Ο Έλληνας διευθυντής σε μία από τις 3 μεγαλύτερες γυναικολογικές κλινικές της Γερμανίας, Ιωάννης Κυβερνητάκης απαριθμεί στο Cibum και στη Χριστίνα Κοψίνη, τα τρόφιμα που πολεμούν την υπογονιμότητα.
Της Χριστίνας Κοψίνη
- Aκτινίδια, φράουλες, πορτοκάλια, ρόδια, ψάρια, αυγά, σολομός αλλά και ολίγη μαύρη σοκολάτα, η συμβουλή του δρ. Ιωάννη Κυβερνητάκη για τη διατροφή των γυναικών που θέλουν να κυοφορήσουν
- Επιβεβαιωμένη η αξία της βιταμίνης D σε γυναίκες με ιστορικό αποβολών με υποβοηθούμενη αναπαραγωγή
Συνέντευξη του δρ. Ιωάννη Κυβερνητάκη, αναπληρωτή καθηγητή ιατρικής και διευθυντή του Τομέα Προγεννητικής διάγνωσης και Εμβρυικής Θεραπείας στο Αμβούργο. Πρόκειται για μία από τις 3 μεγαλύτερες κλινικές, σε τοκετούς, στην Γερμανία και είναι η κλινική στην οποία έγιναν οι πρώτες εμβρυοχειρουργικές επεμβάσεις στη Γερμανία.
« Η εξισορροπημένη και υγιής διατροφή είναι καθοριστική για την γονιμότητα τόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες. Μάλιστα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επισημαίνει την ανάγκη να περιορίσουμε τα κορεσμένα και τρανς λιπαρά, το αλάτι και τη ζάχαρη στην πρόσληψη της τροφής μας, να τρώμε περισσότερα φρούτα και λαχανικά και να αυξήσουμε τη σωματική δραστηριότητα. Ένα κατάλληλο βάρος επηρεάζει τις πιθανότητες εγκυμοσύνης και επομένως την επιτυχία μίας πιθανής υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Εάν μία γυναίκα είναι υπέρβαρη ή παχύσαρκη, ο βαθμός ωριμότητας του ωαρίου μπορεί να αλλάξει, με αποτέλεσμα τη μειωμένη ποιότητα του ωαρίου. Οι πολύ αδύνατες γυναίκες υποφέρουν επίσης από δυσλειτουργία των σημαντικών ορμονών LH και GnRH, που ρυθμίζουν τον έμμηνο κύκλο. Αν λοιπόν η γυναίκα είναι υπερβολικά αδύνατη, δεν έχει ωορρηξία, δηλαδή υποφέρει από ανωορρηξία»
Αυτή είναι η απάντηση στο ερώτημα που θέσαμε στον δρ. Ιωάννη Κυβερνητάκη για το «εάν και πώς επηρεάζει η διατροφή την υπογονιμότητα των γυναικών και των ανδρών.»
Όμως, γιατί απευθυνθήκαμε στον κ. Κυβερνητάκη;
Ο 38χρονος αναπληρωτής καθηγητής Ιωάννη Κυβερνητάκης , γεννημένος στο Ηράκλειο Κρήτης και μεγαλωμένος στην Ρόδο, είναι επικεφαλής του Τομέα Προγεννητικής Διάγνωσης και Εβρυϊκής Θεραπείας στις κλινικές « Ασκληπιός» Μαιευτικής και Προγεννητικής Ιατρικής στον Αμβούργο .
Τα τελευταία είκοσι χρόνια ζει στην Γερμανία, ενώ οι βασικές σπουδές του στην ιατρική, έγιναν στο Marburg όπου και ολοκλήρωσε στη συνέχεια και το διδακτορικό του . «Μου άρεσε ιδιαίτερα το κλίμα στην Κλινική και ο τρόπος που αντιμετωπιζόταν οι ασθενείς. Όταν τελείωσα το διδακτορικό αποφάσισα να ακολουθήσω πανεπιστημιακή καριέρα και ύστερα από εντατικό ερευνητικό έργο μου απονεμήθηκε ο τίτλος του επίκουρου και αργότερα του αναπληρωτή καθηγητή» αναφέρει ο δρ. Κυβερνητάκης, τον οποίο ρωτάμε πώς μετά το Μάρμπουργκ βρέθηκε σε αυτήν την κομβική θέση στο Αμβούργο, όπου ζει με την αγαπημένη του Πωλίνα και τα δύο παιδιά του.
Ι.Κ .” Επέλεξα το Αμβούργο ύστερα από την πρόταση του διευθυντή μου να αναλάβω τον τομέα του προγεννητικού ελέγχου και εμβρυικής ιατρικής πριν από 3 χρόνια. Την αποδέχτηκα δίχως δισταγμούς, διότι η κλινική μας είναι από τις 3 μεγαλύτερες σε τοκετούς στην Γερμανία και είναι η κλινική μάλιστα όπου έγιναν οι πρώτες εμβρυοχειρουργικές επεμβάσεις στη Γερμανία. Εκτός από αυτά το Αμβούργο είναι η ομορφότερη πόλη της Γερμανίας.»
Πολλοί και σημαντικοί οι τίτλοι ,οι διακρίσεις και οι υποτροφίες, δίνουν ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα στις απαντήσεις του για τα θέματα που αφορούν την διατροφή για την υπέρβαση της υπογονιμότητας, την πιτυχίας της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, αλλά και τις συνθήκες στις οποίες ένας νέος ιατρός εργάζεται στο εξωτερικό και ειδικότερα στην Γερμανία
Cibum: Ποια/ές είναι οι βασικές αιτίες της υπογονιμότητας
Ι.Κ : “ Οι αιτίες της υπογονιμότητας ποικίλουν ευρέως από περιοχή σε περιοχή. Για παράδειγμα, στην Αφρική, οι περισσότερες γυναίκες έχουν δυσλειτουργία των σαλπίγγων, ενώ στον δυτικό κόσμο οι κυριότερες αιτίες είναι πιθανώς ο ανδρικός παράγοντας υπογονιμότητας ή οι διαταραχές ωορρηξίας.”
Cibum: Ποιες είναι οι διατροφικές σας προτάσεις προς τις γυναίκες που θέλουν να γίνουν μητέρες κυοφορώντας;
Ι.Κ « Η διατροφή θα πρέπει να περιέχει όλα τα μη επεξεργασμένα φυσικά τρόφιμα, ιδιαίτερα τα φρούτα και τα λαχανικά. Φρούτα με υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά και βιταμίνες, όπως τα ακτινίδια, οι φράουλες, τα πορτοκάλια και τα ρόδια, μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα των σπερματοζωαρίων. O ψευδάργυρος από προϊόντα όπως τα ψάρια, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν πρέπει να λείπει από την διατροφή. Τροφές που περιέχουν ωμέγα 3 λιπαρά όπως ο σολομός έχουν μεγάλη διατροφική αξία. Το κόκκινο κρέας και το συκώτι μπορούν να ενσωματωθούν στην διατροφή για να αυξήσουν τα επίπεδα σιδήρου στις γυναίκες. Σημειώστε ότι ο οργανισμός απορροφά τον σίδηρο από ζωικές πηγές πολύ πιο εύκολα από το σίδηρο από φυτικά τρόφιμα. Οι υδατάνθρακες ολικής αλέσεως βοηθούν στην πρόληψη των αιχμών της ινσουλίνης. Τέλος, απολαύστε ελεύθερα ένα κομμάτι μαύρης σοκολάτας καθώς περιέχει τρυπτοφάνη που μειώνει το στρες και ενισχύει την παραγωγή ορμονών.».
Cibum: Υπάρχει κάποια ειδική συμβουλή για την διατροφή της γυναίκας που ακολουθεί τον δρόμο της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής;
I.K. « Υπάρχουν ξεκάθαρα επιστημονικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν την αξία της βιταμίνης D τόσο σε γυναίκες που λαμβάνουν υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, όσο και σε γυναίκες με περισσότερες αυτόματες αποβολές στο ιστορικό τους. Επίσης να υπενθυμίσω την ανάγκη λήψης φυλλικού οξέος για την πρόληψη εμβρυϊκών ανωμαλιών στο νευρικό σωλήνα.».
Cibum: Πόσο εκτεταμένες είναι οι γεννήσεις μεγαλόσωμων εμβρύων;
Ι.Κ. : “Δυστυχώς το φαινόμενο της εμβρυϊκής μακροσωμίας είναι ιδιαίτερα εκτεταμένο. Ο διαβήτης κύησης είναι ένας από τους παράγοντες που μπορεί να οδηγήσει σε αυτό.”
Cibum: Έχετε ενδείξεις ή σκέψεις για το πώς επηρέασε η πανδημία την υπογεννητικότητα και εν γένει τις κυήσεις?
Ι.Κ.: “Όσον αφορά την υπογεννητικότητα και τον Covid δεν μπορώ να σας απαντήσω. Στην Γερμανία, πάντως, το 2022 υπήρξαν για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια 7% λιγότεροι τοκετοί. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι το ποσοστό των πρόωρων τοκετών αυξήθηκε κατά την διάρκεια της πανδημίας, αλλά και αυτό δεν παρατηρήθηκε σε όλες τις χώρες. Όσο αφορά την εξέλιξη του πλακούντα και του εμβρύου δεν υπάρχει κάποια επιρροή από τον Covid-19.».
Cibum: Όταν συναντιέστε με συναδέλφους σας στην Ελλάδα, κάνετε συγκρίσεις για τα υπέρ και τα κατά στην άσκηση της ιατρικής στις δύο χώρες? Τι σας λείπει από την Ελλάδα και τι νομίζετε ότι θα σας έλειπε από την Γερμανία εάν ασκούσατε ιατρική στην πατρίδα;
Ι.Κ.: “Στην Ελλάδα υπάρχει ένα εξαιρετικό επίπεδο εμβρυομητρικής και περιγεννητικής ιατρικής. Αυτό που λείπει είναι η συστηματικότητα των γερμανικών ιδρυμάτων κατά τη διάρκεια της εξειδίκευσης και μία ρεαλιστική στελέχωση που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ασθενών. Πολλοί συνάδελφοι μου έχουν επιστρέψει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, ορισμένοι το έχουν μετανιώσει, αλλά οι περισσότεροι είναι ευχαριστημένοι.”
Cibum: Υπάρχουν μεγάλες διάφορες στις αμοιβές ανάμεσα στις δύο χώρες ?
Ι.Κ.: « Οι μισθοί στην Ελλάδα είναι, δυστυχώς, δυσανάλογοι της προσφοράς. Αυτός είναι, σίγουρα, ένας λόγος για τον οποίο γιατροί από το εξωτερικό σε περίπτωση επιστροφής στην Ελλάδα διαλέγουν τον ιδιωτικό τομέα και όχι τα δημόσια νοσοκομεία, πανεπιστημιακά ή μη».
Cibum: Τι σας δίνει την μεγαλύτερη ικανοποίηση και τι είναι αυτό που μπορεί να σας απογοητεύσει κατά την άσκηση της ιατρικής στο νοσοκομείο ;
Ι.Κ.: “ Την ικανοποίηση, ο ιατρός την παίρνει από τους ασθενείς του. Χαίρομαι, ιδιαίτερα, όταν μπορούμε με εμβρυοσκοπικές-εμβρυοχειρουργικές μεθόδους να θεραπεύσουμε το έμβρυο ή τα έμβρυα σε περίπτωση δίδυμων κυήσεων. Ουσιαστικά ΠΡΙΝ ξεκινήσει η ζωή τους με την ευρύτερη έννοια! Eπίσης, μεγάλη ικανοποίηση μου δίνει η παρουσίαση μιας νέας εργασίας σε ένα συνέδριο προσφέροντας με αυτόν τον τρόπο στον Άνθρωπο. Βεβαίως υπάρχει και η δύσκολη πλευρά της μαιευτικής όταν χάνουμε κάποιο έμβρυο ή σε περιπτώσεις τερματισμού της εγκυμοσύνης εξαιτίας συγγενών ανωμαλιών.»