Ωχρατοξίνη Α: Τα νέα ανώτατα όρια που όρισε η ΕΕ - Μεγάλη μείωση των επιπέδων στον καφέ

Με νέο κανονισμό 2022/1370 η ΕΕ τροποποιεί τα ανώτατα επίπεδα ωχρατοξίνης Α σε ορισμένα τρόφιμα μετά την γνωμοδότηση της EFSA για τις καρκινογόνες επιδράσεις της

Η ωχρατοξίνη Α είναι μια μυκοτοξίνη που παράγεται φυσικά από μύκητες του γένους Aspergillus και Penicillium και βρίσκεται ως μολυσματικός παράγοντας σε μεγάλη ποικιλία τροφίμων, όπως δημητριακά και προϊόντα δημητριακών, κόκκους καφέ, αποξηραμένα φρούτα, κρασί και χυμό σταφυλιού, μπαχαρικά και γλυκόριζα. Η ωχρατοξίνη Α σχηματίζεται κατά την ξήρανση στον ήλιο και την αποθήκευση των καλλιεργειών.

Σύμφωνα με την EFSA τα υπολογιζόμενα περιθώρια έκθεσης για καρκινογόνες επιδράσεις της ωχρατοξίνης Α υποδηλώνουν πιθανή ανησυχία για την υγεία για ορισμένες ομάδες καταναλωτών. Τα ανώτατα επίπεδα της ωχρατοξίνης Α στα τρόφιμα, είχαν καθοριστεί από την ΕΕ το 2006 με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1881/2006

Το 2020 όμως, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων η EFSA γνωμοδότησε εκ νέου για την ωχρατοξίνη Α και αποφάνθηκε ότι πρέπει να θεσπιστούν όρια και για τρόφιμα που δεν έχουν μπει στη “λίστα” των ανώτατων ορίων όπως μερικά αποξηραμένα φρούτα, ορισμένα προϊόντα γλυκόρριζας, αποξηραμένα βότανα, ορισμένα συστατικά για αφεψήματα βοτάνων, ορισμένοι ελαιούχοι σπόροι, φιστίκια, σκόνη κακάο, βύνη και στα μη αλκοολούχα ποτά βύνης, στους αποξηραμένους χουρμάδες και στο σιρόπι χουρμά. Επίσης η Αρχή υποστήριξε ότι πρέπει να μειωθούν τα μέγιστα επίπεδα ωχρατοξίνης Α σε ορισμένα τρόφιμα, όπως τα προϊόντα αρτοποιίας, τα αποξηραμένα σταφίλια, ο καβουρδισμένος καφές και ο διαλυτός καφές. Επιπλέον, οι ισχύουσες διατάξεις για την ωχρατοξίνη Α σε ορισμένα μπαχαρικά έχουν διευρυνθεί σε όλα τα μπαχαρικά.

Για το τυρί και το ζαμπόν, ενδείκνυται πρόσθετη παρακολούθηση της παρουσίας ωχρατοξίνης Α πριν καθοριστούν τα μέγιστα επίπεδα.

Τα τρόφιμα που απαριθμούνται στο παράρτημα, τα οποία διατέθηκαν νόμιμα στην αγορά πριν από την 1η Ιανουαρίου 2023, μπορούν να παραμείνουν στην αγορά μέχρι την ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας ή την ημερομηνία χρήσης τους.

Για να μπορέσουν οι οικονομικοί φορείς να προετοιμαστούν για τους νέους κανόνες που εισάγει ο παρών κανονισμός, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί εύλογο χρονικό διάστημα έως ότου εφαρμοστούν τα νέα ανώτατα επίπεδα. Είναι επίσης σκόπιμο να προβλεφθεί μεταβατική περίοδος για τα τρόφιμα που διατίθενται νόμιμα στην αγορά πριν από την ημερομηνία εφαρμογής του παρόντος κανονισμού.

Τα νέα ανώτατα όρια θα εφαρμοστούν από την 1η Ιανουαρίου 2023.

Κανονισμός (ΕΕ) 2022/1370 της Επιτροπής, της 5ης Αυγούστου 2022, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.

Τα νέα ανώτατα όρια ωχρατοξίνης Α για τα τρόφιμα:

2.2	Ωχρατοξίνη Α	Μέγιστο επίπεδο (μg/kg)
2.2.1	Μη επεξεργασμένα δημητριακά	5,0
2.2.2	Όλα τα προϊόντα, που παράγονται/μεταποιημένα από μη επεξεργασμένα δημητριακά, (με εξαίρεση τα τρόφιμα που αναφέρονται στα σημεία 2.2.3, 2.2.4, 2.2.5, 2.2.12 και 2.2.13) Δημητριακά που διατίθενται στην αγορά για τον τελικό καταναλωτή	3,0
2.2.3	Αρτοποιία, σνακ δημητριακών και δημητριακά πρωινού —προϊόντα που δεν περιέχουν ελαιούχους σπόρους, ξηρούς καρπούς ή αποξηραμένα φρούτα —προϊόντα που περιέχουν τουλάχιστον 20 % αποξηραμένα προϊόντα αμπέλου και/ή αποξηραμένα σύκα —άλλα προϊόντα που περιέχουν ελαιούχους σπόρους, ξηρούς καρπούς ή/και αποξηραμένα φρούτα	2,0 4,0 3,0
2.2.4	Μη αλκοολούχα ποτά βύνης	3,0
2.2.5	Η γλουτένη σίτου δεν διατίθεται στην αγορά για τον τελικό καταναλωτή	8,0
2.2.6	Αποξηραμένα φρούτα—αποξηραμένα προϊόντα αμπέλου (σταφίδες και σουλτανίνες) και ξερά σύκα —άλλα αποξηραμένα φρούτα	8,0 2,0
2.2.7	Σιρόπι χουρμά	15
2.2.8	Καβουρδισμένος καφές —καβουρδισμένοι κόκκοι καφέ και αλεσμένος καβουρδισμένος καφές, εξαιρουμένου του διαλυτού καφέ —διαλυτός καφές (στιγμιαίος καφές)	3,0 5,0
2.2.9	Οίνος (συμπεριλαμβανομένου του αφρώδους οίνου, με εξαίρεση τους οίνους λικέρ και τους οίνους με αλκοολικό τίτλο τουλάχιστον 15 % vol.) και οίνος φρούτων	2,0
2.2.10	Αρωματισμένο κρασί, αρωματισμένα ποτά με βάση το κρασί και αρωματισμένα κοκτέιλ με προϊόντα κρασιού	2,0
2.2.11	Χυμός σταφυλιού, συμπυκνωμένος χυμός σταφυλιού ως ανασυσταμένο, νέκταρ σταφυλιού, γλεύκος σταφυλιών και συμπυκνωμένο γλεύκος σταφυλιών ως ανασυσταμένο, που διατίθεται στην αγορά για τον τελικό καταναλωτή	2,0
2.2.12	Επεξεργασμένες τροφές με βάση τα δημητριακά για βρέφη και μικρά παιδιά και παιδικές τροφές	0,50
2.2.13	Διαιτητικές τροφές για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς που προορίζονται για βρέφη και μικρά παιδιά	0,50
2.2.14	Μπαχαρικά, συμπεριλαμβανομένων των αποξηραμένων μπαχαρικών, εκτός από το Capsicum spp. Capsicum spp. (αποξηραμένα φρούτα τους, ολόκληρα ή αλεσμένα, συμπεριλαμβανομένων των τσίλι, τσίλι σε σκόνη, καγιέν ή πάπρικα) Μείγματα μπαχαρικών	15 20 15
2.2.15	Γλυκόριζα ( Glycyrrhiza glabra , Glycyrrhiza inflate και άλλα είδη) —ρίζα γλυκόριζας, συμπεριλαμβανομένου του συστατικού σε αφεψήματα βοτάνων —εκχύλισμα γλυκόριζας ( ⁴² ) για χρήση σε τρόφιμα, ιδίως σε ποτά και ζαχαροπλαστική —γλυκά γλυκόριζας που περιέχει ≥ 97 % εκχύλισμα γλυκόριζας σε ξηρή βάση —άλλο ζαχαροπλαστείο γλυκόριζας	20 80 50 10,0
2.2.16	Αποξηραμένα βότανα	10,0
2.2.17	Ρίζες τζίντζερ για χρήση σε αφεψήματα βοτάνων Ρίζες marshmallow, ρίζες πικραλίδας και άνθη πορτοκαλιάς για χρήση σε αφεψήματα βοτάνων ή σε υποκατάστατα καφέ	15 20
2.2.18	Ηλιόσποροι, σπόροι κολοκύθας, σπόροι πεπονιού, σπόροι κάνναβης, σόγια	5,0
2.2.19	Τα φιστίκια πρέπει να υποβληθούν σε διαλογή ή άλλη φυσική επεξεργασία, πριν διατεθούν στην αγορά για τελικό καταναλωτή ή χρήση ως συστατικό σε τρόφιμα Φιστίκια Αιγίνης που διατίθενται στην αγορά για τελικό καταναλωτή ή χρήση ως συστατικό σε τρόφιμα	10,0 5,0
2.2.20	Κακάο σε σκόνη 3,0