Περιέχει σπάνιο μύκητα που ήταν υπεύθυνος για ιστορικές επιδημίες, γνωστές ως “Φωτιά του Αγίου Αντωνίου”, ιδιαίτερα στον Μεσαίωνα.
Η Σκληρωτία της ερυσιβώτιδας είναι μια σκληρή, μαύρη δομή που σχηματίζεται από τον μύκητα Claviceps purpurea, ο οποίος παρασιτεί στα στάχυα διαφόρων αγρωστωδών φυτών, κυρίως της σίκαλης, αλλά και του σιταριού, του κριθαριού και άλλων δημητριακών. Η σκληρωτία είναι στην ουσία η ανθεκτική μορφή του μύκητα, η οποία επιβιώνει στο έδαφος και βλαστάνει υπό κατάλληλες συνθήκες.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Καταγγελία στον ΕΦΕΤ: “Κλειστόν” λόγω… υποστελέχωσης – Ακούστε την αυτοματοποιημένη απάντηση του Φορέα
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Γνωστό σούπερ μάρκετ χρεώνει είσοδο 12 ευρώ! – Τα χρήματα λαμβάνονται απευθείας από την κάρτα ως “εγγύηση”
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Καρκινογόνος Υδράργυρος στις κονσέρβες τόνου: Επιθέσεις εναντίον μεγάλων σουπερμάρκετ από καταναλωτικές οργανώσεις
Παράγει ισχυρές τοξίνες με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία ανθρώπων και ζώων. Οι βασικές τοξίνες περιλαμβάνουν:
- Εργοταμίνη
- Εργονοβίνη
- Εργοκριπτίνη
- Λυσεργικό οξύ (πρόδρομος της LSD)
Συμπτώματα δηλητηρίασης από ερυσιβώτιδα (Εργοτισμός)
Η κατανάλωση μολυσμένων δημητριακών μπορεί να προκαλέσει εργοτισμό, μια σοβαρή δηλητηρίαση που διακρίνεται σε δύο μορφές:
- Γαγγραινώδης εργοτισμός – Προκαλεί συστολή των αγγείων, νέκρωση ιστών, γάγγραινα και ακρωτηριασμούς.
- Σπασμωδικός εργοτισμός – Προκαλεί νευρολογικά συμπτώματα, σπασμούς, παραισθήσεις και ψυχικές διαταραχές.
Η ερυσιβώτιδα ήταν υπεύθυνη για ιστορικές επιδημίες, γνωστές ως “Φωτιά του Αγίου Αντωνίου”, ιδιαίτερα στον Μεσαίωνα.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Το φρούτο που πολεμάει την αϋπνία και βελτιώνει τον ύπνο και την πρωινή διάθεση – Επιβεβαίωση από 4 επιστημονικές έρευνες
Σήμερα, με τα αυστηρά μέτρα ελέγχου στα δημητριακά, η παρουσία της ερυσιβώτιδας στις τροφές έχει μειωθεί σημαντικά. Ωστόσο, χρησιμοποιείται στη φαρμακοβιομηχανία για την παραγωγή φαρμάκων (π.χ. για την αντιμετώπιση της ημικρανίας και των μεταγεννητικών αιμορραγιών).
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Ανακαλούνται 200.000 κονσέρβες με φασολάκια
Ο επικίνδυνος μύκητας σε ψωμί και σήμερα
Και μπορεί η σκληρωτία της ερυσιβώτιδας να ήταν ο λόγος των επιδημιών στον Μεσαίωνα όμως φαίνεται ότι δεν έχει εξαλειφθεί.
Η Γαλλία γνωστοποίησε μέσω του Συστήματος Ταχείας Ειδοποίησης για Τρόφιμα και Ζωοτροφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης RASFF για την απόσυρση του Ψωμιού με την επωνυμία
FEV με κωδικό 3760049736168 λόγω ερυσιβώτιδας που παράγεται από έναν παρασιτικό μύκητα σε διάφορα δημητριακά και μπορεί να προκαλέσει σοβαρά συμπτώματα όπως διαταραχή της κυκλοφορίας του αίματος και νευρικούς σπασμούς.
Συνιστάται στους καταναλωτές να μην φάνε το ψωμί και να το επιστρέψουν σε ένα από τα σημεία πώλησης.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | «Πρόκληση της κανέλας»: Δηλητηρίαση και μόνιμη βλάβη στους πνεύμονες προκαλεί το trend στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Άψογα τα ελληνικά πορτοκάλια που εξάγονται στην Τσεχία – Τι έδειξε εργαστηριακό έλεγχος των Αρχών
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Γιατί είναι τόσο δύσκολο να αφαιρεθεί η μεμβράνη κάτω από το καπάκι του βάζου στα τρόφιμα;
Στα χρόνια της επιδημίας
Περισσότερα από 70 χρόνια πριν, στις 15 Αυγούστου 1951, ένα ξαφνικό ξέσπασμα εφιαλτικών παραισθήσεων σαρώνει το Pont-Saint-Esprit, μια γραφική κοινότητα στη νότια Γαλλία, αφήνοντας 5 νεκρούς και εκατοντάδες πληγέντες. Τις μέρες που ακολούθησαν, περισσότεροι από διακόσιοι άνθρωποι παραπονέθηκαν για ναυτία, πόνο στο στομάχι, αδύναμη αρτηριακή πίεση και αδύναμους σφυγμούς, κρύους ιδρώτες και χαμηλές θερμοκρασίες. Οι γιατροί εκείνη την εποχή κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το ψωμί σε ένα από τα αρτοποιεία της πόλης είχε μολυνθεί από μύκητα ερυσιβώδους, (αλκαλοειδή ergot) έναν δηλητηριώδη μύκητα που εμφανίζεται φυσικά στη σίκαλη. Μια διαφορετική εξήγηση, δίνει αρκετές δεκαετίες μετά, ένας Αμερικανός ερευνητής δημοσιογράφος, ο Hank Albarelli, ο οποίος αποκαλύπτει στοιχεία της CIA πως ουσιαστικά πραγματοποιούσε πειράματα δηλητηριάζοντας με LSD, τους κατοίκους της πόλης.
Λίγο μετά τα πρώτα συμπτώματα, στην πόλη επικράτησε πανδαιμόνιο. Στοιχεία των NewYorkTimes αναφέρουν χαρακτηριστικές εικόνες πραγματικής τρέλας: “Ένα κοριτσάκι ούρλιαξε καθώς το κυνηγούσαν λυσσασμένες τίγρεις. Μια γυναίκα έκλαιγε με λυγμούς για το πώς είχαν αλέσει τα παιδιά της σε λουκάνικα. Ένας μεγαλόσωμος άνδρας απέκρουσε τρομερά θηρία σπάζοντας τα έπιπλά του. Ένας σύζυγος και μια σύζυγος έτρεξαν τριγύρω κυνηγώντας ο ένας τον άλλον με μαχαίρια. Ακόμα και τα ντόπια ζώα είχαν τρελαθεί: Ένας σκύλος μασούσε πέτρες μέχρι να του σκάσουν τα δόντια. Οι πάπιες άρχισαν να βαδίζουν σαν πιγκουίνοι. Παντού, οι άνθρωποι έτρεχαν ξέφρενα καθώς προσπαθούσαν να αποφύγουν τις φανταστικές φλόγες. Ένας άνδρας, πεπεισμένος ότι τα κόκκινα φίδια καταβρόχθιζαν τον εγκέφαλό του, πήδηξε από ένα παράθυρο. Ένας άλλος φέρεται να πήδηξε από ένα παράθυρο, έσπασε και τα δύο πόδια, σηκώθηκε και συνέχισε να τρέχει. Έξω, ένας τοπικός ταχυδρομικός υπάλληλος παραπονέθηκε ότι συρρικνώνεται. Ένα άτομο έτρεξε στη λωρίδα, ισχυριζόμενος ότι τον κυνηγούσαν «ληστές με αυτιά γαϊδάρου». Κοντά στον ποταμό Ροδανό, ένας άνδρας, πεπεισμένος ότι ήταν σχοινοβάτης του τσίρκου, προσπάθησε να ισορροπήσει το δρόμο του στα καλώδια μιας κρεμαστής γέφυρας. Ένας άλλος προσπάθησε να πηδήξει στο ποτάμι, μόνο για να σωθεί από φίλους. «Είμαι νεκρός και το κεφάλι μου είναι από χαλκό και έχω φίδια στο στομάχι μου και με καίνε!» φώναξε”.
Υπήρχαν και κάποιοι ωστόσο, που είχαν μια πιο “χαρούμενη εμπειρία”. Μερικοί άνθρωποι, σύμφωνα με τους New York Times, “άκουσαν θεϊκά ρεφρέν, είδαν λαμπρά χρώματα… ο κόσμος τους φαινόταν όμορφος.”. Ήταν μια ιδιαίτερα παραγωγική εμπειρία για τον επικεφαλής των τοπικών αγροτών. co-op, ο οποίος άρχισε να γράφει εκατοντάδες σελίδες φωτεινής ποίησης.
- ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Βιολογικές συσκευασίες: Είναι πραγματικά φιλικές προς το περιβάλλον ή «πατούν» στην ευαισθησία των καταναλωτών;
Αλλά συνολικά, η σκηνή ήταν αποκαλυπτική. «Έχω δει υγιείς άνδρες και γυναίκες να τρομοκρατούνται ξαφνικά, να σκίζουν τα σεντόνια τους, να κρύβονται κάτω από τις κουβέρτες τους για να γλιτώσουν από παραισθήσεις», είπε ο δήμαρχος του Pont-Saint-Esprit, Albert Hébrard. Τα άσυλα γέμισαν με ανθρώπους τυλιγμένους με ζουρλομανδύα και δεμένους στα κρεβάτια. Σύμφωνα με το BritishMedicalJournal, «Κάθε προσπάθεια αυτοσυγκράτησης αύξανε την αναταραχή». Ένα απο τα χειρότερα συμπτώματα ήταν ότι όλοι είχαν αϋπνία και μύριζαν. «Μια κατάσταση ζάλης παρέμεινε συνοδευόμενη από άφθονη εφίδρωση και μια δυσάρεστη οσμή», ανέφερε το British Medical Journal. Οι άνθρωποι θα συγκρίνουν τη δυσοσμία με το άρωμα των νεκρών ποντικών. Για εκατοντάδες θύματα, εκεί σταμάτησε η ανεξήγητη μαζική ασθένεια. Για άλλους ήταν μόνο η αρχή. Δεκάδες άνθρωποι συνέχισαν να βιώνουν εφιαλτικές παραισθήσεις.
Το καλοκαίρι του 1951 ήταν ιδιαίτερα υγρό και οι μύκητες της ερυσιβώδους αναπτύχθηκαν σε όλα τα χωράφια σίκαλης της χώρας. Τα μολυσμένα δημητριακά προέρχονται από το αρτοποιείο Roch Briand, όπου ένας μυλωνάς είχε χρησιμοποιήσει αλεύρι μολυσμένο από μύκητες, προκαλώντας εκτεταμένη δηλητηρίαση.
Σήμερα, η δηλητηρίαση από ερυσιβώτιο παραμένει η πιο κοινά αποδεκτή εξήγηση του τι συνέβη στο Pont-Saint-Esprit, αν και έχουν υπάρξει συγκρουόμενες θεωρίες. Λίγες εβδομάδες μετά το περιστατικό, ο πρόεδρος του συνδικάτου των μυλωνάδων της Γαλλίας, Πιερ Ζακόμπ, αρνήθηκε να αναγνωρίσει την εξήγηση για το ερέθισμα, ανέφερε το Reuters. Ο Jacob υποστήριξε ότι το ergot υπήρχε πάντα στο γαλλικό αλεύρι και, ως εκ τούτου, δεν μπορούσε να είναι υπεύθυνο. Για να αποδείξει την άποψή του, προσφέρθηκε να φάει μολυσμένο με ερυσιβώδες ψωμί μπροστά σε μια ομάδα ειδικών.
Άλλες θεωρίες κατηγόρησαν τον υδράργυρο, το μυκητοκτόνο και διάφορα άλλα είδη μυκήτων, ενώ μερικοί άλλοι ισχυρίστηκαν ότι ήταν το νερό που χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή του ψωμιού και όχι τα δημητριακά που είχαν μολυνθεί.
Ακολουθήστε το Cibum 
