Τα μαγειρικά βότανα και τα μπαχαρικά εκτός από τη χρήση τους στον αρωματισμό των τροφίμων, θα μπορούσαν επίσης να παρέχουν άλλες ευεργετικές ιδιότητες, όπως αντιοξειδωτικά και βακτηριοστατικά αποτελέσματα, καθώς και ορισμένες φαρμακολογικές δραστηριότητες.
Η αλυσίδα εφοδιασμού αυτών των προϊόντων είναι πολύπλοκη, μακρά και παγκοσμιοποιημένη. Η Ευρώπη είναι μία από τις κορυφαίες περιοχές εισαγωγής βοτάνων και μπαχαρικών στον κόσμο, εισάγοντας περίπου 300.000 τόνους, κυρίως μπαχαρικά από την Ανατολική Ασία.
Τα περισσότερα μπαχαρικά παράγονται σε χώρες όπου μετά τη συγκομιδή ακολουθούν ορισμένες διαδικασίες, όπως το στέγνωμα και ο καθαρισμός, πριν αυτά αποσταλούν στη χώρα εισαγωγής. Εκεί καθαρίζονται και απολυμαίνονται περαιτέρω πριν συσκευασθούν και διανεμηθούν είτε σε άλλες επιχειρήσεις τροφίμων είτε για λιανική κατανάλωση.
Σε κάθε στάδιο, μπορεί να συμβούν δόλιοι χειρισμοί και όσο πιο συχνά το εμπόρευμα μεταφέρεται από τον έναν φορέα εκμετάλλευσης στον άλλο, η ευκαιρία απάτης αυξάνεται.
Από τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκύπτει ότι στην αγορά της ΕΕ υπάρχουν νοθευμένα βότανα και μπαχαρικά, αλλά παραμένουν απαρατήρητα. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιούργησε ένα συντονισμένο σχέδιο ελέγχου καλώντας τα κράτη μέλη της ΕΕ να δειγματίσουν ορισμένα βότανα και μπαχαρικά και να τα στείλουν για ανάλυση στο Κοινό Κέντρο Ερευνών (Joint Research Centre – JRC). Ο κύριος στόχος του σχεδίου ήταν να διαπιστωθεί το μέγεθος και η συχνότητα της εμφάνισης στην αγορά ορισμένων μη συμμορφώσεων και ορισμένων πιθανών παράνομων πρακτικών στην εμπορία βοτάνων και μπαχαρικών.
Είκοσι ένα κράτη μέλη της ΕΕ συν τη Νορβηγία και την Ελβετία υπέβαλαν περίπου 1900 δείγματα στο JRC για ανάλυση. Η πλειοψηφία των δειγμάτων ήταν αλεσμένα ή θρυμματισμένα. Το συντονισμένο σχέδιο ελέγχου περιελάμβανε κύμινο, κουρκουμά, ρίγανη, πάπρικα/τσίλι, πιπέρι και σαφράν, καθώς αυτά συχνά ανέφεραν ότι ήταν στόχος νόθευσης.
Πραγματοποιήθηκαν σχεδόν 10.000 αναλύσεις σε 1885 δείγματα, χρησιμοποιώντας μια σειρά από υπερσύγχρονες αναλυτικές τεχνικές για την αξιολόγηση της καθαρότητας των δειγμάτων («συμφωνία με την ονομασία»). Το συντονισμένο σχέδιο ελέγχου της ΕΕ είναι μέχρι σήμερα η μεγαλύτερη έρευνα σχετικά με την αυθεντικότητα των μαγειρικών βοτάνων και μπαχαρικών όσον αφορά τις συμμετέχουσες χώρες και τον αριθμό των αναλύσεων.
Το συνολικό ποσοστό των ύποπτων δειγμάτων ήταν 17% (323 από τα συνολικά 1885 δείγματα που αναλύθηκαν), δηλαδή μικρότερο από αυτό που έχει αναφερθεί στην επιστημονική βιβλιογραφία ή από τα εθνικά ιδρύματα ελέγχου των τροφίμων.
Η αλυσίδα εφοδιασμού ρίγανης ήταν η πιο ευάλωτη, καθώς το 48% των δειγμάτων ήταν ύποπτα ότι νοθεύτηκαν, στις περισσότερες περιπτώσεις με φύλλα ελιάς. Το ποσοστό των δειγμάτων που ήταν ύποπτα για νοθεία ήταν 17% για πιπέρι, 14% για κύμινο, 11% για κουρκούμα και 11% για σαφράν. Το χαμηλότερο ποσοστό (6%) παρατηρήθηκε στην πάπρικα/τσίλι.
Η πλειοψηφία των ύποπτων δειγμάτων περιείχε μη δηλωμένο φυτικό υλικό, ενώ στο 2% των δειγμάτων μπαχαρικών που αναλύθηκαν εντοπίστηκαν μη εγκεκριμένες βαφές. Ένα δείγμα βρέθηκε να περιέχει υψηλό επίπεδο χρωμικού μολύβδου.
Δεν ήταν δυνατή η τήρηση συγκεκριμένης τάσης όσον αφορά το ποσοστό πιθανών δόλιων χειρισμών κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού (χώρα προέλευσης/ εισαγωγείς/ χονδρέμποροι/ μεταποιητές/ συσκευαστές). Ωστόσο, ο αριθμός των δειγμάτων που ελήφθησαν σε ορισμένα στάδια (εγχώρια παραγωγή, τοπικές αγορές, συνοριακός έλεγχος και διαδίκτυο) ήταν πολύ χαμηλός για να καταστεί δυνατή η στατιστικά σημαντική σύγκριση.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα αποτελέσματα αυτής την μεγάλης και σημαντικής έρευνας, μπορείτε να επισκεφθείτε τον παρακάτω σύνδεσμο:
Ακολουθήστε το Cibum 
