Η τελευταία ετήσια έκθεση της EFSA σχετικά με τα κατάλοιπα φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα καλύπτει περισσότερα από 88.000 δείγματα τροφίμων που συλλέχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2020. Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων προκύπτει ότι το 94,9 % των δειγμάτων ενέπιπταν σε νόμιμα επιτρεπόμενα επίπεδα. Για το υποσύνολο 12.077 δειγμάτων που αναλύθηκαν στο πλαίσιο του συντονισμένου από την ΕΕ προγράμματος ελέγχου (EU MACP), το 98,2 % ήταν εντός νόμιμων ορίων.
Το EU MACP αναλύει δείγματα που συλλέχθηκαν τυχαία από 12 τρόφιμα — για το 2020 ήταν καρότα, κουνουπίδια, ακτινίδια, κρεμμύδια, πορτοκάλια, αχλάδια, πατάτες, αποξηραμένα φασόλια, καστανό ρύζι, κόκκοι σίκαλης, συκώτι βοοειδών και λίπος πουλερικών.
Το ίδιο πακέτο προϊόντων αποτελεί αντικείμενο δειγματοληψίας ανά τριετία, πράγμα που σημαίνει ότι για συγκεκριμένα αγαθά μπορούν να εντοπιστούν ανοδικές ή πτωτικές τάσεις.
Από τα δείγματα που αναλύθηκαν στο συντονισμένο πρόγραμμα:
- 68,5 % (8,278 δείγματα) διαπιστώθηκε ότι ήταν απαλλαγμένα από ποσοτικοποιήσιμα επίπεδα καταλοίπων.
- 29,7 % (3,590) περιείχε ένα ή περισσότερα υπολείμματα σε συγκεντρώσεις μικρότερες ή ίσες με τα επιτρεπόμενα επίπεδα.
- 1,7 % (209) περιείχαν κατάλοιπα που υπερέβαιναν το νόμιμο ανώτατο όριο, εκ των οποίων 113 (0,9 %) ήταν μη συμμορφούμενα.
Εκτός από τα εναρμονισμένα και συγκρίσιμα δεδομένα που συλλέγονται στο πλαίσιο του συντονισμένου προγράμματος, η ετήσια έκθεση της EFSA περιλαμβάνει επίσης στοιχεία που συλλέγονται στο πλαίσιο των εθνικών δραστηριοτήτων ελέγχου που διεξάγονται από μεμονωμένα κράτη μέλη της ΕΕ, τη Νορβηγία και την Ισλανδία.
Τα εθνικά προγράμματα ελέγχου βασίζονται στον κίνδυνο και στοχεύουν σε προϊόντα που ενδέχεται να περιέχουν κατάλοιπα φυτοφαρμάκων ή για τα οποία έχουν εντοπιστεί νομικές παραβάσεις κατά τα προηγούμενα έτη. Τα προγράμματα αυτά παρέχουν σημαντικές πληροφορίες στους διαχειριστές κινδύνου, αλλά — σε αντίθεση με τα στοιχεία του EUCP — δεν παρέχουν στατιστικά αντιπροσωπευτική εικόνα των επιπέδων καταλοίπων που θα περίμενε κανείς να βρει στα τρόφιμα στα ράφια των καταστημάτων σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Τα αποτελέσματα των προγραμμάτων παρακολούθησης αποτελούν πολύτιμη πηγή πληροφοριών για την εκτίμηση της διατροφικής έκθεσης των καταναλωτών της ΕΕ στα κατάλοιπα φυτοφαρμάκων. Η EFSA διενήργησε αξιολόγηση του διατροφικού κινδύνου στο πλαίσιο της ανάλυσης των αποτελεσμάτων, η οποία υποδηλώνει ότι τα τρόφιμα που αναλύθηκαν το 2020 δεν είναι πιθανό να προκαλέσουν ανησυχία για την υγεία των καταναλωτών.
Ωστόσο, προτείνονται ορισμένες συστάσεις για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των ευρωπαϊκών συστημάτων ελέγχου, συνεχίζοντας έτσι την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των καταναλωτών.
(Τα λεπτομερή αποτελέσματα του συντονισμένου προγράμματος είναι διαθέσιμα στον ιστότοπο της EFSA ως διαγράμματα και γραφήματα με δυνατότητα περιήγησης, καθιστώντας τα δεδομένα πιο προσβάσιμα σε μη ειδικούς.)
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την έκθεση της EFSA, πατώντας εδώ