Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε εκτίμηση του κινδύνου Σπογγώδoυς Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών από ζελατίνη και κολλαγόνο που προέρχονται από οστά αιγοπροβάτων ή βοοειδών.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) κλήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκδώσει επιστημονική γνωμοδότηση έως τις 31 Οκτωβρίου 2024 σχετικά με την εκτίμηση του κινδύνου Σπογγώδoυς Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών (ΣΕΒ) από ζελατίνη και κολλαγόνο που προέρχονται από υλικό αιγοπροβάτων, εκτός από δέρματα, δηλαδή από οστά.
Αναπτύχθηκε ένα πιθανοτικό μοντέλο για την εκτίμηση του φορτίου μολυσματικότητας της ΣΕΒ, μετρούμενο σε μολυσματική δόση 50 από το στόμα των βοοειδών (CoID50), που περιέχεται στη ζελατίνη που παράγεται από όλα τα οστά ενός ενήλικου βοοειδούς/βοοειδούς που έχει μολυνθεί με οποιοδήποτε από τα τρία στελέχη ΣΕΒ (C, H και L) και στο κλινικό στάδιο της νόσου.
Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για την παραμετροποίηση του μοντέλου προήλθαν από τη βιομηχανία μέσω προσωπικών επικοινωνιών, προηγούμενων γνωμοδοτήσεων της EFSA, επιστημονικής βιβλιογραφίας και γνώσεων εμπειρογνωμόνων.
Κατά την ενσωμάτωση των αποδεικτικών στοιχείων με τα ποσοτικά αποτελέσματα του μοντέλου, λήφθηκαν υπόψη περαιτέρω εκτιμήσεις. Αυτές περιλάμβαναν την επιδημιολογική κατάσταση της ΣΕΒ στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, τη χρήση πολλαπλών σεναρίων χειρότερης περίπτωσης στα πιθανολογικά μοντέλα, την ευαισθησία των διαφόρων ειδών στη ΣΕΒ και την παρέκταση του μοντέλου της ζελατίνης στο κολλαγόνο.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πολλαπλά απίθανα γεγονότα που μπορεί να οδηγήσουν σε πιθανή έκθεση των βοοειδών και των μικρών μηρυκαστικών στη μολυσματικότητα της ΣΕΒ μέσω της κατανάλωσης ζελατίνης στις ζωοτροφές, την τρέχουσα έλλειψη παραγωγής ζελατίνης με οστά μικρών μηρυκαστικών, τα αποτελέσματα του μοντέλου, τον αντίκτυπο των σεναρίων χειρότερης περίπτωσης και την έλλειψη ενδείξεων ότι η ΣΕΒ μπορεί να κυκλοφορεί στον πληθυσμό των μικρών μηρυκαστικών, συνάγεται το συμπέρασμα ότι η πιθανότητα να μην δημιουργηθεί κανένα νέο κρούσμα ΣΕΒ στα βοοειδή ή στον πληθυσμό των μικρών μηρυκαστικών μέσω της έκθεσης από το στόμα σε ζελατίνη από οστά μηρυκαστικών είναι 99%-100% (σχεδόν βέβαιο).
Τα συμπεράσματα βασίζονται στην τρέχουσα κατάσταση των γνώσεων σχετικά με την επιδημιολογική κατάσταση της νόσου στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες, καθώς και στις τρέχουσες πρακτικές που σχετίζονται με την παραγωγή κολλαγόνου και ζελατίνης. Εάν μεταβληθεί οποιοσδήποτε από αυτούς τους παράγοντες, τα συμπεράσματα της παρούσας αξιολόγησης θα πρέπει να επανεξεταστούν.
Δεδομένου ότι το κολλαγόνο δεν παράγεται επί του παρόντος με τη χρήση οστών μηρυκαστικών, δεν ήταν δυνατόν να εκτιμηθεί η υπολειπόμενη μολυσματικότητα στο κολλαγόνο που παράγεται με μολυσμένα βοοειδή/βοοειδή.
Ωστόσο, όπως και για την παραγωγή ζελατίνης, η διαδικασία εξαγωγής κολλαγόνου περιλαμβάνει επίσης διαδικασίες προεπεξεργασίας και υδρόλυσης που έχουν παρόμοια ικανότητα να οδηγήσουν σε μείωση της μολυσματικότητας της ΣΕΒ. Ως εκ τούτου, η ομάδα υπέθεσε στην παρούσα αξιολόγηση ότι τα συμπεράσματα για τη ζελατίνη ισχύουν και για το κολλαγόνο.