Ποια είναι η διαφορά μεταξύ σπόρων και ξηρών καρπών;

Για να βάλουμε τα πράγματα στη… θέση τους.

Όταν πρόκειται για ξηρούς καρπούς και σπόρους, η σύγκριση είναι παρόμοια με ορισμένα λαχανικά που στην πραγματικότητα είναι φρούτα. Το WoodLandTrust, αναλύει τις διαφορές μεταξύ των δύο.

Αρχικά, ο βοτανικός ορισμός του ξηρού καρπού στην απλούστερη μορφή του είναι ένας σπόρος που περιέχεται σε ένα σκληρό κέλυφος το οποίο δεν ανοίγει φυσικά για να απελευθερώσει τον σπόρο όταν ωριμάσει. Ο γαστρονομικός ορισμός του ξηρού καρπού ωστόσο, είναι πολύ πιο απλός και ενσωματώνει μια ολόκληρη σειρά βρώσιμων φυτικών στοιχελιων. Συχνά θεωρείται ότι είναι οποιοσδήποτε βρώσιμος πυρήνας που περιβάλλεται από ένα κέλυφος.

Ο σπόρος από την άλλη, είναι ένα ώριμο γονιμοποιημένο ωάριο ενός φυτού που αποτελείται από τρία μέρη: το έμβρυο, όπου σχηματίζεται το νέο φυτό εάν υπόκειται στις κατάλληλες συνθήκες, το ενδοσπέρμιο, που είναι ουσιαστικά ο καρπός και η επίστρωση σπόρων, η οποία είναι ένα προστατευτικό κάλυμμα. Ένας ξηρός καρπός μπορεί να είναι και σπόρος, αλλά ένας σπόρος δεν είναι ξηρός καρπός.

Λόγο μιας γενικευμένης παραφιλολογίας που επικρατεί, ορισμένους που θεωρούμε ως σπόρους, είναι στην πραγματικότητα ξηροί καρποί. Για παράδειγμα τα φιστίκια δεν είναι πραγματικά ξηροί καρποί με τη βοτανική έννοια, αν και γαστρονομικά κατατάσσονται εκεί. Το φιστίκι αναπτύσσεται υπόγεια, σε λοβό όπως ο αρακάς και οι φακές. Αυτό σημαίνει ότι δεν ταξινομείται ως ξηρός καρπός αλλά ως όσπριο. Ο βοτανικός ορισμός σημαίνει ότι πολλά τρόφιμα που ονομάζουμε ξηρούς καρπούς είναι στην πραγματικότητα σπόροι! Όπως η ντομάτα που γαστρονομικά κατατάσσεται στα λαχανικά ενώ στην πραγματικότητα είναι φρούτο.

Τα τρόφιμα που πέφτουν σε αυτή την παγίδα είναι τα:

αμύγδαλα
Βραζιλιάνικα φυστίκια
κάσιους
macadamias
πεκάν
φιστίκια Αιγίνης
κουκουνάρι
καρύδι

Ένας από τους πιο συνηθισμένους ξηρούς καρπούς που συγχέεται με τους σπόρους είναι το βελανίδι, που παράγεται από την οξιά. Θήκες με τέσσερις λοβούς προστατεύουν έναν ή δύο τριγωνικούς ξηρούς καρπούς που αποτελούν σημαντική πηγή τροφής για ποντίκια, σκίουρους και πουλιά.

Το γαμήλιο δέντρο παράγει επίσης ξηρούς καρπούς που μεταμφιέζονται σε σπόρους. Τα θηλυκά εξελίσσονται σε πράσινους καρπούς, γνωστούς ως σαμάρας. Στη βάση κάθε φυλλώδους καρπού υπάρχει ένα μικρό καρύδι μήκους περίπου 3-6 mm.

Παρακάτω υπάρχει κατάλογος με διευκρινίσεις ορισμένων δέντρων.

Σκλήθρα: οι σπόροι αναπτύσσονται μέσα στους μικροσκοπικούς καρπούς που μοιάζουν με κώνους. Η σκλήθρα συχνά αναπτύσσεται κοντά στο νερό και οι σπόροι της είναι σχεδιασμένοι έτσι ώστε να μπορούν να επιπλέουν σε ένα νέο σπίτι.
Τέφρα: κρέμονται μαζί σε τσαμπιά, οι μακρόστενοι σπόροι της τέφρας είναι επίσης γνωστοί ως κλειδιά.
Κάστανο: οι καρποί τόσο του ιπποκάστανου όσο και του γλυκού κάστανου είναι ξηροί καρποί.
Κράταιγος: ένας μόνος σπόρος περιέχεται σε καθένα από ταους κόκκοινους καρπούς του κράταιγου. Οι κράταιγοι του Midland Hawthorn περιέχουν δύο.
Φουντούκι: αυτή τη φορά το όνομα μπορείς να το εμπιστευτείς, τα φουντούκια είναι πραγματικά ξηροί καρποί.
Γκί: οι σπόροι είναι εγκλωβισμένοι σε κάθε μικρό κατακόκκινο μούρο.
Ασβέστης: οι σπόροι συγκρατούνται σε μικρούς στρογγυλούς λοβούς σε συστάδες των 4-10. Είναι στερεωμένα σε ένα βραχίονα φύλλου που τα βοηθά να αιωρούνται στον άνεμο.
Δρυς: τα βελανίδια θεωρούνται ξηροί καρποί.
Σορβιά: οι σπόροι μπορούν να βρεθούν μέσα στις συστάδες των μικρών καρπών.
Ασημένια σημύδα: οι μικροσκοπικοί φτερωτοί σπόροι είναι ελαφροί για να τους βοηθήσουν να ταξιδεύουν με τον άνεμο ή το νερό πριν αναπαραχθούν.
Πλάτανος: συμμετρικά φτερά σε σχήμα V έχουν στρογγυλεμένα άκρα. Αυτοί είναι ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους σπόρους, γνωστός και ως «ελικόπτερα».
Λευκή ιτιά: που συχνά αναπτύσσεται κοντά στο νερό, οι ιτιές παράγουν σπόρους που είναι χνουδωτές, λευκές και αρκετά ελαφριές ώστε να παρασύρονται στο ποτάμι.