3-MCPD: Γιατί ανακαλούνται τα προϊόντα που περιέχουν 3-μονοχλωροπροπανοδιόλη – Οι κίνδυνοι για την υγεία

Ειδοποίηση RASFF – Ανάγκη ελέγχου των επιπέδων του 3-MCPD στα τρόφιμα

Χθες η Γερμανία ειδοποίησε το σύστημα RASFF, για την παρουσία 3-MCPD σε αρτοσκευάσματα σάντουιτς από την Τουρκία. Η Ευρωπαϊκή πύλη έγκαιρης ειδοποίησης για τα τρόφιμα χαρακτήρισε σοβαρό τον κίνδυνο ενώ σύμφωνα με τη ειδοποίηση το προϊόν απευθύνεται κυρίως σε παιδιά. Τα συγκεκριμένα προϊόντα διανέμονται σε 12 χώρες μεταξύ των οποίων Ισπανία, Ιταλία, Τσεχία, Αυστρία, Ρουμανία και Πολωνία.

Στη Γερμανία τα προϊόντα έχουν ήδη αποσυρθεί από την αγορά και οι καταναλωτές ενημερώθηκαν  από τα ΜΜΜ…

Τι είναι όμως το 3-MCPD ή αλλιώς χημική 3-μονοχλωροπροπανοδιόλη και γιατί κρίνεται επικίνδυνη για τη υγεία των καταναλωτών;

Η χημική 3-μονοχλωροπροπανοδιόλη (3-MCPD) και οι σχετικές ουσίες που ονομάζονται εστέρες 3-MCPD είναι μολυσματικές ουσίες που σχηματίζονται κατά τη διάρκεια επεξεργασίας τροφίμων και βρίσκονται σε ορισμένα επεξεργασμένα τρόφιμα και φυτικά έλαια, κυρίως φοινικέλαιο. Το 3-MCPD και οι εστέρες του, σχηματίζονται ακούσια σε αυτά τα τρόφιμα, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια διεργασιών διύλισης λαδιού. Η χημική ουσία εμφανίζεται  επίσης ως μολυσματικός παράγοντας σε κραμβέλαιο, σόγια, καρύδα και ηλιόσπορο. Αυτά τα έλαια χρησιμοποιούνται ως συστατικά σε διάφορα τρόφιμα, που κυμαίνονται από μπισκότα μέχρι βρεφικές τροφές, μαγιονέζα και συμπληρώματα διατροφής.

Η ομάδα εμπειρογνωμόνων της EFSA για τις προσμείξεις αξιολόγησε για πρώτη φορά τους πιθανούς κινδύνους του 3-MCPD το 2016, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι αποτελούν ανησυχία για τη δημόσια υγεία επειδή είναι γονιδιοτοξικά και καρκινογόνα, δηλαδή μπορούν να βλάψουν το DNA και να προκαλέσουν καρκίνο.

Σε νεότερη επιστημονική προσέγγιση το 2018 οι ειδικοί της EFSA επαναξιολόγησαν τις πιθανές μακροπρόθεσμες δυσμενείς επιπτώσεις του μολυσματικού παράγοντα επεξεργασίας τροφίμων 3-MCPD στα νεφρά και την ανδρική γονιμότητα.

Η επιτροπή αύξησε το προηγούμενο επίπεδο ασφαλείας της δυόμισι φορές ορίζοντας την ανεκτή ημερήσια πρόσληψη (TDI) σε 2 μg/kg σωματικού βάρους την ημέρα για το 3-MCPD και τους εστέρες λιπαρών οξέων. του

Η μείωση των ορίων πρόσληψης, αποφασίστηκε μετά το αποτέλεσμα της έρευνας της EFSA που έδειξε ότι σε αρουραίους η βραχυπρόθεσμη έκθεση σε 3-MCPD πάνω από 1 mg/kg σωματικού βάρους (bw) ανά ημέρα μπορεί να προκαλέσει μειωμένη κινητικότητα του σπέρματος που σχετίζεται με μειωμένη ανδρική γονιμότητα.

Όσον αφορά την αυξημένη συχνότητα εμφάνισης νεφρικής υπερπλασίας, η ανάλυση της BMD με τη χρήση μέσου όρου μοντέλου είχε ως αποτέλεσμα BMDL ₁₀ 0,20 mg/kg σωματικού βάρους ανά ημέρα σε αρσενικούς αρουραίους, το οποίο επιλέχθηκε ως το νέο σημείο αναφοράς (RP) για τις νεφρικές επιδράσεις.

Με διάφορες επιπτώσεις στην υγεία που σχετίζονται με τα 3-MCPD, 2-MCPD και τους εστέρες τους, υπάρχει πραγματική ανάγκη ελέγχου των επιπέδων του 3-MCPD στα τρόφιμα.