Με αφορμή τον ισχυρισμό του Robert F. Kennedy, Jr. ότι η αύξηση της παχυσαρκίας στην Αμερική σχετίζεται με τη μετάβαση των fast food από το βοδινό λίπος σε σπορέλαια
Πριν από ένα μήνα, ο Robert F. Kennedy, Jr. ανέβασε ένα ποστ στο Instagram λέγοντας ότι «τα σπορέλαια είναι μία από τις κινητήριες αιτίες της επιδημίας της παχυσαρκίας». Ο Κένεντι, ένας περιβαλλοντικός δικηγόρος τον οποίο ο Τραμπ εμπιστεύεται τη δημόσια υγεία, εξήγησε ότι η αύξηση της παχυσαρκίας στην Αμερική σχετίζεται με τη μετάβαση των εστιατορίων γρήγορου φαγητού από το βοδινό λίπος σε σπορέλαια για τις φριτέζες τους—ιδίως τα McDonald’s, τα οποία μαγείρευαν τις τηγανιτές πατάτες σε βοδινό λίπος μέχρι τη δεκαετία του 1990.
Ο Κένεντι δεν είναι ο μόνος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που ισχυρίζεται ότι η χρήση σπορελαίων μπορεί να είναι επιζήμια για την υγεία. Influencers όπως η That Crunchy Mom Kate, η οποία έχει περισσότερους από 220.000 ακολούθους στο TikTok, έχουν επίσης διαμαρτυρηθεί ενάντια στα σπορέλαια.
«Νομίζω ότι πρέπει να απαγορεύσουμε το λάδι canola και το φυτικό έλαιο», είπε σε ένα βίντεο του TikTok από τον Σεπτέμβριο. «Αυτά δεν είναι υγιεινά για την καρδιά, και αν απλά μπείτε στο YouTube πώς παρασκευάζεται το λάδι canola, θα κάνετε κυριολεκτικά εμετό». Αν «έπρεπε να διαλέξει» κάτι για να μαγειρέψει, λέει στους ακόλουθούς της, θα ήταν βοδινό λίπος ή λάδι αβοκάντο.
Η American Heart Association, εν τω μεταξύ, υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει «κανένας λόγος» να αποφεύγονται τα σπορέλαια και ενθαρρύνει την κατανάλωσή τους για τα οφέλη για την υγεία της καρδιάς.
Ποια είναι λοιπόν η αλήθεια;
Τι είναι τα σπορέλαια;
Τα σπορέλαια προέρχονται από τους σπόρους των φυτών και όχι από τους καρπούς τους. Παραδείγματα περιλαμβάνουν έλαια ελαιοκράμβης, καλαμποκιού, ηλίανθου, φιστικιού, σουσαμιού, κολοκυθόσπορου και σπόρου chia.
«Αυτά τα έλαια έχουν υψηλό σημείο καύσης , το οποίο είναι καλό για μαγείρεμα σε υψηλή θερμοκρασία», ισχυρίζεται η Claire Edgemon, RDN, ανώτερη εγγεγραμμένη διαιτολόγος στο Baylor College of Medicine.
Τα σπορέλαια είναι επίσης γενικά φθηνότερα από τα ζωικά λίπη, και γι αυτό και τα επιλέγουν τα εστιατόρια.
Οι ειδικοί λένε ότι η δαιμονοποίηση τους αποτελεί υπεραπλούστευση της πραγματικότητας. «Τα σπορέλαια προσφέρουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα», είπε η Kristen White, RDN, διαιτολόγος στο Σπρίνγκφιλντ του Μιζούρι. «Είναι πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά και βιταμίνη Ε , τα οποία είναι ωφέλιμα με μέτρο».
Στην πραγματικότητα, ο Toby Amidor, MS, RD, CDN , διαιτολόγος και συγγραφέας με τις μεγαλύτερες πωλήσεις της Wall Street Journal του Health Shots , επισημαίνει μια μελέτη του 2024 που διαπίστωσε ότι η κατανάλωση σπορελαίων με υψηλή περιεκτικότητα σε ακόρεστα λιπαρά συσχετίστηκε με πολλά οφέλη για την υγεία, όπως μειωμένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και διαβήτη τύπου 2 .
Ωστόσο, τα σπορέλαια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-6 λιπαρά, τα οποία δημιουργήσουν τη φλεγμονή εάν καταναλωθούν σε υπερβολική ποσότητα και μπορεί να γίνουν ασταθή σε υψηλή θερμοκρασία, σχηματίζοντας επιβλαβή υποπροϊόντα. Όταν είναι εξαιρετικά εξευγενισμένα, τα σπορέλαια μπορεί επίσης να χάσουν θρεπτικά συστατικά και να περιέχουν ίχνη τρανς λιπαρών —γνωστών για την αύξηση της κακής χοληστερόλης και τη μείωση της καλής χοληστερόλης.
- Δείτε επίσης: 6 είδη πρωινού που μιμούνται τα αποτελέσματα του Ozempic
Τι είναι το ζωικό λίπος;
Το βοδινό λίπος, αντίθετα, παράγεται με την αφαίρεση, τη θέρμανση και τη διαύγαση του λιπώδους ιστού που περιβάλλει τα όργανα των αγελάδων. Το λίπος μπορεί επίσης να παρασκευαστεί από το λίπος άλλων μηρυκαστικών, όπως τα ελάφια, οι βουβάλοι ή οι κατσίκες.
Το βοδινό λίπος έχει κάποια σημαντικά θρεπτικά και μαγειρικά οφέλη. «Είναι σταθερό σε υψηλές θερμοκρασίες, καθιστώντας το κατάλληλο για τηγάνισμα ή μαγείρεμα σε υψηλή θερμοκρασία», σύμφωνα με την Kristen White. Πρόσθεσε ότι περιέχει επίσης ευεργετικά λίπη όπως συζευγμένο λινολεϊκό οξύ και ωμέγα-3 (όταν τρέφεται με χόρτο), καθώς και βιταμίνες Κ2 και Ε.
Ωστόσο, έχει υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά. «Το βοδινό λίπος παρέχει 6 γραμμάρια κορεσμένου λίπους που φράζει τις αρτηρίες ανά μερίδα 1 κουταλιάς της σούπας», εξηγεί ο Amidor. Συγκριτικά, μια κουταλιά της σούπας λάδι canola περιέχει μόλις 1 γραμμάριο κορεσμένου λίπους.
- Δείτε επίσης: Τι σημαίνει το εμβληματικό λογότυπο της Lurpak;
Πώς συγκρίνονται τα σπορέλαια και το βοδινό λίπος για τη διατροφή και την υγεία;
«Η επιλογή του ενός έναντι του άλλου είναι διαφοροποιημένη και εξαρτάται από τον τρόπο ζωής, τη συμπεριφορά και τις περιβαλλοντικές συνθήκες ενός ατόμου», δήλωσε η Emma Laing, PhD, RDN, FAND , κλινική καθηγήτρια διατροφικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια .
Το βοδινό λίπος και τα σπορέλαια όπως η κανόλα ή η σόγια έχουν παρόμοια περιεκτικότητα σε θερμίδες. «Ωστόσο, το βοδινό λίπος έχει περισσότερη χολίνη , βιταμίνη D, χοληστερόλη και κορεσμένα λιπαρά», είπε, «ενώ τα σπορέλαια έχουν περισσότερη βιταμίνη Ε, βιταμίνη Κ και ακόρεστα λιπαρά οξέα (ωμέγα-6 και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα). ”
Αυτά τα διατροφικά χαρακτηριστικά μπορεί να έχουν διαφορετικό βάρος ανάλογα με τους στόχους υγείας σας.
Ο Amidor τονίζει, ωστόσο, ότι το τηγάνισμα φαγητού σε ζωικό λίπος έχει αξιοσημείωτα μειονεκτήματα για την καρδιαγγειακή υγεία. «Το τηγάνισμα συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων», είπε. «Η προσθήκη περισσότερων κορεσμένων λιπαρών απλώς επιδεινώνει τις αρνητικές συνέπειες της χρήσης του βοείου στέατος σε τακτική βάση».
- Δείτε επίσης: Lidl Dk: Ανάκληση παγωτού λόγω λάθους που μπορεί να προκαλέσει σοβαρό πρόβλημα στους καταναλωτές
Τα σπορέλαια ευθύνονται για την επιδημία της παχυσαρκίας;
Μεμονωμένα, η επιλογή ενός μαγειρικού λίπους μπορεί να εξαρτάται από προσωπικές προτιμήσεις ή στόχους υγείας. Σε ένα ευρύτερο επίπεδο δημόσιας υγείας, οι διαιτολόγοι λένε ότι η επιδημία της παχυσαρκίας δεν μπορεί να συνδεθεί μόνο με τα σπορέλαια. Η επιδημία της παχυσαρκίας είναι ένα σύνθετο ζήτημα που επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφίμων , της υψηλότερης πρόσληψης ζάχαρης και του πιο καθιστικού τρόπου ζωής. Αυτό το ευρύτερο διατροφικό μοτίβο μπορεί να έχει μεγαλύτερη επίδραση στην παχυσαρκία από οποιοδήποτε είδος λαδιού.
Ακολουθήστε το Cibum 
