Νέος κανονισμός θέτει αυστηρότερα πρότυπα για τη χρήση της λέξης «υγιεινό» και φέρνει εκπλήξεις στα ράφια των αγορών.
Πόσο ξεκάθαρο είναι τι θεωρείται «υγιεινό»;
Η αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έρχεται να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα με έναν νέο, πιο αυστηρό και αναλυτικό κανονισμό που επαναπροσδιορίζει τι επιτρέπεται να φέρει την ένδειξη «υγιεινό» στις ΗΠΑ. Ο πρώτος σχετικός ορισμός δόθηκε το 1994, όμως στις 19 Δεκεμβρίου 2024 ο FDA ανακοίνωσε μια αναθεώρηση, η οποία τίθεται σε ισχύ στις 28 Απριλίου 2025.

Ο νέος κανονισμός ορίζει σαφώς ότι για να επιτραπεί η χρήση της λέξης «υγιεινό» ή παραγώγων της σε τρόφιμα, αυτά θα πρέπει να περιέχουν ορισμένες ποσότητες συστατικών από τις βασικές ομάδες τροφίμων που προτείνονται στις Διατροφικές Οδηγίες για τους Αμερικανούς και να παραμένουν εντός συγκεκριμένων ορίων σε πρόσθετα σάκχαρα, κορεσμένα λιπαρά και νάτριο.
Στον νέο ορισμό περιλαμβάνονται πλέον τρόφιμα που παλαιότερα αποκλείονταν αναγνωρίζοντας τη θρεπτική τους αξία. Αντιθέτως, προϊόντα που δεν πληρούν τα αυστηρά κριτήρια, ακόμη κι αν θεωρούνται γενικά υγιεινά, δεν θα μπορούν πλέον να φέρουν τη σχετική ένδειξη.
Οι έννοιες FGE (ισοδύναμο ομάδας τροφίμων) και RACC (συνήθως καταναλισκόμενη ποσότητα) διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην αξιολόγηση ενός προϊόντος. Για παράδειγμα, ένα φρούτο ή λαχανικό πρέπει να περιέχει τουλάχιστον ½ φλιτζάνι ισοδύναμο για να θεωρηθεί «υγιεινό». Για πρωτεϊνούχα τρόφιμα, το ισοδύναμο είναι 1 έως 1,5 ουγγιά ανάλογα με την κατηγορία (π.χ. αυγό, κρέας, όσπρια, ξηροί καρποί).
Υπάρχουν, βεβαίως, και εξαιρέσεις. Ολόκληρα ή μικτά τρόφιμα που δεν περιέχουν τίποτα άλλο εκτός από το ίδιο το τρόφιμο και νερό, όπως φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης ή άπαχο κρέας, εξακολουθούν να θεωρούνται υγιεινά χωρίς περαιτέρω ανάλυση. Το ίδιο ισχύει για νερό, καφέ και τσάι με λιγότερες από 5 θερμίδες ανά μερίδα.
Τα τρόφιμα ταξινομούνται σε πέντε κατηγορίες με βάση τη σύνθεση και το βάρος της μερίδας: μεμονωμένα τρόφιμα, μικτά τρόφιμα, κύρια πιάτα και γεύματα. Για παράδειγμα, ένα κύριο πιάτο πρέπει να περιέχει τουλάχιστον 40 γραμμάρια από δύο διαφορετικές βασικές ομάδες τροφίμων και να ζυγίζει τουλάχιστον 170 γραμμάρια ανά μερίδα. Το γεύμα, με τη σειρά του, πρέπει να περιέχει τουλάχιστον τρεις τέτοιες μερίδες και να ζυγίζει τουλάχιστον 280 γραμμάρια.
Η επισήμανση ως «υγιεινό» δεν είναι υποχρεωτική, ωστόσο οι παραγωγοί που επιλέγουν να τη χρησιμοποιούν οφείλουν να διατηρούν τεκμηρίωση ώστε να αποδείξουν τη συμμόρφωση των προϊόντων τους με τον κανονισμό. Σε αντίθετη περίπτωση, κινδυνεύουν με κυρώσεις από τον FDA.