Τελικά… δεν ήταν οριστικό!
Σε πρόσφατο άρθρο που δημοσιεύτηκε στο cibum, είχε γίνει λόγος για οριστική απαγόρευση χρήσεως όρων που σχετίζονται με το κρέας για τα φυτικά προϊόντα. Κι όμως, για δεύτερη φορά μέσα σε λίγα χρόνια, το γαλλικό ανώτατο διοικητικό δικαστήριο σταμάτησε κυβερνητικό διάταγμα που απαγόρευε τις ονομασίες κρέατος για
προϊόντα φυτικής προέλευσης, όπως «λουκάνικο λαχανικών» ή «μπιφτέκι», εν αναμονή της απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σύμφωνα με το Euractiv.
Μετά από προσφυγή έξι παραγωγών φυτικών τροφίμων, ο προσωρινός δικαστής του Κρατικού Συμβουλίου της Γαλλίας ανέστειλε το διάταγμα την 10η Απριλίου. Ο νόμος παρείχε έναν κατάλογο απαγορευμένων όρων κρεοπωλείου ή αλλαντικών, όπως «μπριζόλα», «εσκαλόπ» ή «ζαμπόν», για την εμπορία φυτικών προϊόντων.
Η Γαλλική κυβέρνηση υποσχέθηκε να δημοσιεύσει το διάταγμα στις 27 Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους, καθώς αποτελούσε δέσμευση, μετά και τη διαμαρτυρία των αγροτών στους δρόμους, για την προστασία των Γάλλων κτηνοτρόφων και την αποφυγή σύγχυσης στους καταναλωτές. Το διάταγμα επρόκειτο να τεθεί σε ισχύ την 1η Μαΐου 2024.
Όμως το Συμβούλιο της Επικρατείας ανέφερε στην απόφασή του ότι υπήρχαν σοβαρές αμφιβολίες για τη νομιμότητα της απαγόρευσης, όπως επεξηγήθηκε σε δελτίο τύπου. Η απόφαση του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου αναμένεται τους επόμενους μήνες. Στις 29 Ιουνίου 2022, το Συμβούλιο της Επικρατείας είχε ήδη αναστείλει ένα άλλο σχεδόν πανομοιότυπο διάταγμα.
Εταιρίες που το υπεραμύνονται
Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι «η απαγόρευση από την 1η Μαΐου θα έβλαπτε σοβαρά και άμεσα τα συμφέροντα των εταιρειών που εμπορεύονται αυτά τα προϊόντα» και θα παρουσίαζαν «σημαντική πτώση του κύκλου εργασιών» παρόλο που «οιπερισσότερες πωλήσεις είναι από αυτά τα προϊόντα».
Οι όροι «μπριζόλα λαχανικών» ή «μπέικον λαχανικών» «μερικές φορές χρησιμοποιούνται για πολύ καιρό, έχουν καθιερωθεί» και εμφανίζονται ακόμη και στα μενού των εστιατορίων, πρόσθεσε το Γαλλικό δικαστήριο σε δήλωση στο Τύπο.
Ευρωπαϊκό δίκαιο
Οι διατάξεις για το θέμα των ονομάτων κρέατος βασίζονται στον ευρωπαϊκό κανονισμό της 25ης Οκτωβρίου 2011 για την ενημέρωση των καταναλωτών για τα τρόφιμα και στον κανονισμό για την κοινή οργάνωση αγοράς (OCM) στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία, τα προϊόντα με βάση το κρέας – σε αντίθεση με το γάλα – δεν υπόκεινται σε κανονιστικές ρυθμίσεις και τίποτα δεν εμποδίζει νομικά τη χρήση εθιμικών ή περιγραφικών ονομασιών για τα προϊόντα κρέατος. Ωστόσο, μια πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ανέφερε ότι το εναρμονισμένο πλαίσιο της ΕΕ για την επισήμανση των τροφίμων «δεν αποκλείει τα κράτη μέλη να θεσπίζουν μέτρα που προβλέπουν πρόσθετες υποχρεωτικές ενδείξεις», με τη νομολογία να αναφέρεται στην προέλευση ή την προέλευση των τροφίμων.
Σ’ ερώτηση από το Συμβούλιο της Επικρατείας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο πρόκειται να αποφανθεί για το διάταγμα για την απαγόρευση του κρέατος τους επόμενους μήνες.
Αθέμιτος ανταγωνισμός
Όπως η Γαλλία, έτσι και η Ισπανία θέλει να βάλει τέλος σε αυτούς τους χαρακτηρισμούς. Η Ιταλία ενέκρινε επίσης διατάξεις που απαγορεύουν την ονομασία κρέατος για προϊόντα φυτικής προέλευσης, στο πλαίσιο νόμου που απαγορεύει την πώληση κρέατος που καλλιεργείται στο εργαστήριο. Η διαδικασία κοινοποίησης της Ρώμης στην ΕΕ ήταν εσφαλμένη και δεν είναι σαφές τι θα συμβεί στη συνέχεια.
Κατά την τελευταία μεταρρύθμιση της ΚΓΠ το 2020, οι ευρωβουλευτές προσπάθησαν να απαγορεύσουν τους όρους κρεοπωλείου για φυτικά προϊόντα, αλλά το κείμενο απορρίφθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η απουσία εναρμονισμένων κανόνων στην ΕΕ και ο συνακόλουθος αθέμιτος ανταγωνισμός έχουν επίσης καταγγελθεί από εταιρείες που εμπορεύονται φυτικά κρέατα. Σύμφωνα με το Συμβούλιο της Επικρατείας, «οι ανταγωνιστές τους, που κατασκευάζουν τα προϊόντα τους σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, θα μπορούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν αυτές τις ονομασίες για να πωλούν τα προϊόντα τους στη Γαλλία μετά
την 1η Μαΐου».
Επιπλέον, το διάταγμα ευνοεί προϊόντα «που κατασκευάζονται ή διατίθενται στο εμπόριο σε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε τρίτη χώρα».