Έρευνα: Τα χημικά στα τρόφιμα η σημαντικότερη ανησυχία των καταναλωτών

Η πιο πρόσφατη ετήσια έρευνα της βιομηχανίας τροφίμων δείχνει πως οι καταναλωτές συνεχίζουν να έχουν ιδιαίτερες ανησυχίες σχετικά με τα χημικά που περιέχονται στα τρόφιμα. Πιο ειδικά, η έρευνα από το International Food Information Council (IFIC) στις ΗΠΑ έδειξε ότι:

• 29% των καταναλωτών κατάταξαν τα χημικά που εμπεριέχονται στα τρόφιμα ως το κύριο μέλημά τους σχετικά με την ασφάλεια τροφίμων, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο θέμα, συμπεριλαμβανομένων των τροφιμογενών λοιμώξεων από βακτήρια. Οι ερωτηθέντες στο σύνολό τους κατάταξαν τα χημικά στα 3 κορυφαία θέματα που τους απασχολούν. Τα χημικά στα τρόφιμα είναι στις κύριες ανησυχίες των καταναλωτών κάθε χρόνο από το 2017, ισοψηφώντας με τον κίνδυνο τροφιμογενούς λοίμωξης από COVID-19 την περασμένη χρονιά. Υπήρξε ένας σημαντικός λόγος ανησυχίας από την πρώτη έρευνα του IFIC σχετικά με τα Τρόφιμα και την Υγεία το 2009.
• 69 % των καταναλωτών δεν είχε συνειδητοποιήσει πως η πολιτεία είναι υπεύθυνη για την ανασκόπηση της ασφάλειας των γλυκαντικών με χαμηλές θερμίδες, που είμαι από τα πιο γνωστά πρόσθετα τροφίμων.
• 54% των καταναλωτών δήλωσε πως είναι σημαντικό τα συστατικά να μην έχουν ονομασίες που «ακούγονται» σαν χημικά, συμπεριλαμβανομένου του 26% που δήλωσε για το συγκεκριμένο θέμα πως το θεωρεί «πολύ σημαντικό». Η γνώμη τους βασίζεται κυρίως σε θέματα ασφάλειας και υγιεινής των τροφίμων.

Η άποψη του Tom Neltner (Διευθυντή Πολιτικής για τα Χημικά στο EDF – Environmental Defense Fund) είναι πως το πλεονέκτημα σε αυτή την περίπτωση είναι ότι οι καταναλωτές εξακολουθούν να ανησυχούν για τις χημικές ουσίες στα τρόφιμα, εν μέρει επειδή δεν είναι σίγουροι ότι η πολιτεία διασφαλίζει ότι τα πρόσθετα είναι ασφαλή. Ως εκ τούτου, καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να προστατεύσουν την υγεία και την ασφάλειά τους, αποφεύγοντας συστατικά των οποίων η ονομασία μοιάζει με χημική ουσία – ο μόνος τρόπος που θεωρούν πως μπορούν να ελέγξουν τον πιθανό κίνδυνο. Οι εταιρείες τροφίμων ως απάντηση στις ανησυχίες των καταναλωτών, έχουν εφαρμόσει προγράμματα «καθαρής ετικέτας» (clean label) που είτε αφαιρούν αυτά τα συστατικά από τη συνταγή (τα οποία μπορεί να είναι χρήσιμα), είτε χρησιμοποιούν ονόματα που δεν μοιάζουν με χημικά (τα οποία αποκρύπτουν ουσιαστικά ένα γεγονός και μπορεί να είναι παραπλανητικά).

Μια καλύτερη προσέγγιση είναι να διασφαλίσουμε όντως ότι οι χημικές ουσίες στα τρόφιμα είναι ασφαλείς και υγιεινές παρά να αφήσουμε τους καταναλωτές να κρίνουν τα προϊόντα με βάση την ονομασία των συστατικών.

Τα χημικά στα τρόφιμα είναι ο Νο. 1 λόγος ανησυχίας σχετικά με την ασφάλεια των τροφίμων

Σύμφωνα με την έρευνα, η οποία διεξήχθη στα τέλη Μαρτίου του 2021 μόνο ένας στους έξι ερωτηθέντες είναι πολύ σίγουρος ότι η αλυσίδα τροφίμων είναι ασφαλής. Περίπου οι μισοί καταναλωτές είναι μόνο «κάπως σίγουροι» ότι τα τρόφιμα είναι ασφαλή και το ένα τέταρτο δηλώνει ότι «δεν είναι καθόλου σίγουροι» ή «δεν είναι πολύ σίγουροι».

Όταν ζητήθηκε από τους καταναλωτές να προσδιορίσουν την πιο σημαντική ανησυχία τους για την ασφάλεια των τροφίμων, το 29% επέλεξε είτε «χημικές ουσίες στα τρόφιμα» είτε «καρκινογόνες ουσίες ή χημικές ουσίες που προκαλούν καρκίνο στα τρόφιμα» ως τη Νο1 ανησυχία τους σε σύγκριση με το 26% για «τροφιμογενείς ασθένειες από βακτήρια». Προσθέτοντας τους καταναλωτές που αντιμετώπισαν τα «φυτοφάρμακα» και τα «πρόσθετα τροφίμων και συστατικά» ως χημικές ουσίες συνολικά, σημαίνει ότι οι μισοί καταναλωτές αξιολογούν τις χημικές ουσίες ως κύρια έγνοια τους.

Τα χημικά στα τρόφιμα είναι η κύρια ανησυχία από το 2017

Η ανησυχία των καταναλωτών για τα χημικά στα τρόφιμα δεν είναι καινούργια. Από το 2017 έως το 2019, μεταξύ 33 και 35% των καταναλωτών αξιολόγησαν τις χημικές ουσίες στα τρόφιμα ως την κορυφαία τους ανησυχία για την ασφάλεια των τροφίμων, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Μειώθηκε στο 24% πέρυσι, όταν το IFIC έκανε έρευνα στους καταναλωτές τον Απρίλιο – καθώς η πανδημία ήταν πρώτο θέμα στις ειδήσεις – και πρόσθεσε την επιλογή “χειρισμός τροφίμων/παρασκευή τροφίμων που σχετίζεται με τον κίνδυνο COVID-19 από τα τρόφιμα”. Ακόμα και τότε η πανδημία ισοψήφησε στην 1η θέση με τις χημικές ουσίες στα τρόφιμα. Το IFIC δεν προσέφερε τον COVID-19 ως επιλογή το 2021.

Οι περισσότεροι καταναλωτές δε γνωρίζουν πως η πολιτεία είναι υπεύθυνη για την ασφάλεια των προσθέτων των τροφίμων

Με την πάροδο των ετών, τα γλυκαντικά χαμηλής ή μηδενικής περιεκτικότητας σε θερμίδες ήταν από τα πιο ευρέως αναγνωρισμένα και αμφιλεγόμενα πρόσθετα. Οι περισσότεροι καταναλωτές αναγνωρίζουν ότι πρέπει να μειώσουν την ποσότητα ζάχαρης που τρώνε ή πίνουν με το ένα τρίτο να θεωρεί πιθανό να χρησιμοποιήσει γλυκαντικές ουσίες χαμηλών ή μηδενικών θερμίδων ως βιώσιμη εναλλακτική λύση. Μεταξύ αυτών που χρησιμοποιούν γλυκαντικά χαμηλής ή μηδενικής περιεκτικότητας σε θερμίδες, περίπου το ένα τρίτο τα θεωρεί ανθυγιεινά ή ότι απλά δεν τους κάνουν καλό, αλλά προφανώς καλύτερα από την προσθήκη ζάχαρης.

Στην έρευνά του το 2021, το IFIC προφανώς προσπάθησε να καταλάβει καλύτερα γιατί οι καταναλωτές δίσταζαν να αποδεχτούν ότι τα γλυκαντικά χαμηλής ή μηδενικής περιεκτικότητας σε θερμίδες είναι ασφαλή. Ζήτησε από τους καταναλωτές να πουν, ποιους θεωρούσαν υπεύθυνους για τον έλεγχο της ασφάλειας αυτών των χημικών. Το 29% από τους ερωτηθέντες πιστεύουν ότι οι εταιρείες είναι υπεύθυνες για την ασφάλεια των προϊόντων τους.

Μόνο το 31% των καταναλωτών θεώρησε ότι η κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για την ανασκόπηση της ασφάλειας αυτών των πρόσθετων και το 8% θεώρησε ότι καμία υπηρεσία δεν είναι υπεύθυνη. Η αντίληψη των καταναλωτών δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη και μπορεί να βασίζεται σε μια γενική ανησυχία ότι η κυβέρνηση δεν προασπίζεται τα συμφέροντά τους, συμπεριλαμβανομένου και του θέματος των χημικών που προστίθενται στα τρόφιμα.

Οι περισσότεροι καταναλωτές αποφεύγουν τα συστατικά που η ονομασία τους παραπέμπει σε χημική ουσία

Η έρευνα διερεύνησε επίσης τις συνέπειες της ανησυχίας των καταναλωτών για τα χημικά στα τρόφιμα. Διαπιστώθηκε ότι το 54% δηλώνει ότι είναι «σημαντικό» τα συστατικά να μην έχουν «χημικά ονόματα», συμπεριλαμβανομένου του 26% που το χαρακτηρίζουν «πολύ σημαντικό». Αυτό είναι το θέμα που τους απασχολεί περισσότερο αναφορικά με τα συστατικά.

Πηγή: FSN