Το δικό τους στίγμα στο διεθνές οικοσύστημα της νεοφυούς επιχειρηματικότητας δίνουν πλέον ολοένα και περισσότερες ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις που γεννήθηκαν από μία ιδέα σε ένα χαρτί και εξελίχθηκαν σε “διαμάντια” που προσέλκυσαν το ενδιαφέρον επενδυτών διεθνώς. Την ίδια στιγμή δεκάδες είναι οι νεοφυείς επιχειρήσεις που μπορεί να μην έχουν κάνει το μεγάλο άλμα σε διεθνές επίπεδο, έχουν όμως προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης και με την ακόμη μεγαλύτερη ενδυνάμωσή τους μέσω χρηματοδότησης και συμβουλευτικών υπηρεσιών ο δρόμος που ανοίγεται είναι ιδιαίτερα θετικός.
Μιλώντας πρόσφατα σε εκδήλωση που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής, σε συνεργασία με το Konrad Adenauer Stiftung, ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γιάννης Τσακίρης, ανακοίνωσε ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα νέα κεφάλαια 100 εκατ. ευρώ θα διατεθούν, μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων, για τη χρηματοδότηση επιχειρηματικών συμμετοχών για επενδύσεις που αφορούν σε νεοφυείς καινοτόμες επιχειρήσεις. Ειδικότερα, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (πρώην ΤΑΝΕΟ) υλοποιεί ένα νέο, στοχευμένο επενδυτικό εργαλείο, σε συνεργασία με το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Ένα εργαλείο που φιλοδοξεί να καλύψει όλη την αλυσίδα χρηματοδότησης των ελληνικών νεοφυών καινοτόμων επιχειρήσεων με εξωστρεφή χαρακτηριστικά και προοπτικές σημαντικής κλιμάκωσης, και απώτερο στόχο την ενίσχυση μεταφοράς τεχνολογίας από την έρευνα στην αγορά. Για το σκοπό αυτό θα αξιοποιηθεί και το νεοσύστατο Ταμείο Ανάκαμψης.
Παράλληλα ο Γιάννης Τσακίρης περιέγραψε την κυβερνητική πολιτική να εμπλακούν κράτος, ιδιώτες και κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών σε μια κοινή προσπάθεια, με στόχο «να δημιουργήσουμε το “έξυπνο” ημι-κρατικό χρήμα, το οποίο θα επενδύσει με σημαντικό βαθμό ρίσκου, σε καινοτόμες ιδέες, σε νεοφυείς επιχειρήσεις». Επισήμανε, επίσης, ότι έχουν γίνει μεγάλα βήματα ως προς τη χρηματοδότηση νεοφυών καινοτόμων επιχειρήσεων ξεκινώντας από το πρόγραμμα “Jeremie” το 2009 και στη συνεχεία με το “Equifund” που ανέστησε το οικοσύστημα έξυπνης χρηματοδότησης προς τις νεοφυείς επιχειρήσεις.
Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικού οικοσυστήματος νεοφυούς επιχειρηματικότητας – Από την ιδέα στο επιχειρείν
«Το ελληνικό οικοσύστημα αλλά και τα μέλη που το απαρτίζουν έχουν αποδείξει ότι διαθέτουν μεγάλη προσαρμοστικότητα και ανθεκτικότητα στις εξωτερικές αλλαγές και σε κρίσεις. Έχουν περάσει μια δεκαετή οικονομική κρίση και βίωσαν και βιώνουν μία παγκόσμια υγειονομική κρίση λόγω της πανδημίας. Μέσω αυτών όμως οι ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις έχουν δείξει ότι βλέπουν την κρίση ως ευκαιρία σε διάφορους τομείς όπως για παράδειγμα ο τουρισμός, προσαρμόζονται γρήγορα και τελικά επιτυγχάνουν», αναφέρει ο Τζίμη Αθανασόπουλος πρόεδρος του Envolve Award Greece, ενός διαγωνισμού που επιβραβεύει νεοφυείς και αρχικού σταδίου καινοτόμες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, που ιδρύθηκε από το Libra Group, διεξάγεται για λογαριασμό της Ελληνικής Πρωτοβουλίας και υποστηρίζεται από δεκάδες οργανισμούς.
Έχοντας συμμετάσχει προσωπικά στην αξιολόγηση περισσότερων από 10.000 επιχειρηματικών σχεδίων ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων τα τελευταία χρόνια, ο Τζίμη Αθανασόπουλος αναφέρεται στον ρόλο που έχει μια ιδέα στην πορεία μιας νεοφυούς επιχειρήσεις. «Όταν η ιδέα καλύπτει ένα σημαντικό κενό που υπάρχει στην αγορά, τότε θα έχει την προσοχή που της αξίζει. Μια καλή ιδέα αυξάνει τις πιθανότητες να τραβήξει την προσοχή και τις πιθανότητες επιτυχίας, δεν όμως η μόνη προϋπόθεση επιτυχίας. Η εξωστρέφεια είναι επίσης σημαντική. Μέσα σε αυτήν τη λέξη κρύβονται όλες οι νέες συνεργασίες, όλες οι προοπτικές εξέλιξης και φυσικά, η παγκόσμια αγορά, που δίχως εκείνη, είσαι καταδικασμένος να παραμείνεις μικρός», προθέτει.
Η ομάδα και η αποφασιστικότητα το συστατικό της επιτυχίας
Τον πιο καταλυτικό ρόλο όμως εκτιμά ο Τζίμη Αθανασόπουλος έχει η ομάδα. «Η ομάδα είναι το Α και το Ω, είναι για μένα, μια μικρή θαυματουργή οικογένεια. Έχουμε δει σπουδαία επιτεύγματα από μικρές και μεγάλες ομάδες, ανθρώπους που πίστεψαν σε αυτό που συνεργάστηκαν αρμονικά με έναν μόνο στόχο, την επιτυχία. Ο κοινός στόχος ενώνει τους ανθρώπους. Η κατανόηση και ο αλληλοσεβασμός τους ενδυναμώνουν. Όσο έξυπνη, καινοτόμα, εντυπωσιακή και εάν είναι μία ιδέα όταν δεν υπάρχει από πίσω μια ομάδα που μπορεί να την υποστηρίξει, να την αναδείξει και να την εκμεταλλευτεί σωστά είναι καταδικασμένη να αποτύχει», αναφέρει ο κ. Αθανασόπουλος, έχοντας ο ίδιος προσωπικά συμβάλλει στην ενθάρρυνση και την υποστήριξη νεοφυών επιχειρηματιών τόσο ως μέντορας, αλλά όσο και ως ο εποπτεύων συνολικά των υπηρεσιών υποστήριξης στους νικητές του βραβείου Envolve. Ενός βραβείου που στην Ελλάδα έως σήμερα, οι 31 νικητές έχουν λάβει χρηματοδότηση άνω των 5,5 εκατ. ευρώ, έχουν δημιουργήσει περισσότερες από 1.800 θέσεις εργασίας, ενώ έχουν προσελκύσει επενδύσεις ύψους 120 εκατ. ευρώ και η αποτίμηση τους ξεπερνά τα 340 εκατ. ευρώ.
Οι περισσότερες ιδέες, αναφέρει ο κ.Αθανασόπουλος αν όχι όλες, «ξεκινούν από το γνωστό “brainstorming”, όπου πρωταγωνιστικό ρόλο παίζει μία συγκεκριμένη δεξιότητα του ατόμου, η δημιουργικότητα. Δημιουργικός, όμως, δεν είναι μόνο εκείνος που ζωγραφίζει ή παίζει μουσική, δημιουργικός είναι και εκείνος που σκέφτεται έξω από του κουτί (outside of the box), που με απλά λόγια σημαίνει ότι βλέπει λύσεις εκεί που άλλοι αποδέχονται τα προβλήματα, προκειμένου να βελτιώσει τη καθημερινότητα τη δική μου και των συνανθρώπων του. Η δημιουργικότητα σχετίζεται με την ασταμάτητη παραγωγή ιδεών, προτάσεων, λύσεων σε ζητήματα που μας απασχολούν. Οι ιδέες από μόνες τους όμως δεν θα μεγαλώσουν αν δεν προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα, στην πράξη, διαφορετικά θα παραμείνουν σε συρτάρια γραφείων μέχρι να τις δούμε να ανθίζουν από κάποιον άλλον που καινοτόμησε, δηλαδή υλοποίησε αυτό που εμείς σκεφτήκαμε. Η απόσταση, λοιπόν, της ιδέας από το να γίνει πράξη είναι αντιστρόφως ανάλογη της αποφασιστικότητας του ατόμου. Αν δεν υπάρχει η ανάλογη αφοσίωση, αποφασιστικότητα αλλά και το πάθος η ιδέα να γίνει πράξη, τότε η απόσταση μεγαλώνει τόσο πολύ, που ωθεί τις ιδέες στα συρτάρια του γραφείου μας ».
Εντυπωσιακά βήματα προόδου
Στα βήματα προόδου του ελληνικού οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων αναφέρεται και ο Θάνος Παπαδημητρίου, ένας πρώην startupper, σήμερα μέντορας, συνδημιουργός θερμοκοιτίδων και fund. «Τα τελευταία δέκα σχεδόν χρόνια έχουν γίνει εντυπωσιακά βήματα προόδου. Το πιο σημαντικό βήμα είναι η συνειδητοποίηση από την κοινωνία ότι η υψηλή τεχνολογία είναι και ελληνική υπόθεση και αποτελεί όχημα προόδου και δημιουργίας θέσεων εργασίας. Ταυτόχρονα δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι και ο υπόλοιπος κόσμος εξελίχθηκε εντυπωσιακά την ίδια περίοδο που νομίζω ότι ιστορικά θα καταγραφεί ως μια εποχή σχετικής τεχνολογικής αποκέντρωσης. Ο ρόλος του Σίλικον Βάλεϊ, παραμένει ηγετικός αλλά όχι πλέον μονοπωλιακός». Έχοντας γυρίσει στην Ελλάδα στο ξεκίνημα της κρίσης το 2012 μετά μια λαμπρή καριέρα στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, όταν χιλιάδες Έλληνες ξεκινούσαν για να αναζητήσουν την τύχη τους εκτός εθνικών συνόρων ο Θάνος Παπαδημητρίου αναφέρει «έχοντας ζήσει 16 χρόνια συνεχώς εκτός Ελλάδας ένιωσα ότι κάποια στιγμή ότι θα έπρεπε να γυρίσω και να προσφέρω. Όπερ και εγένετο με την ίδρυση της θερμοκοιτίδας mbriyo το 2012. Η διαδρομή που ακολούθησε μετά ήταν δύσκολη, ειδικά τα χρόνια 2015-2018, όμως δεν ήθελα να τα παρατήσω. Τελικά όμως η απόφαση ήταν σωστή και αυτό φαίνεται από την εξέλιξη των επιχειρήσεων που ξεπήδησαν από την mbriyo καθώς μέχρι σήμερα 1 στις 4 εταιρείες που βοηθήσαμε έχουν πουληθεί και οι υπόλοιπες όλες είναι ακόμη εν ενεργεία και ανθηρές».
«Εάν δεν μπορέσεις να επιτύχεις με το πρώτο δοκίμαζε, δοκίμαζε διαρκώς»
Πόσο μακρύς είναι τελικά ο δρόμος προς την επιτυχία; Πόσες “δοκιμές” χρειάζονται για να φθάσει ένας νέος στο επιθυμητό αποτέλεσμα; Μου έρχεται στην σκέψη η απάντηση που είχε δώσει σε ανάλογη ερώτηση, πολλές δεκαετίες πριν ο βραβευμένος με Όσκαρ αμερικανός ηθοποιός Κλάρκ Γκεϊμπλ στον Αλέκο Λιδωρίκη, στη διάρκεια της παραμονής του στο Χόλυγουντ. «Εάν δεν μπορέσεις να επιτύχεις με το πρώτο δοκίμαζε, δοκίμαζε διαρκώς, αυτό έκανα και εγώ», είχε απαντήσει ο θρυλικός ηθοποιός, που όπως είχε πει ο ίδιος στον Λιδωρίκη στη διάρκεια των γυρισμάτων της επικής ταινίας «Η Ανταρσία του Μπάουντι», πριν ασχοληθεί με την υποκριτική και γνωρίσει τη διεθνή δόξα είχε δοκιμάσει να γίνει γιατρός, είχε εργαστεί σε εργοστάσιο ελαστικών, σε αγρόκτημα στην Οκλαχόμα, σε γραφείο ταξιδιών, σε εταιρία διαφημίσεων, τηλεφώνων ακόμα και ως επόπτης στο σταθμό του Όρεγκον.