Ο πολυδαίδαλος χώρος της πιστοποίησης

Επιθεωρήσεις και… Αιφνιδιαστικά «ντου».

Όταν εργαζόμουν στο ΕΚΠΑ, ο καλός φίλος Νίκος Γδοντέλης με «έμπασε» στο χώρο της πιστοποίησης, ένα δρόμο γεμάτος γνώσεις και φιλίες. Έκανα κάπου 200 επιθεωρήσεις μέχρι το τότε αφεντικό μου στην εταιρεία πιστοποίησης (ένας «παλιοβάζελος») να με «απολύσει» μιας και δεν του άρεσε αυτό το κείμενό μου.

Όπου έγραφα, ο κακομοίρης:

Τι είναι, όμως, η πιστοποίηση; Η πιστοποίηση είναι μια επιθεώρηση από έναν ανεξάρτητο φορέα πιστοποίησης, που επιθεωρεί την επιχείρηση βάσει ενός προτύπου (π.χ. ΙSΟ9001 για την ποιότητα), ώστε να πιστοποιηθεί η εταιρεία ως προς αυτό το πρότυπο. Η εταιρεία αυτή μπορεί να είναι ένα φροντιστήριο ξένων γλωσσών, ένα πανεπιστήμιο ή μια εταιρεία παραγωγής αεροπλάνων! Ουσιαστικά μιλάμε για μια πυραμίδα, όπου στη βάση της πυραμίδας είναι η παραγωγός εταιρεία. Πάνω από αυτή την εταιρεία βρίσκονται περίπου είκοσι φορείς πιστοποίησης και ως υψηλή επιβλέπουσα αρχή καλής λειτουργίας των φορέων πιστοποίησης είναι το Εθνικό Συμβούλιο Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ). Ο ρόλος του ΕΣΥΔ είναι να επιβλέπει τους φορείς πιστοποίησης, ώστε τα πιστοποιητικά που χορηγούν οι δεύτεροι να είναι αξιόπιστα και όχι ύστερα από επιθεώρηση εκ του μακρόθεν. Όταν άρχισα να βλέπω εκ των έσω τον μηχανισμό της πιστοποίησης, συνειδητοποίησα ότι η αξιοπιστία της πιστοποίησης εξαρτάται από το ηθικό ανάστημα του ιδιοκτήτη του φορέα πιστοποίησης και το σθένος «να πατήσει πόδι» ο επιθεωρητής στα κακώς κείμενα της προς πιστοποίηση εταιρείας. Δυστυχώς, ο αδύναμος κρίκος της αλυσιδωτής αντίδρασης που λέγεται «πιστοποίηση» είναι το ΕΣΥΔ Α.Ε., που αν και Α.Ε. μόνο Α.Ε. δεν είναι, αλλά ένας μηχανισμός ο οποίος ελέγχεται από την κυβέρνηση που επιλέγει (κατά το δοκούν;) τον διευθυντή του ΕΣΥΔ. Και ιδού το παράδοξο: εταιρείες που διαθέτουν περιβαλλοντική πιστοποίηση κατά ΙSΟ14001 (με την υψηλή εποπτεία του ΕΣΥΔ) ρυπαίνουν το περιβάλλον! Το ΙSΟ14001 ορίζει ρητώς ότι η εταιρεία πρέπει να έχει περιβαλλοντική πολιτική που περιλαμβάνει δέσμευση για συμμόρφωση με τις εφαρμοστέες νομικές απαιτήσεις. Συνεπώς, πώς γίνεται αυτές οι εταιρείες να είναι πιστοποιημένες κατά ΙSΟ14001 αλλά να ρυπαίνουν; Το ερώτημα δεν είναι απλά ακαδημαϊκό! Είναι ένα ερώτημα που θέτει εν αμφιβόλω την αξιοπιστία όλου του μηχανισμού της πιστοποίησης εν Ελλάδι. Μια πιστοποίηση που καλύπτει τα πάντα: από τα πτυχία των παιδιών μας μέχρι την ασφάλεια των τροφίμων. Σήμερα, δεν είναι υπερβολή να πούμε: πιστοποιούμαι, άρα υπάρχω. Αλλά φευ… Δεν είναι όλοι οι φορείς πιστοποίησης το ίδιο άξιοι! Όπως δεν μπορεί να είναι και όλα τα πτυχία ισότιμα…

Κάθε σχέση με την τωρινή πραγματικότητα είναι απλά συμπτωματική!

Αλλά, πολύ γουστάρω που θα γίνονται πλέον έλεγχοι χωρίς…ραντεβού!