Χωρίς κατάλληλη επισήμανση τα περισσότερα διαδικτυακά καταστήματα τροφίμων - Νομικές υποχρεώσεις για τα Ελληνικά e-shop

του Γιώργου Μορφονιού*

Συνεχίζει ακάθεκτος την ανάπτυξή του o κλάδος των online σουπερμάρκετ στην Ελλάδα, καθώς σύμφωνα με έκθεση που δημοσίευσε η Convert Group το τρίτο τρίμηνο του 2021 παρατηρήθηκε αύξηση της τάξεως του 60% στην αξία των πωλήσεων συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίτο τρίμηνο του 2020.

Απογοητευτική όμως είναι έρευνα της Σχολής Παγκόσμιας Δημόσιας Υγείας του NYU, που δημοσιεύτηκε χθες στο Public Health Nutrition και η οποία αποκαλύπτει ότι οι διαδικτυακοί έμποροι λιανικής τροφίμων δεν εμφανίζουν με συνέπεια πληροφορίες διατροφής στους ιστότοπούς τους, γεγονός που αποδεικνύει πως το διαδικτυακό περιβάλλον αγορών τροφίμων σήμερα, μοιάζει λίγο με «Άγρια Δύση», με ελλιπή και ασυνεπή παροχή των απαιτούμενων διατροφικών πληροφοριών στους καταναλωτές.

Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι οι ερευνητές ανέλυσαν 10 κύρια προϊόντα σε εννέα μεγάλους διαδικτυακούς λιανοπωλητές παντοπωλείων για να προσδιορίσουν ποιες πληροφορίες εμφανίζονται. Επικεντρώθηκαν στο ψωμί, τα δημητριακά και τα ποτά – συσκευασμένα τρόφιμα που απαιτείται να διαθέτουν ένα τυποποιημένο πάνελ πληροφοριών που να αποκαλύπτει στοιχεία διατροφής, έναν κατάλογο συστατικών, κοινά αλλεργιογόνα τροφίμων και, για τα ποτά φρούτων, τοις εκατό χυμό.

Διαπίστωσαν ότι αυτές οι πληροφορίες περιλαμβάνονταν και ήταν ευανάγνωστες, κατά μέσο όρο, μόνο στο 36,5% του χρόνου σε όλα τα προϊόντα και τους λιανοπωλητές. Πληροφορίες για πιθανά αλλεργιογόνα υπήρχαν μόνο στο 11,4% των προϊόντων, ενώ τα στοιχεία διατροφής και οι λίστες συστατικών ήταν το καθένα παρόν περίπου, μόνο κατά το ήμισυ (45,7% και 54,2%, αντίστοιχα). Αντίθετα, οι ισχυρισμοί μάρκετινγκ που σχετίζονται με την υγεία και τη διατροφή, όπως «χαμηλό νάτριο» σε εικόνες προϊόντων στο διαδίκτυο ήταν πιο συνηθισμένοι και εμφανίστηκαν στο 63,5% των προϊόντων.

Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα πως οι αρχές πρέπει να ενεργήσουν άμεσα και να απαιτήσουν από τους διαδικτυακούς λιανοπωλητές τροφίμων να αποκαλύπτουν τις απαραίτητες πληροφορίες διατροφής και αλλεργιογόνων για να υποστηρίξουν την υγεία των καταναλωτών και τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων. Η αποτυχία της παροχής πληροφοριών για τα τρόφιμα μπορεί να δημιουργήσει ανησυχίες για την ασφάλεια των καταναλωτών που εξαρτώνται από αυτό, όπως στην περίπτωση των αλλεργιογόνων, του νατρίου ή της ζάχαρης.

Τι ισχύει όμως στην Ελλάδα και πόσοι λιανοπωλητές γνωρίζουν τις απαιτήσεις της επισήμανσης τροφίμων στα διαδικτυακά καταστήματα τροφίμων; Ακολουθούν οι κατευθυντήριες οδηγίες για τα Ελληνικά ηλεκτρονικά καταστήματα τροφίμων από τον Γιώργο Μορφονιό, Γεωπόνο – Επιστήμονα Τροφίμων, MSc Συστήματα διαχείρισης ποιότητας & διασφάλισης υγιεινής τροφίμων, senior consultant AG ADVENT AE

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΠΩΛΗΣΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΞ’ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ – ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ

Βάσει Κανόνων ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ. (Κανόνες Διακίνησης και Εμπορίας Προϊόντων και Παροχής Υπηρεσιών) για πωλήσεις μέσω διαδικτύου ή άλλου παρεμφερούς τρόπου, θα πρέπει να υπάρχει «ηλεκτρονική πινακίδα» στην οποία θα αναγράφονται, τουλάχιστον στην ελληνική γλώσσα, με ισομεγέθη, ευδιάκριτα και ευανάγνωστα γράμματα:

Α. Η Τιμή

– Η τελική τιμή πώλησης πρέπει να αναγράφεται με έντονη γραφή (bold) και να συμπεριλαμβάνει τον αναλογούντα σε αυτή Φ.Π.Α.

– Για προσυσκευασμένα τρόφιμα, η τιμή πώλησης είναι ανά συσκευασία πώλησης.

– Υποχρεωτική όμως είναι και η τιμή ανά μονάδα μέτρησης, με αναγωγή της τιμής συσκευασίας στην τιμή ανά μονάδα μέτρησης, δηλαδή σε μονάδα μέτρησης βάρους (κιλό-Kg, γραμμάριο-g) εάν πρόκειται για προϊόντα που διατίθενται σε στερεή μορφή ή σε μονάδα μέτρησης όγκου (λίτρο-L, χιλιοστόλιτρο-ml) για προϊόντα που διατίθενται σε υγρή μορφή.

– Η τιμή πώλησης και η τιμή ανά μονάδας μέτρησης στις πινακίδες των λιανοπωλητών αναγράφεται σε ευρώ, υπό μορφή δεκαδικού αριθμού με δύο (2) δεκαδικά ψηφία συνοδευόμενη από το διεθνές σήμα του ευρώ € πριν ή μετά τον αριθμό (π.χ. € 5,42). Αν το δεκαδικό μέρος είναι μηδέν, αυτό μπορεί να παραληφθεί.

Β. Η ονομασία

– Πρόκειται για τη νόμιμη ονομασία του κάθε προϊόντος,, όπως αναγράφεται στην επισήμανση αυτού ή τη τεχνική προδιαγραφή του. Π.χ. Κρουασάν με κρέμα με γεύση βανίλιας – Φυσικός χυμός πορτοκαλιού – Δημητριακά με λευκή σοκολάτα και σοκολάτα γάλακτος – Μπάρες δημητριακών με σοκολάτα – Φιλέτο στήθους γαλοπούλας σε άλμη – Γάλα μακράς διάρκειας

– Αν δεν υπάρχει τέτοια ονομασία, η ονομασία του τροφίμου είναι η συνήθης ονομασία του ή, αν δεν υπάρχει συνήθης ονομασία ή αν η συνήθης ονομασία δεν χρησιμοποιείται, παρέχεται περιγραφική ονομασία του τροφίμου

– Η ονομασία του τροφίμου δεν αντικαθίσταται από προστατευόμενη ως πνευματική ιδιοκτησία ονομασία, από εμπορική ονομασία ή από συνήθη ονομασία, δηλαδή το brand name, το λογότυπο ή μια γενική ονομασία (π.χ. γάλα) δεν είναι επαρκής.

Γ. Η Ποιότητα – Σύνθεση – Ποιοτικά Χαρακτηριστικά

– Πρακτικά εδώ ισχύει ο Κανονισμός 1169/2011, όπου για την πώληση εξ ’αποστάσεως αναφέρει ότι οι υποχρεωτικές πληροφορίες για τα τρόφιμα, εκτός της ημερομηνίας ελάχιστης διατηρησιμότητας ή της τελικής ημερομηνίας ανάλωσης, πρέπει να είναι διαθέσιμες πριν από την ολοκλήρωση της αγοράς και να εμφανίζονται στο υλικό που υποστηρίζει την εξ αποστάσεως πώληση ή παρέχονται με άλλα κατάλληλα μέσα που καθορίζονται σαφώς από τον υπεύθυνο επιχείρησης τροφίμων.

– Ένας εύκολος τρόπος για να παρουσιάζονται όλα τα ανωτέρω, είναι με φωτογραφίες της συσκευασίας των προϊόντων, δεδομένου ότι σε αυτή υπάρχει όλη η απαραίτητη επισήμανση. Στους κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ. αναφέρεται ότι οι ενδείξεις ποιότητας, σύνθεσης του προϊόντος ή άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος, εάν αναγράφονται επί της συσκευασίας και ο καταναλωτής μπορεί να ενημερωθεί από τις ενδείξεις αυτές δεν υπάρχει υποχρέωση να αναγράφονται στην «πινακίδα». Την ευθύνη για την αναγραφή των ενδείξεων αυτών στην πινακίδα φέρει ο λιανοπωλητής και την ευθύνη για την ορθή διαβίβαση των πληροφοριών αυτών φέρει η προμηθεύουσα επιχείρηση.

– Επομένως, θα πρέπει να διαφαίνονται, πέραν της ονομασίας του προϊόντος:

i) Ο κατάλογος των συστατικών: όπως αναφέρονται στην επισήμανση ή στη τεχνική προδιαγραφή

ii) Κάθε συστατικό ή τεχνολογικό βοήθημα που προκαλεί αλλεργίες ή δυσανεξίες: ή θα είναι ενσωματωμένα στα συστατικά με τρόπο γραφής που να τα ξεχωρίζει (έντονη γραφή, κεφαλαία, υπογραμμισμένα, κλπ.) ή θα υπάρχει πεδίο που θα αναφέρονται κατά σειρά όλα τα αλλεργιογόνα, καθώς επίσης και αναφορά στο ενδεχόμενο ύπαρξης ιχνών κάποιων αλλεργιογόνων που δεν είναι συστατικά του προϊόντος (π.χ. Το προϊόν ενδέχεται να περιέχει ίχνη ξηρών καρπών)

iii) Η ποσότητα ορισμένων συστατικών ή κατηγοριών συστατικών (π.χ. για μαρμελάδες υπάρχει η υποχρέωση αναγραφής της περιεκτικότητας σε φρούτα (παρασκευασμένο από Χ g φρούτων ανά 100g προϊόντος) ή για σοκολάτες τα στερεά κακάο (Σοκολάτα (με στερεά κακάο 60% τουλάχιστον))

iv) Η καθαρή ποσότητα του τροφίμου: Η ονομαστική ποσότητα του καθαρού περιεχομένου αναγράφεται μαζί με την ονομασία του προϊόντος και:

α. Σε μονάδα μέτρησης βάρους (κιλό-kg, γραμμάριο g) εάν πρόκειται για προϊόντα που διατίθενται σε στερεή μορφή.

β. Σε μονάδα μέτρησης όγκου (λίτρο-L, χιλιοστόλιτρο-ml) για προϊόντα που διατίθενται σε υγρή μορφή.

v) Τυχόν ιδιαίτερες συνθήκες αποθήκευσης και/ή συνθήκες χρήσης: αν πρόκειται για προϊόν ψυγείου à Διατηρείται στο ψυγείο +2°C/+4°C. Μετά το άνοιγμα καταναλώνεται εντός Χ ημερών. Αν πρόκειται για προϊόν ξηρής αποθήκευσης à Διατηρείται σε ξηρό και δροσερό μέρος. Πρακτικά ότι αναφέρεται στις τεχνικές προδιαγραφές των προϊόντων.

vi) Το όνομα ή η εμπορική επωνυμία και η διεύθυνση του υπευθύνου επιχείρησης τροφίμων: είτε του παραγωγού αν πωλείται με τη δική του επωνυμία, είτε η δική σας εφόσον είναι ιδιωτικής ετικέτας

vii) Η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης: όταν η μη αναγραφή τους ενδέχεται να παραπλανήσει τον καταναλωτή ως προς την πραγματική χώρα καταγωγής ή τον πραγματικό τόπο προέλευσης του τροφίμου. Σε περίπτωση που αναφέρεται η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης τροφίμου και δεν είναι ίδια με τη χώρα καταγωγής ή τον τόπο προέλευσης του πρωταρχικού συστατικού του αναφέρεται επίσης η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης του εν λόγω πρωταρχικού συστατικού. Αν για παράδειγμα αναφέρεται ότι παράγεται στην Ελλάδα και το κύριο συστατικό (που αντιστοιχεί σε περισσότερο από το 50 % του τροφίμου αυτού, ή το οποίο συνήθως συνδέεται από τον καταναλωτή με την ονομασία του τροφίμου) είναι από άλλη χώρα πρέπει να αναγραφεί η προέλευσή του. Δεν είναι μόνο οι φράσεις παράγεται – παρασκευάζεται στην Ελλάδα που δείχνουν χώρα καταγωγής αλλά και τυχόν σύμβολα όπως σημαίες. Π.χ.: Μπισκότα με σοκολάτα και κακάο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ à ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ: Αλεύρι σίτου, ζάχαρη, φυτικά λίπη και έλαια, κομμάτια μαύρης σοκολάτας (ΕΕ) 12,55% , κακάο σε σκόνη (εκτός ΕΕ) 11%, αυγά , σιρόπι γλυκόζης.

Στα γάλατα και στα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι υποχρεωτική η αναγραφή της προέλευσης του γάλακτος : Ελλάδα / Προέλευση γάλακτος Ε.Ε., στην περίπτωση που το γάλα προέρχεται από περισσότερα του ενός κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης / Προέλευση γάλακτος εκτός Ε.Ε., στην περίπτωση που το γάλα προέρχεται από περισσότερες της μιας χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Υποχρεωτική αναγραφή προέλευσης έχουν και άλλα προϊόντα κρέατος, μονοσυστατικά προϊόντα, μη μεταποιημένα προϊόντα αλλά δεν νομίζω ότι έχετε τέτοια προϊόντα στη γκάμα σας.

viii) Οδηγίες χρήσης, εφόσον η παράλειψή τους θα δυσχέραινε τη σωστή χρήση του τροφίμου: αν κάποιο προϊόν χρειάζεται ψήσιμο πριν την κατανάλωσή του ή κάποια άλλη ιδιαίτερη επεξεργασία

ix) Για τα ποτά με περιεκτικότητα σε αιθυλική αλκοόλη μεγαλύτερη από 1,2 % κατ’ όγκον, η αναγραφή του αποκτηθέντος κατ’ όγκον αλκοολικού τίτλου

x) Διατροφική δήλωση: Τουλάχιστον ενέργεια, λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά, υδατάνθρακες, σάκχαρα, πρωτεΐνες, αλάτι ανά 100g προϊόντος. Αυτά είναι τα υποχρεωτικά, αλλά προαιρετικά μπορούν να προστεθούν και άλλα στοιχεία και άλλες μορφές έκφρασης, βάσει όμως του κανονισμού 1169/2011 και των διευκρινιστικών αυτού.

Αν τυχόν τα προϊόντα είναι κατεψυγμένα, αυτό θα πρέπει να επισημαίνεται. Για προσυσκευασμένα προϊόντα αρτοποιίας, πρέπει να υπάρχει η ένδειξη «κατεψυγμένο», εφόσον το αρχικό προϊόν είναι κατεψυγμένο.
Όταν γίνεται διαθρεπτική επισήμανση αναφερόμενη σε μερίδες, θα πρέπει να υπάρχει και εκφρασμένη σε 100g/100ml η ενεργειακή αξία, αλλά και σαφής διαχωρισμός των μερίδων. Η χρησιμοποιούμενη μερίδα θα πρέπει να αναγράφεται κοντά στη διαθρεπτική επισήμανση
Η ονομασία του προϊόντος συνοδεύεται από τη φυσική του κατάσταση ή επεξεργασία (καταψυγμένο, σε σκόνη, συμπυκνωμένο, καπνιστό, απεψυγμένο κλπ.
Σε περίπτωση που υπάρχει πολυσυσκευασία η οποία πωλείται ενιαία, η ποσότητα εκφράζεται ως αριθμός μονάδων Χ ποσότητα,, π.χ. κουτί με μπάρες δημητριακών που περιέχει 6 μπάρες των 50g à 6Χ50g
Στην περίπτωση τροφίμων που προσφέρονται προς πώληση εξ αποστάσεως, η ευθύνη για την παροχή υποχρεωτικών πληροφοριών για το τρόφιμο πριν από τη σύναψη της σύμβασης αγοράς βαρύνει τον ιδιοκτήτη του δικτυακού τόπου
Κατά τη στιγμή της παράδοσης, ο υπεύθυνος της επιχείρησης τροφίμων οφείλει να καθιστά διαθέσιμες όλες τις υποχρεωτικές ενδείξεις (συμπεριλαμβανομένης της ημερομηνίας ελάχιστης διατηρησιμότητας ή της τελικής ημερομηνίας ανάλωσης).
Ο «αριθμός παρτίδας» (lot number κλπ.) δεν υπάρχει υποχρέωση να παρέχεται πριν από τη σύναψη της σύμβασης αγοράς, δηλαδή στο ηλεκτρονικό κατάστημα.
Στις περιπτώσεις Πώλησης προϊόντος για το οποίο δηλώνεται ότι πωλείται φθηνότερα, Πώλησης προϊόντος για το οποίο δηλώνεται ότι πωλείται σε συσκευασία εμπεριέχουσα επιπλέον ποσότητα ως «ΔΩΡΟ» για τον καταναλωτή, Πώλησης πολυσυσκευασίας, αποτελούμενης από περισσότερα του ενός πανομοιότυπα μεταξύ τους συσκευασμένα βασικά προϊόντα, για την οποία δηλώνεται ότι εμπεριέχει μία ή περισσότερες συσκευασίες «ΔΩΡΟ» ή ότι προσφέρεται σε χαμηλότερη τιμή και Πώλησης προϊόντος για το οποίο δηλώνεται ότι πωλείται μαζί με άλλο όμοιο ή ανόμοιο προϊόν ως «ΔΩΡΟ: Το οικονομικό όφελος του καταναλωτή πρέπει να είναι εμφανές, να προκύπτει άμεσα και επαγωγικά, αναγράφεται υποχρεωτικά, εκτός από την τιμή πώλησης του προϊόντος, και η τιμή ανά μονάδα μέτρησης πριν και μετά την μείωση τιμής. Οι ενδείξεις των τιμών ανά μονάδα μέτρησης πρέπει να αναγράφονται με ισομεγέθη, ευδιάκριτα και ευανάγνωστα γράμματα, με έμφαση στην τιμή πώλησης του προϊόντος που θα τονίζεται με γραμματοσειρά έντονης γραφής (bold). Πρακτικά: Κρουασάν με γέμιση σοκολάτας 100g (+20% περισσότερο προϊόν) ή αν έχουμε μειωμένη τιμή: θα πρέπει να υπάρχει και η παλιά και η νέα μειωμένη.

ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΥΓΕΙΑΣ & ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Οι ισχυρισμοί διατροφής και υγείας μπορούν να χρησιμοποιούνται στη διαφήμιση παρουσίαση επισήμανση των τροφίμων, μόνο εφόσον συμμορφώνονται με τον κανονισμό 1924/2006. Οι ισχυρισμοί διατροφής και υγείας:

Α. Δεν πρέπει να είναι ψευδείς ή παραπλανητικοί à βασίζονται και τεκμηριώνονται από γενικώς αποδεκτά επιστημονικά δεδομένα (π.χ. διατροφική επισήμανση),

Β. Δεν πρέπει να δημιουργούν αμφιβολίες σχετικά με την ασφάλεια ή/και τη θρεπτική επάρκεια των άλλων τροφίμων à δεν γίνονται αναφορές σε άλλα προϊόντα,

Γ. Δεν πρέπει να ενθαρρύνουν ή να εμφανίζουν ως αποδεκτή την υπερβολική κατανάλωση ενός τροφίμου,

Δ. Δεν πρέπει να δηλώνουν, να υποδηλώνουν ή να υπονοούν ότι μια ισορροπημένη και ποικίλη διατροφή δεν μπορεί να παρέχει επαρκείς ποσότητες των θρεπτικών ουσιών γενικά à χρειάζεται επισήμανση της σπουδαιότητας μιας ποικίλης και ισορροπημένης διατροφής και ενός υγιεινού τρόπου ζωής,

Ε. Δεν πρέπει να αναφέρεται σε αλλαγές των λειτουργιών του οργανισμού, οι οποίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν αισθήματα φόβου στον καταναλωτή ή να εκμεταλλευθούν το φόβο του, είτε μέσω λεκτικών, είτε εικαστικών, γραφικών ή συμβολικών παραστάσεων à δεν επιτρέπονται φράσεις όπως για καλύτερη ζωή, για αποφυγή ασθενειών γενικά.

Προϊόντα όπως δημητριακά πρωινού, χυμοί, παιδικά γιαούρτια συνήθως είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες και επομένως μπορείτε να χρησιμοποιήσετε, εφόσον αναφέρεται και στην επισήμανση του εκάστοτε τροφίμου, τον διατροφικό ισχυρισμό προς διαφήμιση του προϊόντος.
Αν επιθυμείτε να κάνετε μια γενική προώθηση των προϊόντων για παιδιά, αυτή θα πρέπει να αναφέρει τη σπουδαιότητα μιας ποικίλης και ισορροπημένης διατροφής και ενός υγιεινού τρόπου ζωής, τη σημαντικότητα της κατανάλωσης τροφίμων από όλες τις ομάδες τροφίμων, της τήρησης των γευμάτων αναφέροντας τις δικές σας προτάσεις
Τυχόν ισχυρισμοί υγείας θα πρέπει να είναι εγκεκριμένοι από τη νομοθεσία (αναφέρονται κατωτέρω)
Τα ακόλουθα τέσσερα στοιχεία πληροφόρησης πρέπει να παρέχονται όταν χρησιμοποιείται επιτρεπόμενος ισχυρισμός υγείας:
δήλωση που να επισημαίνει τη σπουδαιότητα της ποικίλης και ισορροπημένης διατροφής και του υγιεινού τρόπου ζωής
ποσότητα του τροφίμου και ο τρόπος κατανάλωσης που απαιτούνται, ώστε να επιτευχθεί το ευεργετικό αποτέλεσμα που δηλώνει ο ισχυρισμός
κατά περίπτωση, δήλωση προς τα άτομα που πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση του τροφίμου
κατάλληλη προειδοποίηση για τα προϊόντα που ενδέχεται να αποτελούν κίνδυνο για την υγεία σε περίπτωση υπερβολικής κατανάλωσής τους

Αναφορά σε γενικά, μη συγκεκριμένα οφέλη για την υγεία

Όταν γίνεται αναφορά σε γενικά, μη συγκεκριμένα οφέλη για την υγεία, απαιτείται να συνοδεύονται αυτές οι αναφορές από συγκεκριμένο ισχυρισμό υγείας από τους καταλόγους των επιτρεπόμενων ισχυρισμών υγείας (αναφέρονται κατωτέρω). Για τους σκοπούς του κανονισμού, οι συγκεκριμένοι εγκεκριμένοι ισχυρισμοί υγείας που συνοδεύουν δήλωση στην οποία γίνεται αναφορά σε γενικά, μη συγκεκριμένα οφέλη για την υγεία, θα πρέπει να διατυπώνονται «δίπλα» ή «μετά» από αυτή τη δήλωση.

Οι συγκεκριμένοι ισχυρισμοί από τους καταλόγους των επιτρεπόμενων ισχυρισμών υγείας θα πρέπει να έχουν κάποια συνάφεια με τη γενική αναφορά. Όσο ευρύτερη είναι αυτή η αναφορά, π.χ. «για καλή υγεία», τόσο περισσότεροι ισχυρισμοί υγείας από τους επιτρεπόμενους καταλόγους θα είναι κατάλληλοι για να τη συνοδεύσουν. Για να αποφεύγεται η παραπλάνηση των καταναλωτών, οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων έχουν την ευθύνη να καταδεικνύουν τη σχέση μεταξύ των γενικών, μη συγκεκριμένων οφελών για την υγεία ενός τροφίμου και του ειδικού, συνοδευτικού επιτρεπόμενου ισχυρισμού υγείας. Π.χ. ανάπτυξη οστών των παιδιών à το προϊόν είναι πηγή ασβεστίου, βιταμίνης D (όπως ορίζεται στον κανονισμό 1924/2006).

Δεν επιτρέπονται ισχυρισμοί υγείας:

α) που υπονοούν ότι μπορεί να επηρεαστεί η υγεία από τη μη κατανάλωση ενός τροφίμου

β) που αναφέρονται στο ρυθμό ή την ποσότητα απώλειας βάρους

γ) που αναφέρονται σε συστάσεις μεμονωμένων ιατρών ή επαγγελματιών στον τομέα της υγείας και άλλων ενώσεων

Όταν διατυπώνεται ένας ισχυρισμός διατροφής ή υγείας, η διατροφική επισήμανση είναι υποχρεωτική για το συγκεκριμένο θρεπτικό στοιχείο στο οποίο αναφέρεται ο ισχυρισμός.

Υπάρχουν πολύ συγκεκριμένοι ισχυρισμοί διατροφής και υγείας που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται. Επισυνάπτονται:

Κανονισμός 1924/2006 όπου στο Παράρτημα σελίδα 15 εμφανίζονται οι επιτρεπτοί διατροφικοί ισχυρισμοί (χωρίς λιπαρά, χωρίς αλάτι, πηγή πρωτεϊνών, αυξημένη ή μειωμένη περιεκτικότητα κάποιας θρεπτικής ουσίας κλπ.)
Κανονισμός 116/2010, τροποποίηση του ανωτέρω, όπου στο παράρτημα σελίδα 3 εμφανίζονται επιπλέον επιτρεπτοί διατροφικοί ισχυρισμοί
Κανονισμός 983/2009 για επιτρεπτούς ισχυρισμούς υγείας οι οποίοι αφορούν τη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης ασθένειας, καθώς και την ανάπτυξη και την υγεία των παιδιών (Παράρτημα Ι, σελίδα 7)
Κανονισμός 432/2012 για επιτρεπτούς ισχυρισμούς υγείας εκτός αυτών που αφορούν τη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης ασθένειας, καθώς και την ανάπτυξη και την υγεία των παιδιών (Παράρτημα, σελίδα 6)

* Γεωπόνος – Επιστήμονας Τροφίμων, MSc Συστήματα διαχείρισης ποιότητας & διασφάλισης υγιεινής τροφίμων, senior consultant AG ADVENT AE