Τι λένε οι ειδικοί για την επικίνδυνη νέα τάση.
Ο πανικός που έχει προκαλέσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το φάρμακο για το διαβήτη, που παραπλεύρως λειτουργεί εξίσου αποτελεσματικά για την απώλεια βάρους, δεν έχει προηγούμενο τα τελευταία χρόνια. Φάρμακα όπως το Ozempic ή το Wegovy, που λειτουργούν αναστέλλοντας την όρεξη, έχουν γίνει περισσότερο δημοφιλή για την απώλεια βάρους, γεγονός που έχει οδηγήσει όχι μόνο σε παρατεταμένη έλλειψη, καθιστώντας τα μη προσβάσιμα από τους διαβητικούς, αλλά επίσης σε μια εισροή επιβλαβών τάσεων στη διατροφή. Αξίζει να σημειωθεί πως λίγους μήνες πριν, τα φάρμακα αυτά (Ozempic, Wegovy, Trulicity, Saxenda κ.α.) αναδείχθηκαν από το περιοδικό Science ως φάρμακα της χρονιάς για το 2023, καθώς «υπόσχονται» ένα ευρύτερο φάσμα από οφέλη για την υγεία.
Μία από τις διατροφικές τάσεις που κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι αυτό που ορισμένοι έχουν ονομάσει “οικονομικό Ozempic” (Budget Ozempic) κάτι που στην πραγματικότητα δεν σχετίζεται καθόλου με το Ozempic, ούτε περιέχει το συστατικό που αναστέλλει την όρεξη (σεμαγλουτίδη). Στην πραγματικότητα το «budget Ozempic» αναφέρεται σε καθαρτικά και μαλακτικά κοπράνων.
Οι επιστήμονες υγείας εφιστούν στην προσοχή σε αυτήν την αναδυόμενη τάση και ο Swrajit Sarkar, Ανώτερη Λέκτορας Διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, λέει στο TheConversation πως τα καθαρτικά και τα μαλακτικά κοπράνων δεν έχουν σχεδιαστεί για μακροχρόνια χρήση, ούτε ενδείκνυνται για απώλεια βάρους. Τονίζει επίσης πως η συνεχής χρήση τους μπορεί να οδηγήσει σε βλάβες για την υγεία όπως:
Αφυδάτωση
Η αφυδάτωση μπορεί να επέλθει στον οργανισμό καθώς μερικοί τύποι καθαρτικών δρουν, συγκεντρώνοντας το νερό στο έντερο, προκειμένου να μαλακώσουν τα κόπρανα και να διευκολύνουν την αποβολή τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε βραχυπρόθεσμα συμπτώματα όπως αίσθημα μεγαλύτερης κόπωσης ή δίψας από το συνηθισμένο, καθώς και ζαλάδα. Η απώλεια νερού μπορεί επίσης να προκαλέσει την διαταραχή της αρτηριακής πίεσης. Ταυτόχρονα λόγω της προσπάθειας του οργανισμού να αντισταθμίσει την αφυδάτωση προκαλεί τελικά κατακράτηση υγρών. Επιπλέον η χρόνια αφυδάτωση μπορεί να οδηγήσει σε υπέρταση και άλλα καρδιαγγειακά προβλήματα. Όμως, ενώ η χρήση καθαρτικών προκαλεί απώλεια νερού, δεν οδηγεί σε απώλεια λίπους. Αυτό σημαίνει ότι οποιοδήποτε βάρος χάνει ένα άτομο από τη χρήση καθαρτικών είναι μόνο προσωρινό και το νερό που έχει χαθεί θα ανακτηθεί.
Ανισορροπία ηλεκτρολυτών
Οι ηλεκτρολύτες (όπως το νάτριο, το κάλιο και το χλωρίδιο) είναι απαραίτητοι για τη λειτουργία του σώματος. Βοηθούν στην εξισορρόπηση των επιπέδων των υγρών και διατηρούν τη λειτουργία των μυών και του νευρικού σας συστήματος. Αλλά όταν το σώμα μας χάνει αφυδατώνεται, η ισορροπία των ηλεκτρολυτών του σώματός μας διαταράσσεται. Μια κατάσταση που βραχυπρόθεσμα, μπορεί να προκαλέσει μυϊκές κράμπες και σπασμούς, ναυτία, κόπωση, πονοκεφάλους και ακόμη και μούδιασμα στα άκρα, αλλά και να αυξήσει τα καρδιακά προβλήματα.
Κακή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών
Το σώμα μας χρειάζεται πολλά θρεπτικά συστατικά για να λειτουργεί σωστά, συμπεριλαμβανομένων βιταμινών, μετάλλων, υδατανθράκων και πρωτεϊνών. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά προέρχονται από τις τροφές που καταναλώνουμε, και απορροφώνται κυρίως στο λεπτό έντερο. Η χρήση καθαρτικών (όπως παρατηρείται μερικές φορές σε περιπτώσεις νευρικής βουλιμίας) μπορεί να οδηγήσει σε κακής ποιότητας πρόσληψη θρεπτικών συστατικών. Μια μελέτη διαπίστωσε μάλιστα ότι η χρήση καθαρτικών οδήγησε σε 12% λιγότερη απορρόφηση των βασικών θρεπτικών συστατικών.
Γαστρεντερικά προβλήματα
Η χρήση καθαρτικού για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να προκαλέσει διάρροια, λόγω του ότι τα καθαρτικά λειτουργούν για να μετακινούν γρήγορα τα απόβλητα μέσω του εντέρου και να εκκρίνουν νερό στο έντερο. Αυτό μπορεί επίσης, με τη σειρά του, να οδηγήσει σε ανισορροπία στα επίπεδα μετάλλων και αλατιού στο σώμα σας.
Θέματα υγείας
Αν και η χρήση καθαρτικών και μαλακτικών κοπράνων θα μπορούσε προσωρινά να οδηγήσει σε απώλεια βάρους, αυτό οφείλεται μόνο στην απώλεια βάρους υγρών και, οι επιβλαβείς συνέπειες της κακής χρήσης καθαρτικών υπερτερούν κατά πολύ κάθε προσωρινής απώλειας βάρους που μπορεί να επιτύχετε. Η κατάχρηση καθαρτικών θα μπορούσε επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο διατροφικών διαταραχών, όπως η νευρική βουλιμία.