Γιατί η νοστιμιά δεν κρύβεται μόνο στην απλότητα αλλά και στην ευκολία…
Της Δέσποινας Χάρου
Η Σαρακοστή είναι η μακρύτερη περίοδος νηστείας που μέτρα από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι και τη μεγάλη Παρασκευή, καθώς και η πιο αυστηρή για την ορθοδοξία. Με το πέταγμα του χαρταετού, ξέρουμε πως έχει λήξει η περίοδος του καρναβαλιού και ξεκινάει για αρκετούς μια περίοδος νηστείας μέχρι το Πάσχα.
Είθισται το τραπέζι της καθαράς Δευτέρας να απαρτίζεται από φαγητά όπως ταραμάς, χαλβάς, λαγάνα και θαλασσινά, κάτι που συνεχίζεται συνήθως και την υπόλοιπη περίοδο της νηστείας. Μπορεί τη Σαρακοστή, οι άνθρωποι να απέχουν από τα ζωικά τρόφιμα, ωστόσο η περίοδος αυτή δεν αφορά μόνο την διατροφή. Είναι μάλλον και μια περίοδος πνευματικής κάθαρσης.
Όπως και στην Ελλάδα έτσι και στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, η νηστεία αρχίζει πάντα την Καθαρά Δευτέρα, ενώ στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία την Τετάρτη η οποία ονομάζεται Τετάρτη της Τέφρας. Η Σαρακοστή στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ξεκινά 46 ημέρες πριν από το Πάσχα και τις Κυριακές δεν τηρείται νηστεία, επομένως διαρκεί ακριβώς 40 ημέρες. Κατά τη διάρκεια της νηστείας, οι δυτικοί χριστιανοί δεν επιτρέπεται να τρώνε κρέας, ούτε γαλακτοκομικά αν και μερικές ημέρες επιτρέπονται τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα ψάρια.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν αρκετοί βέβαια που δυσκολεύονται να νηστέψουν τα πάντα και τις 40 μέρες, έτσι αρκούνται μόνο στην αποχή από το κρέας και κρατάνε την αυστηρή νηστεία μόνο για τη μεγάλη βδομάδα. Επειδή και εγώ ανήκω σε αυτή την κατηγορία, δεν χάνω ευκαιρία να ζητήσω από τη γιαγιά Ελένη να μου φτιάξει μια από αυτές τις σπανακόπιτες που σε μια άλλη εποχή θα μπορούσε να έχει πάρει πτυχίο. Πρόκειται για ένα φαγητό που και σε χορταίνει και είναι μια εξαιρετική πηγή σιδήρου που είναι επίσης υψηλή σε φυτικά άλατα και ίνες (σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη το σπανάκι μειώνει την πείνα και τις λιγούρες).
Στην συγκεκριμένη συνταγή, έχει τυρί αλλά για αυτούς που νηστεύουν και τα γαλακτοκομικά, μπορεί να γίνει και χωρίς. Το συγκλονιστικό με αυτή τη σπανακόπιτα είναι πως με λίγα απλά υλικά, πετυχαίνει ένα πολύ τραγανό αποτέλεσμα, χωρίς να αφήνει αυτή τη λαδίλα που απεχθάνομαι (νομίζω συνερίζονται αρκετοί αυτή την άποψη).
Για τη ζύμη αναμειγνύει ένα ποτήρι νερό, μια κουτάλια ξύδι, μια κουταλιά λάδι και αλεύρι όσο πάρει ώστε να είναι ελαστικό το ζυμάρι αλλά να μην κολλάει. Μόλις πλάσεις για ένα δεκάλεπτο περίπου, αφήνεις το ζυμάρι να ξεκουραστεί για μισή ώρα. Έπειτα έρχεται η ώρα του ανοίγματος του φύλλου που απαιτεί μεράκι, υπομονή και ένα γερό κοντάρι. Για τη γέμιση βάζει μαζί με σπανάκι, πράσο, κρεμμύδι φρέσκο, άνηθο και μισό κιλό θρυμματισμένη φέτα. “Διάλεξε μια αλμυρή φέτα”, μου είπε, “για να αποφύγεις το αλάτι”. Τέλος, το ψήσιμο γίνεται στη μέση του φούρνου, για 1 ώρα στους 180-200 βαθμούς αναλόγως το φούρνο, μέχρι να ροδίσει και το αποτέλεσμα είναι γιαμι!