Πώς λειτουργεί αυτή η τεχνολογία και ποιες είναι οι προκλήσεις για την ασφάλεια τροφίμων και περιβάλλοντος;
Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) προχωρά στην εκτίμηση κινδύνου των γενετικά τροποποιημένων φυτών (ΓΤΠ) που βασίζονται στην τεχνολογία παρέμβασης RNA (RNAi), ανοίγοντας τον δρόμο για μια νέα γενιά βιοτεχνολογικών καλλιεργειών.
Η EFSA, ακολουθώντας την ευρωπαϊκή νομοθεσία, εφαρμόζει αυστηρές διαδικασίες αξιολόγησης κινδύνου σε όλα τα γενετικά τροποποιημένα φυτά και τα παράγωγά τους πριν από την έγκρισή τους στην αγορά.
Η τεχνολογία RNAi επιτρέπει την επιλεκτική αποσιώπηση συγκεκριμένων γονιδίων μέσα στο ίδιο το φυτό ή σε επιβλαβείς οργανισμούς που το προσβάλλουν. Μέσω της εισαγωγής δίκλωνων RNA (dsRNA) ή τεχνητών πρόδρομων microRNA (miRNA), το φυτό παράγει μικρά παρεμβαλλόμενα RNA (siRNA ή miRNA), τα οποία κατευθύνουν το σύμπλοκο RISC ώστε να αδρανοποιήσει συγκεκριμένα μόρια RNA.
Πλέον, η EFSA εξετάζει και την περιβαλλοντική RNAi, μια στρατηγική κατά την οποία το φυτό μπορεί να αποσιωπά γονίδια σε παράσιτα και παθογόνα, εμποδίζοντας την ανάπτυξή τους. Αυτή η προσέγγιση θεωρείται πολλά υποσχόμενη, καθώς μειώνει την ανάγκη χρήσης χημικών φυτοφαρμάκων, αλλά παράλληλα απαιτεί ενδελεχή αξιολόγηση για πιθανές επιπτώσεις σε μη στοχευμένους οργανισμούς.
Τα τρόφιμα και οι ζωοτροφές που προέρχονται από ΓΤΠ με RNAi υποβάλλονται σε αυστηρή αξιολόγηση από την EFSA, η οποία εστιάζει στον μοριακό χαρακτηρισμό, στη βιοπληροφορική ανάλυση, στην εκτίμηση της ασφάλειας και στην αξιολόγηση της έκθεσης στη διατροφή. Οι μηχανισμοί δράσης της RNAi είναι πολύπλοκοι και η επιστημονική κοινότητα συνεχίζει να εξετάζει τυχόν απρόβλεπτες επιδράσεις.
Παρά την πρόοδο της τεχνολογίας, η αξιολόγηση κινδύνου για τα φυτά αυτά παραμένει ένα ανοιχτό ζήτημα. Η EFSA αναπροσαρμόζει συνεχώς τις οδηγίες της, λαμβάνοντας υπόψη τα νέα δεδομένα για τη λειτουργία της RNAi στα φυτά, προκειμένου να διασφαλίσει την ασφάλεια των καταναλωτών και του περιβάλλοντος.
Το κατά πόσο η RNAi θα αποτελέσει το μέλλον της γεωργίας εξαρτάται όχι μόνο από την επιστήμη αλλά και από την κοινωνική και ρυθμιστική αποδοχή αυτών των καινοτόμων τεχνολογιών.
Ακολουθήστε το Cibum 
