από χώρες όπως η Ιταλία, της οποίας ο φόρος της ζάχαρης, είχε αρχικά προγραμματιστεί για το 2026, ωστόσο πρόκειται να τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουλίου 2024. Η εφαρμογή αυτού του φόρου έχει προκαλέσει διαμάχες και εντάσεις στην πλειοψηφία, με τη Forza Italia να εκφράζει έντονη αντίθεση στην πρόωρη εισαγωγή του.
Ουσιαστικά με τον όρο “φόρος της ζάχαρης” ορίζεται ο φορολογικός συντελεστής που αντιμετωπίζουν ζαχαρούχα ποτά όταν η ζάχαρη που περιέχουν ξεπερνά ένα συγκεκριμένο ανώτερο όριο. Η κίνηση αυτή στόχο έχει την καταπολέμηση της παχυσαρκίας και άλλων προβλημάτων που συνδέονται με την υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης, αλλά αποτελεί ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα μέτρα των τελευταίων χρόνων.
Το “στοίχημα” βέβαια πέτυχε για τη Βρετανία η οποία επέβαλε το φόρο ζάχαρης στα αναψυκτικά ήδη από το 2018, όταν τελικά λίγα χρόνια αργότερα τα στοιχεία έδειξαν πως η επιβολή αυτή οδήγησε στη μείωση της παχυσαρκίας σε μεγαλύτερα παιδιά δημοτικού, σύμφωνα με ερευνητές του Cambridge. Ο ίδιος φόρος φαίνεται να απέδωσε καρπούς και σε πολιτείες των ΗΠΑ, όπου οδήγησε σε μείωση των πωλήσεων κατά ένα τρίτο, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Health Forum. Λίγους μήνες πριν ,η Κολομβία μπήκε και εκείνη στην ενεργό δράση, αφού ξεκίνησε την επιβολή φόρου 10% στα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα και τα ζαχαρούχα ποτά, με τους ειδικούς να το αποκαλούν το πιο ολοκληρωμένο μέτρο της Λατινικής Αμερικής για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας. Πιο πρόσφατα, οι αυξήσεις στη ζάχαρη σε αναψυκτικά της Αυστραλίας, δημιούργησε την ανάγκη επιβολής φόρου, με τις κυβερνητικές συζητήσεις να είναι έντονες. Σε γενικές γραμμές τα αποτελέσματα που έχει ένα τέτοιο εγχείρημα είναι θετικά και επιβεβαιώνουν μελέτες προηγούμενων χρόνων που έδειξαν πως πράγματι, λύσεις όπως η επιβολή φόρου στα ζαχαρούχα ποτά, είναι αποτελεσματικές και βιώσιμες.
Βέβαια ορισμένοι κύκλοι στην Ιταλία δεν έχουν την ίδια γνώμη αφού οι προβλέψεις για τον οικονομικό αντίκτυπο του φόρου στη ζάχαρη είναι αντικρουόμενες: εάν αφενός η κυβέρνηση ελπίζει σε μείωση της κατανάλωσης ζαχαρούχων ποτών και βελτίωση της δημόσιας υγείας, αφετέρου οι παραγωγοί και ορισμένες ενώσεις προβλέπουν μείωση των πωλήσεων, περικοπές επενδύσεων και σημαντικούς επαγγελματικούς κινδύνους. Το μέτρο, που έχει σχεδιαστεί για να στοχεύει στα ζαχαρούχα ποτά, θα ισχύει για ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, από κλασικά ανθρακούχα αναψυκτικά έως χυμούς φρούτων με προσθήκη ζάχαρης ή γλυκαντικών. Βασικός στόχος είναι η αποθάρρυνση της κατανάλωσης ποτών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, ωθώντας τους καταναλωτές σε πιο υγιεινές επιλογές και μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο παχυσαρκίας και διαβήτη.
Η Ένωση παραγωγών αναψυκτικών στην Ιταλία (Assobibe) εκτίμησε συρρίκνωση των πωλήσεων κατά 16%, με επακόλουθες περικοπές σε επενδύσεις και θέσεις εργασίας. Επιπλέον, αναμένεται αύξηση των τιμών στον τελικό καταναλωτή, καθώς οι εταιρείες θα μπορούσαν να μετακυλίσουν τουλάχιστον μέρος του κόστους του φόρου στα προϊόντα τους. Οι επικρίσεις δεν αφορούν μόνο την οικονομική πτυχή, αλλά και τη διαδικαστική: η πρόωρη θέσπιση του φόρου έχει εγείρει αμφιβολίες σχετικά με τη συνοχή και τη διαβούλευση με την πλειοψηφία. Η Forza Italia εξέφρασε την απογοήτευσή της για την απουσία συζήτησης για το θέμα, και επανέλαβε τη θέση της κατά του φόρου ζάχαρης, που είχε ήδη εκφράσει κατά τη συζήτηση του νόμου για τον προϋπολογισμό. Σύμφωνα με τις εμπορικές ενώσεις του κλάδου, εάν εφαρμοστεί διακυβεύονται περίπου πέντε χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Η Coldiretti, η κύρια συνδικαλιστική οργάνωση στον αγροτικό κόσμο, παρεμβαίνει επίσης κατά του φόρου ζάχαρης, ο οποίος ορίζεται σε ένα σημείωμα ως «στρεβλωτικό μέτρο που τιμωρεί τις επιχειρήσεις και τις οικογένειες, βλάπτοντας την αλυσίδα εφοδιασμού αγροδιατροφικών προϊόντων Made in Italy». Ο πρόεδρος της ένωσης, Ettore Prandini, δήλωσε: «Ήμασταν οι πρώτοι που ζητήσαμε δημόσια την παρέμβαση της κυβέρνησης για την αναθεώρηση ενός φόρου που κινδυνεύει να βλάψει τις αγροδιατροφικές εταιρείες που έχουν ήδη επηρεαστεί από την αύξηση του κόστους παραγωγής που προκαλείται από τους πολέμους και τις διεθνείς εντάσεις».
https://www.wired.it/article/sugar-tax-bibite-luglio-governo/