Απογοητευτικά τα ευρήματα δύο επιστημονικών μελετών για την παρουσία βακτηρίων σε σκεύη που υποτίθεται πως έχουν πλυθεί είτε στο πλυντήριο πιάτων, είτε στο χέρι
Τι και αν το έχουμε πλύνει… τι και αν γυαλίζει… τι και αν είμαστε σίγουροι ότι είναι καθαρό και ασφαλές… Ακόμη και αν ένα πιρούνι ή ένα πιάτο φαίνεται καθαρό στο μάτι, μπορεί να κρύβει μια αθέατη μικροβιακή «βόμβα». Δύο ανεξάρτητες επιστημονικές μελέτες σε Καναδά και Φιλιππίνες αποκαλύπτουν σημαντικά ευρήματα για την παρουσία βακτηρίων σε σκεύη που υποτίθεται πως έχουν πλυθεί σωστά – είτε στο πλυντήριο πιάτων, είτε στο χέρι. Στο Cebu Doctors’ University των Φιλιππίνων, το Τμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας διεξήγαγε μια αποκαλυπτική μελέτη σε 12 καντίνες του πανεπιστημίου. Στόχος ήταν να ελεγχθεί αν κουτάλια, πιρούνια και πιάτα περιέχουν παθογόνα βακτήρια, παρότι έχουν πλυθεί και είναι «έτοιμα προς χρήση».
Τα αποτελέσματα ήταν ανησυχητικά καθώς εντοπίστηκαν
- Staphylococcus aureus σε όλα τα είδη σκευών (κουτάλια, πιρούνια, πιάτα)
- Salmonella typhi
- Escherichia coli (E. coli) κυρίως στα πιρούνια
με μέσο βακτηριακό φόρτο για τα πιάτα 3.360 CFU/ml, για τα κουτάλια 3.300 CFU/ml και για τα πιρούνια 1.980 CFU/ml. Σε ορισμένους πάγκους η βακτηριακή επιβάρυνση έφτανε τα 2.740 CFU/ml, ενώ άλλοι πάγκοι δεν εμφάνισαν καθόλου παθογόνα – γεγονός που επιβεβαιώνει ότι η καλή υγιεινή πρακτική κάνει τη διαφορά.
Πλυντήρια πιάτων: Δεν είναι όλα αποτελεσματικά
Στον Καναδά, η Δημόσια Υπηρεσία Υγείας του Οντάριο διεξήγαγε ελέγχους σε 103 μικρές επιχειρήσεις εστίασης που χρησιμοποιούσαν οικιακά πλυντήρια πιάτων. Οι ερευνητές ήθελαν να διαπιστώσουν αν τα πλυντήρια αυτά καθαρίζουν τα σκεύη κάτω από το όριο ασφαλείας των 100 βακτηριακών αποικιών ανά σκεύος (CFU/utensil).
Τα ευρήματα:
- 83% των πλυντηρίων πέτυχαν καθαριότητα εντός των επιτρεπτών ορίων
- 17% απέτυχαν – κυρίως όταν τα σκεύη ήταν ορατά λερωμένα πριν την πλύση
- Η πιστοποίηση NSF/ANSI 184 (θερμική απολύμανση) δεν εγγυήθηκε επιτυχία
- Η χρήση προγράμματος απολύμανσης ή απορρυπαντικού με χλώριο δεν έδειξε στατιστικά σημαντική διαφορά – ωστόσο, η προπλύση των πολύ λερωμένων σκευών συσχετίστηκε έντονα με καλύτερη απόδοση
Τι σημαίνουν όλα αυτά για την ασφάλεια των τροφίμων;
Οι δύο μελέτες καταλήγουν στο ίδιο βασικό συμπέρασμα: η καθαριότητα των σκευών δεν είναι ποτέ αυτονόητη. Είτε μιλάμε για μια καντίνα πανεπιστημίου είτε για ένα μικρό καφέ, τα σκεύη πρέπει να πλένονται, να απολυμαίνονται και να ελέγχονται σωστά.
Πρακτικές συστάσεις:
- Προσεκτικό προ-ξέπλυμα των σκευών πριν το πλυντήριο
- Χρήση κατάλληλου κύκλου πλύσης με θερμική απολύμανση
- Περιοδικός μικροβιολογικός έλεγχος με τη μέθοδο HPC
- Αυστηρή εκπαίδευση προσωπικού σε θέματα υγιεινής. Το πιρούνι που γυαλίζει δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και ασφαλές. Τα βακτήρια όπως η E. coli, η σαλμονέλα και ο σταφυλόκοκκος μπορούν να επιβιώσουν και να μεταδοθούν μέσω υπολειμμάτων τροφής που «ξέφυγαν» από ένα πρόχειρο πλύσιμο.
