Λουκάνικα και ασφάλεια τροφίμων – Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για να μην αρρωστήσετε

Ποιος κίνδυνος ελλοχεύει – Μπορώ να φάω λουκάνικο χωρίς να το βράσω ή να το ψήσω; -Προσοχή στα παιδιά – Βέλτιστες συνθήκες συντήρησης – Κατανόηση ημερομηνιών λήξης.

Είτε το ονομάσετε λουκάνικα Φρανκφούρτης, είτε χοτ ντογκ, είτε Μπολόνια, είτε από βοδινό, χοιρινό, γαλοπούλα, κοτόπουλο ή από συνδυασμό είναι αγαπημένο, εύκολο και “ευέλικτο” τρόφιμο όλο το χρόνο. Για τα λουκάνικα ισχύει ότι και για όλα τα ευπαθή τρόφιμα: «Διατηρήστε το ζεστό φαγητό ζεστό και το κρύο φαγητό κρύο».

Όταν φεύγετε από το σουπερμάρκετ με χοτ ντογκ, κατευθυνθείτε κατευθείαν στο σπίτι και ψύξτε τα ή καταψύξτε τα αμέσως. Εάν δεν υπάρχει ημερομηνία προϊόντος, τα χοτ ντογκ μπορούν να αποθηκευτούν με ασφάλεια στη κλειστή συσκευασία για 2 εβδομάδες στο ψυγείο. Μόλις ανοίξει η συσκευασία, μόνο 1 εβδομάδα. Για μέγιστη ποιότητα, καταψύξτε τα χοτ ντογκ όχι περισσότερο από 1 ή 2 μήνες. Και, φυσικά, μην αφήνετε ποτέ τα χοτ ντογκ σε θερμοκρασία δωματίου για περισσότερο από 2 ώρες και όχι περισσότερο από 1 ώρα όταν η θερμοκρασία ξεπερνά τους 30° C.

Αν και τα χοτ ντογκ είναι πλήρως μαγειρεμένα, όσοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο τροφικής ασθένειας θα πρέπει να ζεσταίνουν ξανά τα χοτ ντογκ και το μεσημεριανό κρέας μέχρι να βράσουν στον ατμό πριν από το φαγητό, λόγω της απειλής της λιστερίωσης.

Κίνδυνος λιστερίωσης

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που υπάρχει από αλλοιωμένα λουκάνικα είναι ο παθογόνος μικροοργανισμός Listeria monocytogenes που μπορεί να αναπτυχθεί και στο ψυγείο. Να θυμίσουμε τη μεγάλη επιδημία λιστερίωσης το 2022  από Ιταλικά λουκάνικα, με τρεις θανάτους και 90 ασθενείς. Το L. monocytogenes είναι πολύ δύσκολο να ελεγχθεί σε περιβάλλοντα επεξεργασίας λουκάνικων που έχουν υποστεί ζύμωση λόγω της υψηλής ανοχής του σε χαμηλό pH και υψηλή συγκέντρωση άλατος. Ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο για L. monocytogenes  έχουν τα λουκάνικα «καθαρής ετικέτας» δηλαδή αυτά που δεν έχουν νιτρώδη άλατα. Τα φρέσκα λουκάνικα, ιδιαίτερα αυτά που παράγονται με χοιρινό, παρουσιάζουν υψηλή υδάτινη δραστηριότητα, χαμηλό pH και διαφορετικούς τύπους συστατικών, εκτός από έντονο χειρισμό κατά την παραγωγή, αυξάνοντας τις πιθανότητες μόλυνσης από διαφορετικούς μικροοργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του L. monocytogenes 

Η Listeria monocytogenes  μπορεί να βρίσκεται σε έτοιμα προς κατανάλωση τρόφιμα όπως χοτ ντογκ, μεσημεριανά κρέατα, αλλαντικά, ζυμωμένα ή ξηρά λουκάνικα και άλλα κρέατα και πουλερικά τύπου deli, μαλακά τυριά και μη παστεριωμένο γάλα. Τα συμπτώματα της λιστερίωσης περιλαμβάνουν πυρετό, ρίγη, πονοκέφαλο, οσφυαλγία, στομαχικές διαταραχές, κοιλιακό άλγος και διάρροια. Τα άτομα που έχουν καταπιεί το βακτήριο μπορεί να χρειαστούν έως και τρεις εβδομάδες για να αρρωστήσουν. Άτομα σε κίνδυνο (έγκυες γυναίκες και νεογέννητα, ηλικιωμένοι ενήλικες και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα) μπορεί αργότερα να αναπτύξουν πιο σοβαρές ασθένειες. Η Listeria monocytogenes  μπορεί επίσης να προκαλέσει αποβολές.

Μπορώ να φάω λουκάνικο χωρίς να το μαγειρέψω;

Τα λουκάνικα είναι είτε άψητα είτε έτοιμα προς κατανάλωση. Το δύσκολο πράγμα με το λουκάνικο είναι ότι μπορεί να φαίνεται φτιαγμένο εξωτερικά και να είναι ακόμα ωμό ή λίγο ψημένο στη μέση. Για την πρόληψη τροφιμογενών ασθενειών, τα άψητα λουκάνικα που περιέχουν κιμά, χοιρινό, αρνί ή μοσχαρίσιο κρέας θα πρέπει να μαγειρεύονται στους 70°C. Τα άψητα λουκάνικα που περιέχουν κιμά γαλοπούλας και κοτόπουλο πρέπει να μαγειρεύονται στους 75°C.Το λουκάνικο γαλοπούλας δεν είναι προμαγειρεμένο φαγητό, και ως εκ τούτου, πρέπει να μαγειρεύονται πριν από την κατανάλωση. Γενικά  είναι καλύτερο να ελέγξετε τη συσκευασία του εν λόγω λουκάνικου για να διαπιστώσετε εάν είναι προμαγειρεμένο ή όχι.

Κόψτε τα χοτ ντογκ πριν τα δώσετε στα παιδιά

Για παιδιά κάτω των 4 ετών, ολόκληρα χοτ ντογκ και άλλες στρογγυλές τροφές μπορεί να αποτελούν κίνδυνο πνιγμού. Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συμβουλεύει για την πρόληψη του πνιγμού, κόψτε τα χοτ ντογκ κατά μήκος ή σε πολύ μικρά κομμάτια πριν τα δώσετε στα παιδιά. Εάν τα χοτ ντογκ έχουν περίβλημα, αφαιρέστε το πριν κόψετε το χοτ ντογκ σε κομμάτια για το παιδί.

Πως θα καταλάβετε ότι τα λουκάνικα έχουν χαλάσει

Αν δεν είστε σίγουροι αν το λουκάνικο σας είναι ακόμα βρώσιμο, αναζητήστε τα ακόλουθα σημάδια:

• Έντονη ή δυσάρεστη οσμή:  Μια έντονη ή δυσάρεστη μυρωδιά είναι το πρώτο σημάδι ότι το λουκάνικο σας έχει χαλάσει. Εάν το λουκάνικο σας έχει μια μυρωδιά σαν ψάρι, όξινη ή ξινή, μάλλον θα θέλετε να το πετάξετε. Το μαγειρεμένο λουκάνικο έχει συχνά μια σάπια μυρωδιά όταν έχει χαλάσει, οπότε ακόμα κι αν το αγοράσατε προμαγειρεμένο, πετάξτε το αν παρατηρήσετε αυτή τη μυρωδιά.
• Αλλαγές χρώματος:  Οι αλλαγές στο χρώμα είναι ενδεικτικό σημάδι αλλοίωσης, ειδικά αν δείτε μια γκρι ή πρασινωπή απόχρωση στα λουκάνικα σας. 
• Αλλαγές στην υφή:  Μια γλοιώδης υφή, ειδικά με απώλεια χρώματος και σφριγηλότητας, πιθανώς σημαίνει ότι το λουκάνικο σας δεν είναι πλέον βρώσιμο.
• Μούχλα:  Η μούχλα ή οποιοδήποτε άλλο σημάδι ανάπτυξης βακτηρίων υποδηλώνει ότι πρέπει να τα πετάξετε
• Ρωγμές ή ξηρότητα:  Το μαγειρεμένο λουκάνικο που αρχίζει να σκάει ή να στεγνώνει είναι σημάδι ότι χάνει την υγρασία του. Δεν είναι αρκετά φρέσκο ​​για να το φάτε πια, και θα πρέπει να το πετάξετε.

Επίσης θα πρέπει να γνωρίζετε πως:

Όλα τα συστατικά του προϊόντος πρέπει να αναφέρονται στη δήλωση συστατικών με σειρά υπεροχής, από την υψηλότερη προς τη χαμηλότερη ποσότητα. Μερικά χοτ ντογκ έχουν περίβλημα ή λεπτό δέρμα. Εάν το είδος του περιβλήματος είναι διαφορετικό από αυτό του χοτ ντογκ, πρέπει να το αναφέρει η ετικέτα. Για παράδειγμα, εάν ένα χοτ ντογκ γαλοπούλας έχει περίβλημα χοιρινού κρέατος, η ετικέτα πρέπει να αναφέρει το περίβλημα χοιρινού στη λίστα συστατικών. Εάν το περίβλημα είναι τεχνητά χρωματισμένο, η ετικέτα πρέπει να το αναφέρει επίσης.

Η σημασία της ημερομηνίας

Η επισήμανση σε μια συσκευασία λουκάνικου μπορεί να περιέχει έναν από πολλούς διαφορετικούς τύπους ημερομηνίας: «Ημερομηνία λήξης» (βοηθά τα καταστήματα και τους καταναλωτές δηλώνοντας τη διάρκεια ζωής ή την τελευταία ημέρα που το προϊόν πρέπει να καταναλωθεί όσο είναιασφαλές) «Καλύτερα πριν από» (βοηθά τους καταναλωτές αναφέροντας μια ακριβή ημερομηνία για την καλύτερη γεύση ή ποιότητα).  Όποια ημερομηνία και να αναφέρει οι συνθήκες διατήρησης πρέπει να είναι οι σωστές: στο ψυγείο στους 4^ο C ή χαμηλότερη.