Υπερωρίες: Τι αλλάζει στην αμοιβή των υπερωριών. Πώς αμείβεται η υπερωρία στους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης

Φθηνότερες για τις επιχειρήσεις θα είναι στο εξής οι άνω των 150 ωρών ετησίως υπερωρίες ενώ θα εγκρίνονται με απλούστερες διαδικασίες. Σύμφωνα με τις οδηγίες εφαρμογής σχετικών διατάξεων του τελευταίου νόμου Χατζηδάκη οι διαδικασίες έγκρισης των καθ’ υπέρβαση υπερωριών προϋποθέτουν απλώς την έγκριση του γενικού διευθυντή Εργασιακών Σχέσεων κι όχι τη γνωμοδότηση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας και την απόφαση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, όπως ίσχυε πριν από τον τελευταίο εργασιακό νόμο. Ως προς την αμοιβή για τις υπερωρίες που γίνονται καθ’ υπέρβαση των επιτρεπόμενων ορίων των 150 ωρών ετησίως, οι μισθωτοί δικαιούνται αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 60%.

Ενώ όμως στο κείμενο των οδηγιών η γενική γραμματέας δεν παραλείπει να υπενθυμίσει τι ίσχυε με το προηγούμενο νομοθετικό πλαίσιο, σε ό,τι αφορά την αμοιβή των καθ’ υπέρβαση υπερωριών «λησμονεί» να αναφέρει ότι βάσει του προηγούμενου νόμου η αμοιβή ήταν κατά 20% υψηλότερη, αφού σύμφωνα με το άρθρο 74 του Ν.3863/2010 για κάθε ώρα που πραγματοποιείται και δεν τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες του Ν.4225/2014 θεωρείται κατ’ εξαίρεση υπερωρία (μη νόμιμη) και καταβάλλεται στον μισθωτό αποζημίωση ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 80%.

Πάντως για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας (3 ώρες ημερησίως έως 150 ετησίως) η αμοιβή παραμένει ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%, ενώ βάσει του προηγούμενου νόμου η προσαύξηση 40% ίσχυε μέχρι τη συμπλήρωση 120 ωρών ετησίως και η πέραν των 120 ωρών ετησίως νόμιμη υπερωριακή απασχόληση είχε προσαύξηση 60% επί του καταβαλλόμενου ωρομισθίου.

Αυξημένο κόστος προβλέπεται μόνο για τις παράνομες υπερωρίες, δηλαδή γι’ αυτές που υπερβαίνουν τις 3 ώρες ημερησίως και τις 150 ετησίως και για τις οποίες δεν έχουν τηρηθεί οι σχετικές διαδικασίες έγκρισης από το υπουργείο Εργασίας. Σε αυτήν την περίπτωση για κάθε ώρα παράνομης υπερωρίας ο μισθωτός δικαιούται αποζημίωση ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 120%, αντί του 80% που ίσχυε μέχρι σήμερα.

Πάντως για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας (3 ώρες ημερησίως, έως 150 ετησίως) η αμοιβή παραμένει ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%.

Στο κείμενο των οδηγιών σημειώνεται ότι για το έτος 2021 οι ώρες υπερωριακής απασχόλησης που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, ανεξαρτήτως κλάδου οικονομικής δραστηριότητας, βάσει του προηγούμενου νόμου που όριζε ως πλαφόν τις 120 ώρες θα αφαιρεθούν από το νέο όριο των 150 ωρών ετησίως.

Τι προβλέπει η εγκύκλιος

Ειδικότερα, σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας:

Το όριο των επιτρεπόμενων υπερωριών αυξάνεται στις 150 ώρες το χρόνο και μέχρι 3 ώρες ημερησίως σε όλους τους κλάδους της οικονομίας, ενώ παράλληλα ισχύει η διάταξη (άρθρο 6 του Π.Δ. 88/1999) σύμφωνα με την οποία ο χρόνος εβδομαδιαίας εργασίας των μισθωτών δεν μπορεί να υπερβαίνει ανά περίοδο το πολύ 4 μηνών, τις 48 ώρες κατά μέσο όρο, συμπεριλαμβανομένων των υπερωριών και της υπερεργασίας. Οι υπερωρίες αμείβονται με το ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%.

Σημειώνεται ότι για το 2021, οι ώρες υπερωριακής απασχόλησης που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί σε όλους τους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας, θα αφαιρεθούν από το νέο όριο των 150 ωρών ετησίως.

Σε περιπτώσεις επείγουσας φύσης εργασίας, μπορεί να χορηγείται, όπως προβλέπεται από το νόμο, άδεια από τον Γενικό Διευθυντή Εργασιακών Σχέσεων (αντί για τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που ίσχυε ως τώρα) για υπέρβαση του ορίου των 150 ωρών ετησίως. Οι υπερωρίες αυτές αμείβονται με το ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 60%.

Χαρακτηρίζεται ως παράνομη υπερωρία, αντί του όρου κατ’ εξαίρεση υπερωρία που ίσχυε ως τώρα, η υπερωριακή απασχόληση που πραγματοποιείται χωρίς την τήρηση των προβλεπόμενων διατυπώσεων. Η αμοιβή για τις παράνομες υπερωρίες αυξάνεται και ορίζεται στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 120% (από 80% που ήταν πριν).

Πώς αμείβεται η υπερωρία στους εργαζόμενους με μερική απασχόληση

Επιτρέπεται στους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης να παρέχουν, εφόσον συμφωνούν, εργασία πέρα από τη συμφωνημένη και σε ώρες που δεν είναι συνεχόμενες με το ωράριό τους, με προσαύξηση 12% επί της αμοιβής για κάθε επιπλέον ώρα, όπως ίσχυε, άλλωστε, και μέχρι σήμερα.

Η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ήδη ότι σε περίπτωση που η επιπλέον εργασία ζητείται να παρασχεθεί σε ωράριο συνεχόμενο του μερικού ωραρίου, ο εργαζόμενος είναι υποχρεωμένος να την παράσχει την επιπλέον εργασία, εκτός εάν η άρνησή του δεν αντίκειται στην καλή πίστη.

Σε κάθε περίπτωση, ισχύει ανώτατο όριο που είναι μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ημερήσιου ωραρίου του συγκρίσιμου εργαζόμενου