Οι παράγοντες που επηρεάζουν τις απόψεις των καταναλωτών για τα προϊόντα SFS σύμφωνα με 56 μελέτες.
Η αυξανόμενη ζήτηση των καταναλωτών για βιώσιμα, τοπικά παραγόμενα και φρέσκα λαχανικά ώθησε τη βιομηχανία καλλιεργειών να υιοθετήσει νέα συστήματα καλλιέργειας χωρίς έδαφος (SFS) όπως υδροπονία, και κάθετη γεωργία, για να παρέχει τρόφιμα υψηλότερης απόδοσης, πιο φρέσκα και πιο βιώσιμα. Για να αντιμετωπιστεί η αναμενόμενη αυξανόμενη και πολύπλοκη ζήτηση των καταναλωτών για τρόφιμα SFS, είναι απαραίτητη κατανόηση των παραγόντων που επηρεάζουν τις προτιμήσεις των καταναλωτών για αυτά τα νέα προϊόντα.
Η υδροπονική καλλιέργεια (hydroponics) είναι μια προηγμένη τεχνική καλλιέργειας φυτών, όπου αυτά αναπτύσσονται χωρίς τη χρησιμοποίηση εδάφους ή εδαφικών μιγμάτων. Αποτελεί μια επεκτεινόμενη δραστηριότητα, που σκοπό έχει και το επιτυγχάνει, την αύξηση των αποδόσεων των φυτών και τη βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων. Επιπρόσθετα, δίνει τη δυνατότητα καλλιέργειας φυτών σε εδάφη κακής ποιότητας.
Το πεδίο ανασκόπησης που δημοσιεύτηκε στο Food Quality and Preference είναι τριπλό: (i) να προσδιορίσει τους κύριους παράγοντες που επηρεάζουν τις απόψεις των καταναλωτών για τα τρόφιμα SFS (ii) να συζητήσει τις επιπτώσεις και τις συστάσεις για τις βιομηχανίες τροφίμων και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής· και (iii) να εντοπιστούν πιθανά ερευνητικά κενά για μελλοντικές ερευνητικές οδούς.
Τα αποτελέσματα από 56 μελέτες καταναλωτών έδειξαν ότι οι απόψεις των καταναλωτών για τα SFS και τα σχετικά τρόφιμα επηρεάζονταν κυρίως από τα χαρακτηριστικά του προϊόντος, καθώς και από κοινωνικο-πολιτιστικούς και ψυχολογικούς παράγοντες. Συγκεκριμένα, οι αισθητηριακές ιδιότητες, η βιωσιμότητα, οι συνθήκες ανάπτυξης των SFS, το εισόδημα, η εκπαίδευση, η γνώση των καταναλωτών, η τεχνολογική νεοφοβία και η συγγένεια ήταν οι πιο συχνά προσδιορισμένοι παράγοντες.
Αυτή η ανασκόπηση παρέχει χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τις προτιμήσεις των καταναλωτών για τρόφιμα SFS. Τα βασικά ευρήματα είναι:
- Υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός καταναλωτικών μελετών που διερευνούν τα τρόφιμα SFS, που συγκεντρώνονται κυρίως σε χώρες υψηλού εισοδήματος (δηλαδή τις ΗΠΑ και τις ευρωπαϊκές χώρες).
- Πολλοί διαφορετικοί εγγενείς, εξωγενείς, κοινωνικοπολιτιστικοί, ψυχολογικοί, περιστασιακοί, βιολογικοί και φυσιολογικοί παράγοντες επηρέασαν τις αντιδράσεις των καταναλωτών στα τρόφιμα SFS.
- Αν και η τιμή δεν ερευνήθηκε τόσο συχνά σε σύγκριση με άλλους παράγοντες, οι υψηλές τιμές επηρέασαν αρνητικά τις αγορές των τροφίμων SFS από τους καταναλωτές.
- Τα εγγενή χαρακτηριστικά του προϊόντος, όπως οι αισθητηριακές ιδιότητες, και τα εξωτερικά χαρακτηριστικά, όπως η βιωσιμότητα και οι συνθήκες ανάπτυξης των SFS, ερευνήθηκαν συχνά παράγοντες που επηρεάζουν τις απόψεις των καταναλωτών για τα τρόφιμα SFS.
- Η βιωσιμότητα ήταν ο πιο συχνά διερευνούμενος εξωτερικός παράγοντας προϊόντος που επηρεάζει την αποτίμηση των καταναλωτών των τροφίμων SFS, αλλά με διφορούμενα αποτελέσματα.
- Από τη μία πλευρά, ορισμένες μελέτες διαπίστωσαν ότι οι καταναλωτές ήταν θετικοί ως προς τις παραγωγές SFS, πιθανώς λόγω της μειωμένης μεταφοράς και των σχετικών χαμηλότερων εκπομπών CO 2 καθώς και της διατήρησης του περιβάλλοντος.
- Από την άλλη πλευρά, άλλες μελέτες αποκάλυψαν ότι οι ανησυχίες των καταναλωτών σχετικά με τέτοιες μεθόδους παραγωγής μπορεί να οφείλονται στην πιθανή κλιματική επιβάρυνση και στο υψηλό ενεργειακό κόστος.
- Όσον αφορά τους κοινωνικο-πολιτιστικούς παράγοντες, τα υψηλότερα επίπεδα εισοδήματος και εκπαίδευσης επηρέασαν θετικά την προτίμηση των καταναλωτών για τρόφιμα SFS στις περισσότερες μελέτες που διερευνήθηκαν.
- Όσον αφορά τους ψυχολογικούς παράγοντες, η γνώση της παραγωγής χωρίς έδαφος, η τεχνολογική συγγένεια και η νεοφοβία επηρεάζουν τη στάση των καταναλωτών απέναντι στα τρόφιμα SFS. Γενικά, η γνώση των καταναλωτών για την παραγωγή χωρίς έδαφος επηρέασε θετικά την αποτίμησή τους για αυτά τα προϊόντα, αλλά η νεοφοβία των τροφίμων (τεχνολογία) εμπόδισε τους καταναλωτές να προτιμήσουν τα τρόφιμα SFS.
- Οι καταναλωτές προτιμούσαν φρέσκα τρόφιμα SFS που παράγονται τοπικά.
- Οι περιοχές που δεν έχουν πρόσβαση σε φρέσκο απόθεμα λαχανικών και φρούτων μπορεί να τείνουν να επηρεάζουν την αποδοχή και την αγορά των τροφίμων SFS από τους καταναλωτές.
Η βιομηχανία τροφίμων και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να εκπαιδεύουν καλύτερα τους καταναλωτές σχετικά με τα χαρακτηριστικά και τα πλεονεκτήματα των SFS, τα οποία ενδέχεται να ενισχύσουν την πρόθεση αγοράς προς αυτά τα νέα προϊόντα.
Για να διαβάσετε ολόκληρη την επιστημονική ανασκόπηση πατήστε ΕΔΩ.