Τα ευρήματα νέας μελέτης που ίσως προβληματίσουν τους vegans…
Είναι γεγονός πως έχουν κυκλοφορήσει κατα καιρούς πολλές μελέτες που συνδέουν τις υπερ-επεξεργασμένες τροφές (UPF) με καρδιαγγειακά νοσήματα και άλλες ασθένειες.
Φυσιολογικά, αυτό δεν θα ήταν κάτι για το οποίο οι vegans θα έπρεπε να ανησυχούν, αφού ο πρωταρχικός τους οδηγός για το τι πρέπει να τρώνε είναι αν περιέχει ή όχι κάτι που προέρχεται από ζώο. Όσοι έχουν επίσης συνείδηση της υγείας τους, μπορούν απλά να επιλέξουν μια φυτική δίαιτα ολικής άλεσης.
Νεα μελέτη όμως που κυκλοφόρησε, έρχεται να ανατρέψει τα δεδομένα και να φέρει στο προσκήνιο τα φυτικά υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα και τους κινδύνους που εγκυμονούν για τη καρδιά. Δικαιολογεί λοιπόν την αντίδραση ορισμένων μέσων ενημέρωσης που φαίνεται να ψάχνουν μια ευκαιρία να επιτεθούν στον βιγκανισμό; Ας ερευνήσουμε τα ευρήματά της.
Τα ευρήματα της μελέτης
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Lancet, διεξήχθη από ερευνητές του Imperial College του Λονδίνου και του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο (USP). Αντλούσαν δεδομένα υγείας από τη βρετανική τράπεζα βιολογικών δεδομένων (Biobank) για 118.000 Βρετανούς ηλικίας 40 έως 69 ετών. Η μελέτη δεν αναφέρει πόσοι από τους συμμετέχοντες ήταν χορτοφάγοι. Αντίθετα, τους ομαδοποίησε σε τεταρτημόρια ανάλογα με το πόσο μεγάλο μέρος της διατροφής τους αποτελούνταν από φυτικές πηγές.
Η μελέτη κατηγοριοποίησε τις τροφές που ανέφεραν οι συμμετέχοντες στη Biobank ότι κατανάλωναν σε μη-UPF φυτικής προέλευσης, UPF φυτικής προέλευσης, μη-UPF ζωικής προέλευσης και UPF ζωικής προέλευσης.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση περισσότερων τροφίμων μη-UPF φυτικής προέλευσης – δηλαδή τροφίμων ολικής όπως τα όσπρια και τα λαχανικά – μείωσε τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Για κάθε 10% αύξηση του μη-UPF φυτικής προέλευσης, ο κίνδυνος μειώθηκε κατά 7%. Ο κίνδυνος θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα μειώθηκε επίσης κατά 13%.
Αλλά ο κίνδυνος αυξήθηκε με την υψηλότερη κατανάλωση UPF φυτικής προέλευσης – 5% για τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και 12% για τον θάνατο. Συνολικά, τόσο το UPF ζωικής προέλευσης όσο και το UPF φυτικής προέλευσης συνδέθηκαν με υψηλότερο κίνδυνο και θνησιμότητα από καρδιαγγειακά νοσήματα.
Επιπλέον, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση τροφίμων φυτικής προέλευσης χωρίς UPF αντί για τρόφιμα από τις άλλες τρεις κατηγορίες είχε προστατευτικά οφέλη για την υγεία της καρδιάς.
Τι είναι τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα φυτικής προέλευσης
Η κατηγορία UPF φυτικής προέλευσης περιείχε τρόφιμα “αποκλειστικά ή κυρίως φυτικής προέλευσης”. Αυτό περιλαμβάνει ψωμί σε φέτες και ψωμάκια για μπιφτέκια, ανθρακούχα ποτά, αλμυρά σνακ, κέικ, κέτσαπ ντομάτας, βότκα, δημητριακά πρωινού και μπισκότα σοκολάτας.
Η βάση δεδομένων επέτρεψε στους ερευνητές να διακρίνουν μεταξύ ζωικών και φυτικών επιλογών για πολλά τρόφιμα, όπως παγωτό, ρυζόγαλο, κονσέρβα σούπας με κρέας τυρί και λευκή σάλτσα (ζωικής προέλευσης) έναντι καραμέλας, κονσέρβας σούπας χωρίς κρέας, κέτσαπ ντομάτας και πέστο (φυτικής προέλευσης). Αυτό εξηγεί γιατί αυτή η κατηγορία αντιπροσωπεύει την πλειονότητα (39,4% κατά μέσο όρο) της ενεργειακής πρόσληψης στη διατροφή των συμμετεχόντων. Άλλες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι τα UPF αποτελούν το ήμισυ της μέσης βρετανικής διατροφής.
Οι εναλλακτικές λύσεις κρέατος ήταν μόνο ένας από τους 14 τύπους UPF φυτικής προέλευσης που εξετάστηκαν. Εν τω μεταξύ, η κατηγορία UPF ζωικής προέλευσης ήταν πολύ μικρότερη. Περιελάμβανε μόνο επεξεργασμένο κόκκινο κρέας όπως τα λουκάνικα, επεξεργασμένο λευκό κρέας όπως τα chicken nuggets, μαγιονέζα και επιδόρπια γαλακτοκομικών όπως το παγωτό.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων ζωικής προέλευσης;
Η μελέτη του Lancet δεν εξήγαγε συγκεκριμένα συμπεράσματα σχετικά με τους κινδύνους του UPF ζωικής προέλευσης. Στη μελέτη, οι ερευνητές γράφουν ότι τα ευρήματά τους «συνάδουν με προηγούμενες μετα-αναλύσεις, οι οποίες καταδεικνύουν σταθερά μια σημαντική θετική συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης επεξεργασμένου κρέατος και διαφόρων εκβάσεων καρδιαγγειακής νόσου και θνησιμότητας».
Όσον αφορά το κόκκινο κρέας, μια μεγάλης κλίμακας μελέτη έδειξε ότι η κατανάλωση μέτριας ποσότητας κόκκινου κρέατος αύξησε τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου κατά 8%. Αυτό ταίριαζε απόλυτα με τα αποτελέσματα μιας άλλης μελέτης από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Η εν λόγω μελέτη διαπίστωσε ότι για κάθε επιπλέον 50 γραμμάρια μη επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος που καταναλώνονταν την ημέρα, ο κίνδυνος στεφανιαίας νόσου αυξανόταν κατά 9%. Για κάθε 50 γρ. επεξεργασμένου κρέατος που καταναλώνεται ημερησίως, ο κίνδυνος αυξάνεται σε 18%.
Συμπερασματικά, τα στοιχεία δεν δείχνουν συγκεκριμένα ότι η χορτοφαγική διατροφή κάνει κακό στην καρδιά σας. Αλλά αν έχετε συνείδηση της υγείας σας, είναι σημαντικό να λάβετε υπόψη σας τα μηνύματα πολυάριθμων μελετών που δείχνουν ότι οι φυτικές δίαιτες είναι πιο υγιεινές όταν περιέχουν ως επί το πλείστον τρόφιμα ολικής αλέσεως.