Έρευνα σχετικά τις αντιλήψεις για τις ετικέτες και τους ισχυρισμούς που σχετίζονται με το φοινικέλαιο.
- Οι ισχυρισμοί «χωρίς» φοινικέλαιο θεωρούνται πιο υγιεινοί και βιώσιμοι
Οι ετικέτες, τα λογότυπα και οι ισχυρισμοί στις συσκευασίες τροφίμων που σχετίζονται με την υγεία ή το περιβάλλον παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των προτιμήσεων και των αντιλήψεων των καταναλωτών. Τέτοιες πληροφορίες συσκευασίας είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη βιομηχανία τροφίμων που τις χρησιμοποιεί για να ενημερώσει τους καταναλωτές σχετικά με τα απόλυτα (π.χ. « 100 % »), τα σχετικά (« χαμηλά σε ») ή την απουσία (« χωρίς ») συστατικά.
Ενώ τέτοιοι ισχυρισμοί μπορούν να βοηθήσουν στη λήψη αποφάσεων των καταναλωτών, η έρευνα δείχνει ότι μπορούν να ενισχύσουν τα «φαινόμενα φωτοστέφανου». Σε αυτήν την περίπτωση, ορισμένες ετικέτες και ισχυρισμοί στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας (όπως «χαμηλή ζάχαρη» ή «βιολογικό») αξιολογούνται πιο θετικά στο μυαλό των καταναλωτών, από παρόμοια προϊόντα χωρίς τέτοιες πληροφορίες, παρά το γεγονός ότι μπορεί να μην είναι τόσο υγιεινά.
Πρόσφατη μελέτη που έγινε στην Γερμανία και δημοσιεύτηκε στο Food Quality and Preference, αξιολόγησε το πως αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές τις ετικέτες που περιέχουν τον όρο ‘φοινικέλαιο” .
Ενώ οι τομείς των τροφίμων, των καλλυντικών και της ενέργειας προωθούν το φοινικέλαιο για τις πολυλειτουργικές, υψηλής αντοχής στη θερμότητα και σταθερές ιδιότητές του, οι κοινωνίες στις δυτικές χώρες εισαγωγής φοινικέλαιου τείνουν να είναι πιο διστακτικές. Πολλοί καταναλωτές σε τέτοιες χώρες συνδέουν το φοινικέλαιο με την αποψίλωση των τροπικών δασών, την απώλεια οικοτόπων και τους κινδύνους για την υγεία., και για αυτό προτιμούν συχνά προϊόντα που έχουν ισχυρισμούς «χωρίς φοινικέλαιο». Να σημειωθεί πως αν και εκφράζονται συχνά ανησυχίες για την υγεία των καταναλωτών, οι άμεσες επιπτώσεις όπως η ανάπτυξη καρδιαγγειακών παθήσεων και όγκων που προκύπτουν από την κατανάλωση φοινικέλαιου παραμένουν αμφισβητούμενες μεταξύ των επιστημόνων.
Για να κατανοήσουν πώς οι ετικέτες και οι ισχυρισμοί που σχετίζονται με το φοινικέλαιο επηρεάζουν την αντιληπτή βιωσιμότητα και υγιεινή των προϊόντων, οι ερευνητές πραγματοποίησαν μια διαδικτυακή μελέτη με Γερμανούς καταναλωτές (n = 411). Χρησιμοποιώντας έξι διαφορετικά προϊόντα, δηλαδή ψωμί, δημητριακά, άλειμμα σοκολάτας, πατατάκια, βιοντίζελ και σαμπουάν, οι ερευνητές αξιολόγησαν τους παράγοντες που επηρεάζουν τις καταναλωτικές αντιλήψεις.
Μεταξύ των συμμετεχόντων, ένα αξιοσημείωτο ποσοστό, 34,1 % για το άλειμμα σοκολάτας, και 40,3 % για τα δημητριακά, πίστευε ότι το προϊόν με τον ισχυρισμό «χωρίς φοινικέλαιο» ήταν πιο υγιεινό. Μάλιστα οι ερωτηθέντες αντιλαμβάνονται τα προϊόντα χωρίς φοινικέλαιο ως την πιο βιώσιμη επιλογή σε σύγκριση με προϊόντα που περιέχουν πιστοποιημένο βιώσιμο φοινικέλαιο. Σύμφωνα με τη μελέτη αν και υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι οι καταναλωτές με περισσότερες σχετικές γνώσεις είναι λιγότερο επιρρεπείς στο να παραπλανηθούν από τις ετικέτες των τροφίμων, αυτό δεν ισχύει ισχύει για το φοινικέλαιο.
Συμπεράσματα
Το φοινικέλαιο ως συστατικό είναι ένα αντικείμενο συζητήσεων μεταξύ της κοινωνίας, των επιστημόνων και των πολιτικών. Αν και υπάρχει μια αυξανόμενη τάση προς τη χρήση πιστοποιημένου βιώσιμου φοινικέλαιου στις δυτικές χώρες εισαγωγής φοινικέλαιου, οι καταναλωτές σε αυτές τις χώρες συνεχίζουν να το βλέπουν αρνητικά. Αυτή η μελέτη δείχνει ότι οι αντιλήψεις των καταναλωτών είναι πιο προκατειλημμένες προς την απουσία φοινικέλαιου, σε σύγκριση με τη συμπερίληψη πιστοποιημένου βιώσιμου φοινικέλαιου. Αυτό ισχύει για διαφορετικά αναλώσιμα και μη προϊόντα, καθώς και για τις αντιλήψεις για την υγεία και τη βιωσιμότητα.
Αυτή η «κακή ευθυγράμμιση» μπορεί να μετριαστεί μέσω περισσότερων πληροφοριών σχετικά με τα οφέλη της συμπερίληψης ορισμένων πιστοποιημένων συστατικών, αντί να εστιάσουμε αποκλειστικά στην εξάλειψη. Επιπλέον, η παρουσία ενός πιο διαδεδομένου, αξιόπιστου συστήματος οικολογικής σήμανσης θα καταστήσει τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο των προϊόντων πιο ορατό στους καταναλωτές.
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.
Αναφορά: Sophie-Dorothe Lieke, Achim Spiller, Gesa Busch, Are consumers still barking up the wrong (palm) tree? Insights into perceptions towards palm oil-related labels and claims, Food Quality and Preference, 2024, 105258, ISSN 0950-3293, https://doi.org/10.1016/j.foodqual.2024.105258. (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0950329324001605).
Ακολουθήστε το Cibum 
