Έρευνα διερευνά τον τρόπο με τον οποίο η πτήση και το αλκοόλ επηρεάζουν το σώμα.
Είτε για να ηρεμήσετε τα νεύρα σας είτε απλά για να απολαύσετε την πτήση, μπορεί να επιλέξετε να παραγγείλετε ένα αλκοολούχο ποτό όταν βρίσκεστε σε αεροπλάνο. Ωστόσο, μια νέα έρευνα υποδεικνύει ότι ίσως θα πρέπει να αποφύγετε τον ύπνο μετά. Tο να πετάτε, να πίνετε και να κοιμάστε μπορεί να είναι ένας επικίνδυνος συνδυασμός.
Μια πρώτη στο είδος της μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στις 3 Ιουνίου 2024 στο περιοδικό Thorax, διαπίστωσε ότι το να κοιμηθούν σε καμπίνα υπό πίεση μετά από κατανάλωση αλκοόλ έκανε τους συμμετέχοντες να έχουν περισσότερες πιθανότητες να βιώσουν κακή ποιότητα ύπνου, στρες στο καρδιαγγειακό τους σύστημα και χαμηλότερες συγκεντρώσεις οξυγόνου στο αίμα.
Για να μάθουν περισσότερα για τις επιπτώσεις στην υγεία από την κατανάλωση αλκοόλ σε αεροπλάνο, οι ερευνητές μελέτησαν τον ύπνο 48 υγιών ενηλίκων.
Οι συμμετέχοντες, οι οποίοι ήταν ηλικίας μεταξύ 18 και 40 ετών, χωρίστηκαν σε δύο διαφορετικές ομάδες. Σε κάθε ομάδα, 12 άτομα ήπιαν ποσότητα βότκας που αντιστοιχούσε σε περίπου δύο ποτήρια κρασί ή δύο κουτιά μπύρας. Οι υπόλοιποι 12 δεν είχαν πιει τίποτα.
Η μία ομάδα κοιμήθηκε για τέσσερις ώρες σε ένα εργαστήριο ύπνου με πίεση αέρα στο επίπεδο της θάλασσας, ενώ η άλλη μισή ομάδα κοιμήθηκε για τον ίδιο χρόνο σε θάλαμο υψομέτρου για να προσομοιώσει ότι βρίσκεται σε πτήση. Δύο ημέρες μετά από αυτή την αρχική δοκιμή, οι ομάδες που έπιναν και δεν έπιναν άλλαξαν μεταξύ τους.
Τα ευρήματα της μελέτης
Αξιολογώντας όλα τα δεδομένα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τόσο οι πότες όσο και οι μη πότες στο περιβάλλον κανονικής πίεσης είχαν σχετικά σταθερές συγκεντρώσεις οξυγόνου στο αίμα και καρδιακούς παλμούς. Οι συγκεντρώσεις οξυγόνου στο αίμα ήταν 95% και 96% για τους πότες και τους μη πότες, αντίστοιχα. Εκείνοι που έπιναν είχαν μέσο καρδιακό ρυθμό 77 χτύπων ανά λεπτό (bpm), ενώ εκείνοι που δεν έπιναν είχαν καρδιακό ρυθμό περίπου 64 bpm. Αυτές οι μετρήσεις θεωρούνται αρκετά τυπικές.
Ωστόσο, οι συμμετέχοντες που κοιμήθηκαν σε περιβάλλον χαμηλής πίεσης που μιμείται αεροπλάνο είχαν πιο ανησυχητικά αποτελέσματα. Όσοι δεν έπιναν αλκοόλ είχαν επίπεδα οξυγόνου στο αίμα γύρω στο 88%, ενώ όσοι έπιναν είχαν κατά μέσο όρο 85% συγκέντρωση οξυγόνου στο αίμα. Τα φυσιολογικά επίπεδα οξυγόνου στο αίμα θεωρούνται 95% και άνω.
Και παρόλο που οι καρδιακοί παλμοί ενός ατόμου συνήθως πέφτουν κατά τη διάρκεια του ύπνου, οι συγγραφείς της μελέτης διαπίστωσαν ότι ειδικά για την ομάδα που κατανάλωνε αλκοόλ συνέβαινε το αντίθετο.
Οι άνθρωποι στο περιβάλλον που θύμιζε αεροπλάνο είχαν μέσο καρδιακό ρυθμό 73 bpm όταν δεν έπιναν, και μέσο καρδιακό ρυθμό 88 bpm όταν έπιναν.
Επιπλέον, οι άνθρωποι που έπιναν και κοιμόντουσαν σε περιβάλλον χαμηλής πίεσης είχαν χειρότερη ποιότητα ύπνου σε σύγκριση με εκείνους που δεν είχαν πιεί αλκοόλ. Οι πότες είχαν λιγότερο χρόνο στον κύκλο ταχείας κίνησης των ματιών (REM), ένα στάδιο ύπνου με πλήθος πλεονεκτημάτων.
Άσκοπη πίεση στο καρδιαγγειακό σύστημα
Ο κακός ύπνος, ο υψηλότερος καρδιακός ρυθμός και τα χαμηλότερα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα σίγουρα δεν είναι υγιή για κανέναν άνθρωπο, αλλά για ορισμένους ανθρώπους, το να βιώνουν αυτές τις επιπτώσεις από το να πίνουν και στη συνέχεια να κοιμούνται κατά τη διάρκεια μιας πτήσης θα μπορούσε να είναι επικίνδυνο.
Αυτοί οι καρδιαγγειακοί παράγοντες πίεσης ειδικότερα θα μπορούσαν να είναι πιο επικίνδυνοι για άτομα με υποκείμενες παθήσεις, όπως πνευμονοπάθεια, καρδιοπάθεια ή καρδιακή ανεπάρκεια.
Τα άτομα με αυτές τις παθήσεις μπορεί να έχουν ήδη εξαρχής χαμηλότερες συγκεντρώσεις οξυγόνου στο αίμα ή το σώμα τους μπορεί να πρέπει να εργαστεί σκληρότερα για να κυκλοφορήσει το οξυγόνο. Εξαιτίας αυτού, μπορεί να έχουν μαζί τους οξυγόνο όταν πετούν.
Δεν είναι σαφές σε ποιο βαθμό το αλκοόλ έχει εμπλακεί σε επείγοντα περιστατικά που σχετίζονται με το καρδιαγγειακό σύστημα στις πτήσεις. Ωστόσο, οι συγγραφείς σημείωσαν ότι τα καρδιαγγειακά συμπτώματα ευθύνονται για περίπου 7% αυτών των συμβάντων και η καρδιακή ανακοπή είναι πίσω από περίπου 58% των εκτροπών αεροσκαφών.
Η πτήση μπορεί να είναι σκληρή για το ανθρώπινο σώμα ακόμη και όταν δεν εμπλέκεται το αλκοόλ. Το να μην κινείται κανείς για τόσο πολύ μπορεί να προκαλέσει πόνους και να αυξήσει τον κίνδυνο ενός ατόμου να αναπτύξει θρόμβους αίματος στα πόδια του.
Πρέπει να αποφεύγετε το αλκοόλ στον αέρα;
Τα αποτελέσματα της μελέτης παρουσιάζουν ενδιαφέρον, αλλά η έρευνα έχει ορισμένους περιορισμούς.
Πρώτον, ο πληθυσμός της μελέτης ήταν μικρός και όλοι οι συμμετέχοντες που συμπεριλήφθηκαν ήταν σχετικά νέοι και υγιείς. Αυτό σημαίνει ότι τα αποτελέσματα μπορεί να μην είναι απαραίτητα εφαρμόσιμα στον ευρύτερο πληθυσμό. Επίσης, οι συμμετέχοντες στη μελέτη κοιμήθηκαν ξαπλωμένοι, πράγμα που δεν συμβαίνει με τον τρόπο που οι περισσότεροι επιβάτες κοιμούνται κατά τη διάρκεια αεροπορικών ταξιδιών.
Θα πρέπει να γίνουν περισσότερες έρευνες για να διαπιστωθεί πώς η κατανάλωση αλκοόλ και ο ύπνος κατά τη διάρκεια μιας πτήσης θα μπορούσαν να επηρεάσουν μεγαλύτερους και διαφορετικούς πληθυσμούς σε πραγματικές συνθήκες.
Επίσης, οι ερευνητές αξιολόγησαν μόνο μια μέτρια δόση αλκοόλ στο πλαίσιο της μελέτης και δεν εξέτασαν πώς η κατανάλωση αλκοόλ πριν από την απογείωση θα μπορούσε να αλλάξει αυτά τα αποτελέσματα.
Αν και τα ερωτήματα παραμένουν, οι ειδικοί συμφωνούν ότι οι άνθρωποι ίσως πρέπει να ξανασκεφτούν να παραγγείλουν το αγαπημένο τους αλκοολούχο ποτό ενώ βρίσκονται στον αέρα. Αυτό ισχύει ακόμη και αν κάποιος το χρησιμοποιεί για να καταπραΰνει το άγχος που σχετίζεται με την πτήση.