Της Χριστίνας Κοψίνη
Το σχέδιο «έκτακτης ανάγκης» για τη χορήγηση έκτακτων ενισχύσεων και τη δημιουργία αποθεμάτων στα τρόφιμα που έχει επεξεργαστεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συζητήθηκε χθες από τους 27 υπουργούς Γεωργίας και Αλιείας της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες.
Οι υπουργοί εξέτασαν, κατά βάση, ένα πρώτο σενάριο ενδεχόμενης επισιτιστικής κρίσης στην ίδια την ΕΕ, λόγω της ουκρανικής κρίσης και της έλλειψης της παραγωγής της χώρας σε σιτηρά και άλλα βασικά τρόφιμα. Το έκτακτο σχέδιο προβλέπει χορήγηση ενισχύσεων για την δημιουργία αποθεμάτων σε συγκεκριμένα προϊόντα, περιορισμό των εξαγωγών, ακόμη και πάγωμα των δασμών σε εισαγόμενα προϊόντα από τρίτες χώρες. Η Κομισιόν θα ζητήσει από τα κράτη – μέλη να δίνουν κάθε μήνα αναλυτικά στοιχεία για τα ιδιωτικά αποθέματα σε ευαίσθητα τρόφιμα και ζωοτροφές, θα επιτρέψει αυξημένα επίπεδα προκαταβολών ενισχύσεων σε αγρότες και κτηνοτρόφους μέχρι και τον επόμενο Οκτώβριο, ενώ θα εξετάσει ένα πλαίσιο έκτακτων κρατικών ενισχύσεων προς τον αγροτικό τομέα, στα πρότυπα της πανδημίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη υποβάλει στα κράτη μέλη ενημερωτικό σημείωμα με ερωτήματα και εναλλακτικές λύσεις που να εξασφαλίζουν αύξηση των αποθεμάτων σε βασικά τρόφιμα από τα οποία εξαρτάται από τις εισαγωγές τρίτων χωρών, όπως συμβαίνει με τα σιτηρά από την Ουκρανία ή τα λιπάσματα από τη Ρωσία.
Πάντως στην ελληνική αγορά παρατηρούνται ήδη, στα άλευρα και στο ηλιέλαιο, οι πρώτες ενδείξεις ελλείψεων, κυρίως λόγω ενός πανικού εφοδιασμού που οδηγεί καταναλωτές και επαγγελματίες (κυρίως μικρών επιχειρήσεων) σε στοκάρισμα προϊόντων. Ταυτοχρόνως, μεμονωμένες αλυσίδες σουπερμάρκετ έχουν ήδη επιβάλει προληπτικά πλαφόν στις ηλεκτρονικές αγορές, σε σπορέλαια και άλευρα με ανώτερη ποσότητα τα 4 τεμάχια ανά λίτρο ή δίλιτρο.
Όμως κρίσιμο θέμα παραμένει η άνοδος των τιμών. Το στάρι ανέβηκε στα 368 ευρώ ο τόνος, σημειώνοντας χθες ετήσια αύξηση 74% και μηνιαία περίπου 30%. Στη διεθνή αγορά πολλές συναλλαγές «πάγωσαν» προσωρινά σε αναμονή της ανόδου των τιμών, με αποτέλεσμα οι εισαγωγείς να αναγκάζονται να αγοράσουν σε τρέχουσες τιμές που είναι ακριβότερες από τα συμβόλαια με μελλοντική ημερομηνία παράδοσης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η κυβέρνηση της Αιγύπτου αποφάσισε να βάλει χθες πλαφόν στην τιμή του μη επιδοτούμενου ψωμιού. Ο πόλεμος έχει διακόψει την πρόσβαση στο φτηνότερο σιτάρι που παράγεται στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας επηρεάζοντας κυρίως τις εξαγωγές προς τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Η Αίγυπτος είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας σιταριού στον κόσμο. Εισάγει περίπου το 60% του σιταριού που καταναλώνει. Ρωσία και Ουκρανία ήταν πέρυσι οι πηγές για το 80% των εισαγωγών της. Η υποσαχάρια Αφρική εξαρτάται κατά 100% από τα σιτηρά της Ουκρανίας, ενώ σύμφωνα με πηγές του ΟΗΕ υπό αμφισβήτηση τίθεται και η ομαλή εξέλιξη του διατροφικού προγράμματος του Οργανισμού στις φτωχές χώρες της μαύρης ηπείρου.
Ακολουθήστε το Cibum 
