Το κόστος της βιομηχανικής ρύπανσης από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις μειώνεται στην Ευρώπη, αλλά παραμένει στο 2% του ΑΕΠ της ΕΕ.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση από μεγάλες ευρωπαϊκές βιομηχανίες εξακολουθεί να προκαλεί σημαντικές ζημίες στο περιβάλλον, το κλίμα και την υγεία των ανθρώπων. Ωστόσο, σύμφωνα με επικαιροποιημένη ανάλυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), το κόστος αυτής της ρύπανσης έχει μειωθεί κατά περίπου ένα τρίτο κατά την τελευταία δεκαετία. Η ανάλυση που δημοσιεύθηκε σήμερα, δείχνει ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό των πιο ρυπογόνων εγκαταστάσεων – πολλές από τις οποίες είναι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με άνθρακα – προκαλούν το ήμισυ της συνολικής ζημιάς.
Η επικαιροποίηση του 2024 του ενημερωτικού δελτίου του ΕΟΠ με τίτλο «The costs to health and the environment from industrial air pollution in Europe» (Το κόστος για την υγεία και το περιβάλλον από τη βιομηχανική ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ευρώπη) παρουσιάζει την πιο πρόσφατη αξιολόγηση των τάσεων όσον αφορά τις εξωτερικές επιδράσεις της βιομηχανικής ατμοσφαιρικής ρύπανσης από περίπου 10.000 μεγαλύτερες εγκαταστάσεις στην Ευρώπη, από το 2012 έως το 2021. Οι εγκαταστάσεις αυτές υποβάλλουν στοιχεία σχετικά με τις εκλύσεις και τις μεταφορές ρύπων στην Ευρωπαϊκή Πύλη Βιομηχανικών Εκπομπών.
Το κόστος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που προκαλείται από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές εγκαταστάσεις της Ευρώπης είναι σημαντικό, κυμαινόμενο κατά μέσο όρο μεταξύ 268 και 428 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως, σύμφωνα με την ανάλυση του ΕΟΠ. Το 2021, το κόστος αυτό αντιστοιχούσε περίπου στο 2 % του ΑΕΠ της ΕΕ. Μόλις το ένα τοις εκατό (107) των πιο ρυπογόνων βιομηχανικών εγκαταστάσεων – πολλές από αυτές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής άνθρακα – προκάλεσαν το ήμισυ της συνολικής ζημιάς.
Ωστόσο, η ανάλυση του ΕΟΠ δείχνει επίσης ότι το κόστος της ευρωπαϊκής βιομηχανίας για το περιβάλλον και την υγεία μειώθηκε κατά ένα τρίτο (-33 %) από το 2012 έως το 2021. Ο ενεργειακός τομέας της ΕΕ αντιπροσώπευε τη συντριπτική πλειονότητα —περίπου το 80%— της συνολικής μείωσης, κυρίως με την υιοθέτηση βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών (ΒΔΤ) και τη στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα λιγότερο ρυπογόνα καύσιμα, κυρίως ως αποτέλεσμα της δράσης της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία έχει προωθήσει να καταστεί η βιομηχανία της Ευρώπης πιο πράσινη και πιο ψηφιακή. Πιο πρόσφατα, η αναθεώρηση της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές και ο νέος κανονισμός για την πύλη βιομηχανικών εκπομπών (IEPR) έχουν ως στόχο να οδηγήσουν τη μεγάλη ευρωπαϊκή βιομηχανία προς την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, τη μηδενική ρύπανση, την κυκλική οικονομία και την καινοτομία. Η ενίσχυση της οδηγίας της ΕΕ για την ποιότητα του αέρα αναμένεται να στηρίξει περαιτέρω την εξέλιξη αυτή, φέρνοντας τα όρια ρύπανσης πιο κοντά στις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που βασίζονται στην υγεία.
Ο ΕΟΠ θα δημοσιεύσει τα 2μδ έκθεση παρακολούθησης και προοπτικών μηδενικής ρύπανσης μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αργότερα εντός του έτους. Για να επισημανθούν οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες στην ενεργειακή μετάβαση της ΕΕ, η φετινή έκθεση θα χαρτογραφήσει τις 100 πιο ρυπογόνες μεγάλες μονάδες καύσης (LCP) στην ΕΕ.