Η θετική αξιολόγησή τους σε μελέτη ανοίγει τεράστιες ευκαιρίες για εφαρμογή τους στη βιομηχανία τροφίμων ως εναλλακτικές λύσεις ζάχαρης.
Τα γλυκαντικά που βασίζονται σε πρωτεΐνες, η μπραζεΐνη και η μονελίνη και είναι χιλιάδες φορές πιο γλυκές από τη σακχαρόζη, μπορεί να είναι ασφαλείς εναλλακτικές της ζάχαρης, έδειξαν τα αποτελέσματα μελέτης σε θηλαστικά χωρίς σημάδια τοξίκωσης, θνησιμότητας ή φλεγμονής, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Foods στο Ειδικό τεύχος Novel Foods: From Traditional Consumption to Innovative Food Sources and Production Processes for Safety, Quality and Consumer Acceptance of Future Foods. Ταυτόχρονα όμως τονίζεται πως απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τον προσδιορισμό της ασφάλειάς τους μεταξύ εγκύων και παιδιών και για την αξιολόγηση των επιπτώσεών τους στη μικροχλωρίδα των κοπράνων και στον μεταβολισμό των ζώων.
Η μονελίνη (από τα φύλλα και τους καρπούς του αφρικανικού φυτού Dioscoreophyllum cumminsii) και η μπραζεΐνη (από τους ώριμους καρπούς του άγριου φυτού της Δυτικής Αφρικής Pentadiplandra brazzeana), έχουν χρησιμοποιηθεί ευρέως για να αντικαταστήσουν τη ζάχαρη στα τρόφιμα λόγω της υψηλής γλυκύτητας τους και των πιθανών οφελών για την υγεία. Οι πρωτεΐνες με γλυκιά γεύση που είναι άφθονες στα τροπικά φυτά προσφέρουν πλεονεκτήματα έναντι της ζάχαρης, όπως η αποφυγή της παχυσαρκίας, του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων και των οδοντικών προβλημάτων. Ωστόσο, οι μελέτες που αξιολογούν την ασφάλειά τους είναι περιορισμένες.
Στην παρούσα μελέτη, οι ερευνητές αξιολόγησαν πειραματικά την οξεία, υποχρόνια και χρόνια τοξικότητα και τις αλλεργιογόνες και μεταλλαξιογόνες ιδιότητες της ανασυνδυασμένης μονελίνης και της μπραζεΐνης, σε τρία είδη θηλαστικών: ινδικά χοιρίδια, αρουραίους και ποντίκια. Διεξήχθησαν δύο πειράματα για κάθε πρωτεΐνη, με τα ζώα να κρατούνται υπό συνεχή παρακολούθηση για δύο εβδομάδες.
Η ισοδύναμη δόση (ED) σακχαρόζης για τα ινδικά χοιρίδια υπολογίστηκε, λαμβάνοντας υπόψη τους συντελεστές γλυκύτητας της μονελίνης και της μπραζεΐνης. Η οξεία τοξικότητα αξιολογήθηκε σε αρουραίους και ποντικούς, η χρόνια τοξικότητα αξιολογήθηκε σε αρουραίους και η υποχρόνια τοξικότητα αξιολογήθηκε σε ινδικά χοιρίδια. Οι αξιολογήσεις οξείας τοξικότητας περιελάμβαναν αύξηση βάρους, τη γενική κατάσταση των ζώων, συμπτώματα μέθης, τη σχετική μάζα των κύριων οργάνων και την παθομορφολογική εξέταση των εσωτερικών οργάνων. Για την αξιολόγηση της υποχρόνιας και της χρόνιας τοξικότητας, εκτός από αυτές τις δοκιμές, αξιολογήθηκαν η συμπεριφορά, οι ορατές φυσιολογικές λειτουργίες και ο όγκος διούρησης και πραγματοποιήθηκαν βιοχημικές, αιματολογικές αναλύσεις και αναλύσεις ούρων.
Συμπεράσματα μελέτης
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η μονελίνη και η μπραζεΐνη είναι μη τοξικές και ασφαλείς για τους οργανισμούς των θηλαστικών, ανοίγοντας τεράστιες ευκαιρίες για την εφαρμογή τους στη βιομηχανία τροφίμων ως εναλλακτικές λύσεις ζάχαρης.
Η εμφάνιση και η συμπεριφορά των ζώων, η απουσία κλινικών σημείων μέθης, η έλλειψη θνησιμότητας, η δυναμική αύξησης του σωματικού βάρους, οι συντελεστές μάζας οργάνων, οι αιματολογικοί και βιοχημικοί δείκτες, οι λειτουργικές καταστάσεις του ήπατος, των νεφρών και του κεντρικού νευρικού συστήματος, η μορφολογία και η ιστολογία πολλαπλών οργάνων και η απουσία τοπικών ερεθιστικών επιδράσεων στους βλεννογόνους του εντέρου απέδειξαν ότι η μπραζεΐνη και η μονελίνη φαίνεται να είναι εξαιρετικά ασφαλείς σε πειραματικά μοντέλα θηλαστικών. Τα αποτελέσματα δερματικών, ρινικών και επιπεφυκότων δοκιμών, η έμμεση αντίδραση της αποκοκκίωσης των μαστοκυττάρων σε ινδικά χοιρίδια και η αντίδραση φλεγμονής στην κονκαναβαλίνη Α σε ποντίκια υποδεικνύουν ότι οι πρωτεΐνες μπραζεΐνης και μονελίνης δεν έχουν αλλεργιογόνες ιδιότητες. Η απουσία επαγόμενων χρωμοσωμικών ανωμαλιών σε κύτταρα μυελού των οστών ποντικών για διαφορετικά σχήματα και δόσεις χορήγησης, η απουσία συσσώρευσης μικροπυρήνων στα πολυχρωματοφιλικά ερυθροκύτταρα των πληθυσμών κυττάρων μυελού των οστών ποντικών και η αρνητική δοκιμή Ames οδηγουν στο συμπέρασμα ότι η μπραζεΐνη και η μονελίνη δεν αποδεικνύουν κυτταρογενετικές και μεταλλαξιογόνες δραστηριότητες.
Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη εδώ.
Αναφορά: Novik TS, Koveshnikova EI, Kotlobay AA, Sycheva LP, Kurochkina KG, Averina OA, Belopolskaya MV, Sergiev PV, Dontsova OA, Lazarev VN, et al. Φυσικές πρωτεΐνες με γλυκιά γεύση Brazzein και Monellin: Ασφαλή υποκατάστατα ζάχαρης για τη βιομηχανία τροφίμων. Τρόφιμα . 2023; 12(22):4065. https://doi.org/10.3390/foods12224065