Πόσο ευαισθητοποιημένοι είναι οι Ευρωπαίοι καταναλωτές για την ασφάλεια τροφίμων – Μεγάλη μελέτη της EFSA.
Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Food Quality and Preference αξιολόγησε τη σημασία που δίνουν οι καταναλωτές σε δύο παράγοντες: Tην ασφάλεια τροφίμων και το πόσο υγιεινά είναι τα τρόφιμα.
Πιο συγκεκριμένα το άρθρο στοχεύει να αποκτήσει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με πιθανές συνέργειες μεταξύ της ασφάλειας των τροφίμων και της υγιεινής διατροφής, μέσω μίας βιώσιμης μετάβασης πρωτεϊνών (δηλαδή, μείωση της υπερκατανάλωσης πρωτεΐνης και αντικατάσταση ζωικής πρωτεΐνης με φυτικές πρωτεΐνες) στην Ε.Ε. Το έγγραφο βασίζεται σε μια συστηματική ανάλυση της έρευνας για την ασφάλεια των τροφίμων, που διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA). Η έρευνα, που καλύπτει τον ευρωπαϊκό πληθυσμό 15 ετών και άνω, διενεργήθηκε από την ερευνητική εταιρεία Kantar στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ μεταξύ 21 Μαρτίου και 20 Απριλίου 2022, σε 26.509 Ευρωπαίους πολίτες με προσωπικές συνεντεύξεις.
Όσον αφορά στην ασφάλεια τροφίμων οι ερωτήσεις ήταν σχετικές με πρόσθετα όπως, χρώματα, συντηρητικά ή αρώματα, γενετικά τροποποιημένα συστατικά και τροφική δηλητηρίαση από μολυσμένα τρόφιμα. Όσον αφορά στην υγιεινή διατροφή οι ερωτηθέντες απάντησαν στο ποιες είναι οι πιο σημαντικές επιλογές που πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι για να έχουν μια υγιεινή διατροφή. Στις ερωτήσεις δεν αναφέρονταν θέματα αειφορίας ή περιβαλλοντικά ζητήματα.
Η Μελέτη έδειξε ότι οι Ευρωπαίοι, αλλιώς αντιμετωπίζουν τις χημικές προσμίξεις στα τρόφιμα και αλλιώς τους βιολογικούς κινδύνους. Είχαν κάπως μεγαλύτερη επίγνωση και ανησυχία για το πρώτο παρά για το δεύτερο. Είχαν επίσης διαφορετικές ιδέες για τα πιο σημαντικά είδη υγιεινής διατροφής.
Χημικές προσμίξεις
Όσον αφορά στους χημικούς ρύπους, το υψηλότερο επίπεδο ευαισθητοποίησης παρατηρήθηκε για τα «πρόσθετα σε τρόφιμα ή ποτά» (71%). Για τα μικροπλαστικά είχε επίγνωση και ευαισθητοποίηση το 56% και ανησυχία το 27%. Για τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων γνωρίζει το 65% και ανησυχεί το 40% ενώ για το «ξένο σώμα σε τρόφιμα» έχει επίγνωση το 49% και ανησυχεί μόλις το 15%. Τα «υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα» ήταν το στοιχείο που απασχόλησε περισσότερο τους ερωτηθέντες -ανησυχία- (40% του συνόλου). Για τους “Περιβαλλοντικούς ρύπους στα ψάρια, το κρέας ή τα γαλακτοκομικά προϊόντα” το 58% είναι ευαισθητοποιημένο και το 27% ανησυχεί, για τα γενετικά τροποποιημένα συστατικά σε τρόφιμα ή ποτά είναι αυαισθητοποιημένο το 57% και ανησυχεί το 27%, ενώ για τα υπολείμματα αντιβιοτικών, ορμονών ή στεροειδών στο κρέας είναι ευαισθητοποιημένο το 63% και ανησυχεί το 38%.
Βιολογικοί κίνδυνοι
Ο πιο οικείος βιολογικός κίνδυνος, ήταν οι «ασθένειες σε ζώα που επηρεάζουν και τους ανθρώπους», που αναφέρθηκε από το 60% των ερωτηθέντων. Μεταξύ των βιολογικών κινδύνων, η «τροφική δηλητηρίαση» από βακτήρια και ιούς ήταν το θέμα που απασχολούσε περισσότερο από το 29% των ερωτηθέντων ενώ το 56% είχε επίγνωση του κινδύνου. Για την παρουσία βακτηρίων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά στα τρόφιμα το 50% είναι ευαισθητοποιημένο και το 24% ανησυχεί, για την καλή μεταχείριση εκτρεφόμενων ζώων, είναι ευαισθητοποιημένο το 52% και ανησυχεί το 17%, ενώ για τις δηλητηριώδεις μούχλες σε καλλιέργειες τροφίμων είναι ευαισθητοποιημένο το 42% και ανησυχεί το 14%.
Ποια διατροφή θεωρούν υγιεινή
Για την υγιεινή διατροφή οι καταναλωτές ανέδειξαν την πιο δημοφιλή «τρώγοντας περισσότερα φρούτα και λαχανικά» (60%), και ακολούθησαν «τρώγοντας λιγότερη ζάχαρη» (45%), «τρώγοντας λιγότερο λίπος» (41%) «τρώγοντας λιγότερο αλάτι» (36%) «Τρώγοντας τοπικά παραγόμενα τρόφιμα» (36%) «Τρώγοντας λιγότερα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα» (32%).
Συμπεράσματα
Γενικά, η μελέτη παρήγαγε διάφορες ιδέες σχετικά με τις αντιλήψεις των καταναλωτών για την ασφάλεια των τροφίμων και τα θέματα υγιεινής διατροφής, τα οποία μπορεί να υποστηρίξουν τη συνέργεια μεταξύ τους και να ενθαρρύνουν τη βιώσιμη μετάβαση πρωτεΐνης.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς, οι συνέργειες μεταξύ της ασφάλειας των τροφίμων και των θεμάτων υγιεινής διατροφής μπορεί δυνητικά να τονώσουν τις πτυχές αντικατάστασης μιας βιώσιμης μετάβασης πρωτεϊνών. Η σχέση με τα ζώα εκτροφής φαίνεται να είναι ζωτικής σημασίας για την παρακίνηση των καταναλωτών σχετικά με την κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης, η οποία μπορεί να οδηγήσει στην επιλογή λιγότερων ζωικών προϊόντων ή/και καλύτερων (δηλαδή, πιο φιλικών προς τα ζώα) ζωικών προϊόντων. Οι ηθικές πτυχές αυτών των επιλογών των καταναλωτών ταιριάζουν καλά στη νέα, ευρύτερη προοπτική της EFSA για την ασφάλεια των τροφίμων και ενδέχεται να συμβάλλουν στην ανάπτυξη νέων πολιτικών. Επιπλέον, όμως, χρειάζεται πολύ περισσότερη προσοχή για το θέμα της υπερκατανάλωσης πρωτεΐνης. Η αντικατάσταση μπορεί να είναι πιο ελκυστική για τους καταναλωτές (και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς), αλλά η μείωση είναι πρωταρχικής σημασίας για την επίτευξη βιωσιμότητας.
Ακολουθήστε το Cibum 
