Δημοσιεύτηκε η έκθεση εκτίμησης κινδύνου για τη λιστέρια σε τέσσερις κατηγορίες τροφίμων.
Η ανάπτυξη επίσημων μοντέλων εκτίμησης κινδύνου για τη λιστέρια σε τέσσερις κατηγορίες τροφίμων (φυλλώδη λαχανικά, πεπόνια, κατεψυγμένα λαχανικά και έτοιμα προς κατανάλωση θαλασσινά) παρουσιάστηκε σε πρόσφατη έκθεση της Κοινής Συνάντησης Εμπειρογνωμόνων για την Εκτίμηση Μικροβιολογικών Κινδύνων (JEMRA) του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO).
Η έκθεση βασίζεται στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2022, κατά την οποία συζητήθηκαν τα μοντέλα αυτά και οι μελλοντικές κατευθύνσεις για την ανάπτυξη και την εφαρμογή τους.
Τα μοντέλα εκτίμησης κινδύνου καλύπτουν όλα τα στάδια της τροφικής αλυσίδας, από την προ-συγκομιδή έως την κατανάλωση. Οι ειδικοί τόνισαν ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη παράγοντες όπως η εισαγωγή παθογόνων στις πρώτες ύλες κατά την πρωτογενή παραγωγή, οι περιβαλλοντικές επιρροές, οι πρακτικές παραγωγής και η πιθανότητα διασταυρούμενης μόλυνσης σε όλα τα στάδια.
Επιπλέον, η χρήση σύγχρονων τεχνολογιών, όπως η αλληλούχιση ολόκληρου του γονιδιώματος (WGS) και άλλες τεχνικές, μπορεί να παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για την καλύτερη κατανόηση και διαχείριση των κινδύνων.
Τα μοντέλα αυτά θα πρέπει να προσαρμόσουν τα υπάρχοντα πλαίσια δόσης-απόκρισης, τα οποία λαμβάνουν υπόψη τη μεταβλητότητα της παθογένειας της λιστέρια και τις διαφορές ευαισθησίας στους καταναλωτές. Επιπλέον, προβλέπεται η ανάλυση αβεβαιότητας και ευαισθησίας, ώστε να εντοπιστούν οι παράγοντες που επηρεάζουν περισσότερο τα αποτελέσματα του μοντέλου, γεγονός που θα βοηθήσει στον σχεδιασμό πιο στοχευμένων παρεμβάσεων και την κάλυψη κενών στα δεδομένα.
Για τα φυλλώδη λαχανικά, τα κρίσιμα στάδια της τροφικής αλυσίδας περιλαμβάνουν την καλλιέργεια (σε αγρούς, ελεγχόμενα περιβάλλοντα ή με υδροπονία), τη συγκομιδή, την ψύξη, το πλύσιμο, την απολύμανση, την κοπή, τη συσκευασία, τη μεταφορά, τη λιανική πώληση και τη χρήση από τον καταναλωτή.
Παράγοντες όπως η άρδευση, η λίπανση και άλλες πρακτικές καλλιέργειας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εισαγωγή και εξάπλωση της λιστέρια. Η εποχικότητα επηρεάζει τη μικροβιακή κινητική στο έδαφος και στα φύλλα και προτείνεται να ενσωματωθεί στο μοντέλο, ενώ οι πρακτικές του καταναλωτή, όπως το πλύσιμο και η αποθήκευση, θα πρέπει επίσης να αξιολογηθούν.
Το μοντέλο πρέπει να μπορεί να εξετάζει την πρόληψη της μόλυνσης από το έδαφος ή το νερό άρδευσης, την αποτελεσματικότητα των απολυμαντικών και τη διασταυρούμενη μόλυνση κατά την παραγωγή και την επεξεργασία. Η κλιματική αλλαγή και οι περιβαλλοντικές μεταβλητές μπορούν επίσης να συμπεριληφθούν για τη δημιουργία σεναρίων «τι θα γινόταν αν».
Η μόλυνση των κατεψυγμένων λαχανικών από τη λιστέρια σχετίζεται κυρίως με τα στάδια μετά το ξεθώριασμα, συμπεριλαμβανομένων της επεξεργασίας, της συσκευασίας, της μεταφοράς, της απόψυξης και του χειρισμού από τον καταναλωτή.
Στην εκτίμηση κινδύνου θα πρέπει να εξεταστεί η πρόληψη της μόλυνσης κατά την επεξεργασία, η χρήση απολυμαντικών, καθώς και η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών δειγματοληψίας και ελέγχου. Η πιθανότητα μη προβλεπόμενης χρήσης, όπως η κατανάλωση χωρίς πλήρες μαγείρεμα, είναι επίσης ένας κρίσιμος παράγοντας που πρέπει να αξιολογηθεί.
Το μοντέλο εκτίμησης κινδύνου για τα πεπόνια (ολόκληρα και κομμένα) θα πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα στάδια της παραγωγής και της κατανάλωσης, από την πρωτογενή παραγωγή έως το πλύσιμο, την απολύμανση, τη συσκευασία και την τελική κατανάλωση.
Σημαντικοί παράγοντες είναι η μόλυνση κατά την προ-συγκομιδή από νερό άρδευσης, έδαφος ή λίπασμα, η διασταυρούμενη μόλυνση κατά τη μεταποίηση και οι πρακτικές του καταναλωτή, όπως ο χειρισμός και ο τεμαχισμός. Οι αλλαγές στο μικροβιακό φορτίο λόγω των συνθηκών θερμοκρασίας και χρόνου στην αλυσίδα εφοδιασμού θα πρέπει να ληφθούν υπόψη.
Για τα έτοιμα προς κατανάλωση (RTE) θαλασσινά, όπως τα καπνιστά ψάρια και τα προϊόντα gravad, τα μοντέλα εκτίμησης κινδύνου θα πρέπει να περιλαμβάνουν όλα τα στάδια από την πρωτογενή παραγωγή (υδατοκαλλιέργεια ή αλιεία) έως την κατανάλωση. Σημαντικοί παράγοντες είναι ο εκσπλαχνισμός, η φιλετοποίηση, το κάπνισμα, η συσκευασία, η αποθήκευση και οι πρακτικές του καταναλωτή.
Επιπροσθέτως, η χρήση βακτηρίων γαλακτικού οξέος ως μέθοδος βιολογικού ελέγχου για τη λιστέρια προτείνεται να ενσωματωθεί στο μοντέλο. Η αλληλούχιση γονιδιώματος (WGS) μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό κυρίαρχων στελεχών βακτηρίων που εντοπίζονται σε διαφορετικά στάδια της παραγωγικής διαδικασίας.
Ακολουθήστε το Cibum 
