Το πελαγίσιο φαγκρί της μεσογείου Pargus pargus θεωρείται πολύ πιο ποιοτικό ψάρι και πιο ακριβό από την κόκκινη ιαπωνική τσιπούρα και η παραπλάνηση πάει σύννεφο!
Η λιανική έχει γεμίσει τα τελευταία χρόνια με φαγκρί και διαθέσιμο μάλιστα όλο τον χρόνο. Χαρά στους καταναλωτές και στο τραπέζι μας! Αυξήθηκε η αλιευτική μας ικανότητα ή ο πληθυσμός τους στο Αιγαίο; Άλλαξε η περίοδος αλίευσης του φαγκρί; Όχι βέβαια. Η ελληνική ιχθυοκαλλιέργεια έχει βοηθήσει σε αυτή την εξέλιξη εισάγοντας το φαγκρί στην γκάμα της δίπλα στα κλασσικά, τσιπούρα και το λαυράκι.
Όμως εστιατόρια, ιχθυοπωλεία και λαϊκές αγορές εκμεταλλεύονται την άγνοια του καταναλωτή και παρουσιάζουν και φυσικά κοστολογούν το φαγκρί ιχθυοτροφείου ως φαγκρί ελεύθερης αλιείας. Για να γίνουν τα πράγματα ακόμα πιο περίπλοκα υπάρχει σύγχυση, πιθανότατα με σκοπό την εξαπάτηση, μεταξύ του κλασσικού φαγκρί των ελληνικών θαλασσών, που είναι το Pragus pragus και του φαγκρί ειρηνικού ή φαγκρί βραχύπτερου ή αλλιώς κόκκινης τσιπούρας ιαπωνίας (red sea bream) που είναι το Pragus major.
Το φαγκρί (επιστημονικό όνομα Pagrus Pagrus – Φάγρος ο γνήσιος) είναι ψάρι των αλμυρών υδάτων, το οποίο ανήκει στην οικογένεια των Σπαριδών. Το φαγκρί έχει καταγραφεί σχετικό κατάλογο των εμπορεύσιμων ειδών της ΕΕ όπως και το φαγκρί το βραχύπτερο .
Η κόκκινη τσιπούρα (red seabream) είναι ένα όνομα που δίνεται στην Ιαπωνία, σε τουλάχιστον δύο είδη ψαριών της οικογένειας Sparidae , το Pagrus major και το Pagellus bogaraveo. Το άγριο Pagrus major έχει μεγάλη μαγειρική και πολιτιστική σημασία στην Ιαπωνία και είναι γνωστό ως madai στα ιαπωνικά. Βασικό ψάρι για sashimi και sushi. Οι ιχθυοκαλλιέργειες στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έβαλαν, εξαλιεύουν και τροφοδοτούν την αγορά Pragus major ως ελληνικό φαγκρί βραχύπτερο. Η εκτίμηση των καταναλωτών και η ανταπόκρισή στο φαγκρί ιχθυοτροφείου είναι θετική, όπως λένε παράγοντες της αγοράς.
Πως θα ξεχωρίσετε ένα πελαγίσιο ελληνικό άγριο φαγκρί από ένα φαγκρί βραχύπτερο ιχθυοκαλλιέργειας.
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να σημαίνεται σωστά το αλίευμα και να μην χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις ή tips για την αναγνώρισή του. Επειδή όμως υπάρχει σχετική άγνοια, διάθεση για… μπέρδεμα στην αγορά και μεγάλη διαφορά τιμής, καλό είναι να γνωρίζουμε τις διαφορές. Η κοινή ονομασία φαγκρί στην ελληνική αγορά αφορά το ελληνικό, άγριο, πελαγίσιο φαγκρί (Pragus pragus), με την κόκκινη ιαπωνική τσιπούρα (red seabream ή επισήμως φαγκρί βραχύπτερο ή επιστημονικά Pragus major), να ένα ξενόφερτο είδος που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά κυρίως ως προιόν ιχθυοκαλιέργειας.
Το φαγκρί είναι δύσκολο ψάρι για να αλιευτεί στην Μεσόγειο με επαγγελματικά εργαλεία, το οποίο συναντάται σε βαθιούς πετρώδεις ψαρότοπους της Ελλάδας, σε βάθος άνω των 30-40 μέτρων, σε ανοιχτό πέλαγος. Είναι ένα πολύ νόστιμο, ακριβό και όπως λένε οι ψαράδες, καχύποπτο ψάρι. Έτσι το ψάρι που πουλάνε οι ιχθυοπώλες συχνά για ελεύθερο, άγριο, πελαγίσιο φαγκρί με επιστημονική ονομασία Pragus pragus, στην πραγματικότητα, είναι κόκκινη ιαπωνική τσιπούρα ιχθυοκαλλιέργειας που φέρει επισήμως την ονομασία φαγκρί βραχύπτερο ή φαγκρί ειρηνικού ή κόκκινη τσιπούρα με επιστημονική ονομασία: Pagrus Major. Το Pagrus Major δεν είναι ενδημικό της Μεσογείου και φυσικά ούτε των ελληνικών θαλασσών.
Το ελεύθερο φαγκρί Pargus pargus θεωρείται πολύ πιο ποιοτικό ψάρι και πιο ακριβό από το φαγκρί βραχύπτερο ιχθυοτροφείου που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά. Μπορεί σχετικά εύκολα να τα ξεχωρίσει ο καταναλωτής στον πάγκο του ιχθυοπώλη και να γνωρίζει τι αγοράζει και τι πληρώνει.
Η πρώτη μεγάλη διαφορά τους είναι στην ουρά, όπου στο ελληνικό πελαγίσιο φαγκρί είναι ευμεγέθης, με έντονο ροδοκόκκινο χρώμα και έχει δύο λευκά σημάδια στις άκρες της ουράς του, που χαρακτηρίζεται μεγάλη. Το φαγκρί στις ελληνικές θάλασσες ψαρεύεται συνήθως από αρχές του Μάιου έως τα μέσα του Ιουνίου. Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την αλιεία του, είναι η κοινή καθετί.
Το φαγκρί το βραχύπτερο ή αλλιώς ιαπωνικό φαγκρί, όπως το αποκαλούν οι κύπριοι, έχει σκούρο, ξεβαμμένο καφέ-γκρι χρώμα και η ουρά του είναι μικρή, μάλλον ατροφική και ‘’σπασμένη’’ συνήθως στα άκρα λόγω της ζωής του εντός των κλουβιών ιχθυοκαλλιέργειας. Το σώμα του βραχύπτερου φαγκρί έχει ενιαίο χρώμα, ενώ το φαγκρί εμφανίζει διάσπαρτες ακανόνιστες λευκές ρίγες σε όλο του το σώμα. Αυτές οι ρίγες εμφανίζονται κατά την αλίευση όταν το αγκιστρωμένο φαγκρί στρεσάρεται, προειδοποιώντας το υπόλοιπο κοπάδι για τον κίνδυνο!
Επίσης τα πλευρικά πτερύγια της ιαπωνικής τσιπούρας είναι μικρά και ατροφικά, καμία σχέση με τα δυνατά πλευρικά του φαγκριού. Το βραχύπτερο φαγκρί είναι πολύ παχύ και λιπαρό, κλασικό εύρημα σε όλα τα ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας. Το κεφάλι του φαγκριού είναι πιο μυώδες, σε χρώματα έντονα ασημί και μαύρου, σε αντίθεση με το βραχύπτερο φαγκρί, που έχει πιο κωνικό κεφάλι σε πιο σκούρα προς το καφετί χρώματα.
Η τιμή βέβαια κρύβει τις ουσιαστικές διαφορές, με το φαγκρί ιχθυοκαλλιέργειας 12-15€ και φαγκρί αλιείας στα 28-40€, όπως αναφέρεται και στο αρχείο τιμοληψιών του ΟΚΑΑ https://www.okaa.gr/gr/multimedia/deltia-timon-agoras-katanaloti/.