Ερευνητές συνδέουν τα αιτία του χασμουρητού, με αυτά νευροψυχιατρικών διαταραχών όπως το σύνδρομο Tourette.
Λένε πως το χασμουρητό είναι μεταδοτικό και το βλέπουμε να συμβαίνει. Η ανθρώπινη τάση για μεταδοτικό χασμουρητό ενεργοποιείται αυτόματα από πρωτόγονα αντανακλαστικά στον πρωτεύοντα κινητικό φλοιό, μια περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για την κινητική λειτουργία, έδειξε έρευνα που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του πανεπιστημίου του Nottingham και δημοσιεύτηκε στο ακαδημαϊκό περιοδικό Current Biology. Η μελέτη αυτή αποτελεί κομμάτι της έρευνας τους για την υποκείμενη βιολογία των νευροψυχιατρικών διαταραχών και την αναζήτησή τους νέων μεθόδων θεραπείας.
Τα τελευταία ευρήματά τους δείχνουν ότι η ικανότητά μας να αντισταθούμε στο χασμουρητό όταν κάποιος άλλος κοντά μας χασμουριέται είναι περιορισμένη. Και η παρόρμησή μας για χασμουρητό αυξάνεται, αν λάβουμε οδηγίες να αντισταθούμε στο χασμουρητό. Όμως, ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά προσπαθούμε να καταπνίξουμε ένα χασμουρητό, μπορεί να αλλάξει ο τρόπος που χασμουριόμαστε, αλλά δεν θα αλλάξει την τάση μας να χασμουριόμαστε. Είναι σημαντικό ότι έχουν ανακαλύψει ότι η επιθυμία για χασμουρητό, δηλαδή η τάση μας για μεταδοτικό χασμουρητό, είναι ατομική για τον καθένα μας.
Το μεταδοτικό χασμουρητό που πυροδοτείται ακούσια όταν παρατηρούμε ένα άλλο άτομο να χασμουριέται, είναι μια συνηθισμένη μορφή ηχοφαινομένων, η αυτόματη μίμηση των λόγων (ηχολαλία) ή των πράξεων του άλλου (ηχοπραξία). Και δεν είναι μόνο οι άνθρωποι που έχουν την τάση για μεταδοτικό χασμουρητό, το κάνουν και οι χιμπατζήδες και οι σκύλοι. Ηχοφαινόμενα μπορούν επίσης να παρατηρηθούν σε ένα ευρύ φάσμα κλινικών καταστάσεων που συνδέονται με αυξημένη διεγερσιμότητα του φλοιού και/ή μειωμένη φυσιολογική αναστολή, όπως η επιληψία, η άνοια, ο αυτισμός και το σύνδρομο Tourette. Το σύνδρομο Τουρέτ (γνωστό και ως διαταραχή Τουρέτ, σύνδρομο Ζιλ ντε λα Τουρέτ, GTS ή πιο συνηθισμένα απλά Τουρέτ ή ΤS) είναι μια κληρονομική νευρολογική διαταραχή που ξεκινά πριν από την ενηλικίωση και χαρακτηρίζεται από πολλαπλά κινητικά και τουλάχιστον ένα φωνητικό τικ.
Για να ελέγξει την μεταδοτικότητα του χασμουρητού, η ερευνητική ομάδα του Νότιγχαμ χρησιμοποίησε τη διακρανιακή μαγνητική διέγερση (TMS) σε 36 ενήλικες. Οι εθελοντές είδαν βίντεο κλιπ που έδειχναν κάποιον άλλο να χασμουριέται και έλαβαν οδηγίες είτε να αντισταθούν στο χασμουρητό είτε να το επιτρέψουν.
Η έρευνα αποκάλυψε ότι η «παρόρμηση» αυξάνεται προσπαθώντας να σταματήσεις τον εαυτό σου. “Χρησιμοποιώντας ηλεκτρική διέγερση μπορέσαμε να αυξήσουμε τη διεγερσιμότητα και με αυτόν τον τρόπο να αυξήσουμε την τάση για μεταδοτικό χασμουρητό. Στο Tourette, αν μπορούσαμε να μειώσουμε τη διεγερσιμότητα, μπορεί να μειώσουμε τα τικ και αυτό είναι που ερευνούμε”, είπε η Georgina Jackson, Καθηγήτρια Γνωστικής Νευροψυχολογίας στο Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει θετική σχέση μεταξύ της ενσυναίσθησης και της ευαισθησίας σε μεταδοτικό χασμουρητό. Ωστόσο, τα υπάρχοντα στοιχεία από 2 εργαστηριακές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν με 171 και 333 εθελοντές φοιτητές, ήταν αραιά και αντιφατικά. Τα θέματα καταγράφηκαν σε βίντεο ενώ παρακολουθούσαν βίντεο σε σίγαση με άτομα να χασμουριούνται, να ξύνονται ή να γελούν. Η ενσυναίσθηση μετρήθηκε χρησιμοποιώντας τον Δείκτη Διαπροσωπικής Αντιδραστικότητας. Αν και τα άτομα μιμήθηκαν όλες τις εκφράσεις του προσώπου σε μεγάλο βαθμό, οι μελέτες έδειξαν ότι μόνο το μεταδοτικό χασμουρητό σχετιζόταν με την ενσυναίσθηση. Τα άτομα που χασμουρήθηκαν ως απόκριση στην παρατήρηση των άλλων να χασμουριούνται εμφάνισαν υψηλότερες τιμές ενσυναίσθησης κατά μισή τυπική απόκλιση.
Επομένως τόσο το μεταδοτικό χασμουρητό όσο και η ενσυναίσθηση διαμεσολαβούνται από τον ίδιο μηχανισμό αντίληψης-πράξεως. Ωστόσο, δεν βρέθηκαν στοιχεία ότι η ευαισθησία στο μεταδοτικό χασμουρητό σχετίζεται άμεσα με την προκοινωνική συμπεριφορά.