H EE ανακαλεί την έγκριση της χρήσης ινών ξύλου σε συσκευασίες τροφίμων

Ο νέος ευρωπαϊκός κανονισμός 2023/1442 φέρνει αλλαγές σε πολλές ουσίες που χρησιμοποιούνται σε υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα.

Με τον κανονισμό 2023/1442 “τροποποίηση του παραρτήματος I του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 10/2011 για τα πλαστικά υλικά και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα, όσον αφορά αλλαγές στις εγκρίσειςουσιών και την προσθήκη νέων ουσιών” η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφαιρεί από τον ενωσιακό κατάλογο εγκεκριμένων ουσιών που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται σκοπίμως στην κατασκευή πλαστικών υλικών και αντικειμένων που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα, την ουσία «άλευρο και ίνες ξύλου, ακατέργαστα».

Το ξύλο σε πλαστικές συσκευασίες  ήταν εγκεκριμένο για χρήση ως πρόσθετο σε πλαστικά υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα βάσει αξιολόγησης της EFSA η οποία είχε καταλήξει, στο συμπέρασμα ότι το άλευρο και οι ίνες ξύλου είναι αδρανές υλικό. Ωστόσο, σε νέα αξιολόγηση, η Αρχή δεν κατόρθωσε να επικυρώσει την αιτιολόγηση του συμπεράσματος αυτού. Ανέφερε ότι το ξύλο αυτό καθαυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί αδρανές, λόγω των πολλών ουσιών χαμηλού μοριακού βάρους που περιέχει. Επιπλέον, η γνώμη δεν αναφέρει συνθήκες υπό τις οποίες η χρήση ξύλου σε πλαστικά μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής και σημειώνει ότι, λόγω των χημικών διαφορών στη σύσταση των φυτικών υλικών, η ασφάλεια των ουσιών που μεταναστεύουν από τα υλικά αυτά πρέπει να αξιολογείται κατά περίπτωση, με συνεκτίμηση, εκτός από το είδος, και της προέλευσης, της κατεργασίας, της επεξεργασίας για την επίτευξη συμβατότητας με το πολυμερές στο οποίο θα εισαχθεί και της αξιολόγησης των συστατικών χαμηλού μοριακού βάρους που μεταναστεύουν στα τρόφιμα. Δεδομένου ότι η υφιστάμενη έγκριση του ξύλου δεν λαμβάνει υπόψη τις εν λόγω πτυχές και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να τεκμηριώσει επαρκώς την ασφαλή χρήση της εν λόγω ουσίας στο πλαστικό, και δεδομένου ότι η EFSA δεν προέβλεψε άλλους περιορισμούς που θα διασφάλιζαν, παρ’ όλα αυτά, την ασφαλή χρήση της εν λόγω ουσίας στο πλαστικό, η έγκριση θα πρέπει να ανακληθεί, σημειώνει στην απόφασή της η Επιτροπή.

Με τον ίδιο κανονισμό η Επιτροπή ανακαλεί και την έγκριση του σαλικυλικού οξέος που χρησιμοποιείται ως συντηρητικό τροφίμων. Επίσης,

• ο Φθαλικός διβουτυλεστέρας (DBP) μπορεί να χρησιμοποιείται μόνον ως: α) πλαστικοποιητής για υλικά και αντικείμενα επανειλημμένης χρήσης που έρχονται σε επαφή με μη λιπαρά τρόφιμα· β) τεχνικό βοήθημα σε πολυολεφίνες σε συγκεντρώσεις μέχρι 0,05 % κ. β. στο τελικό προϊόν
• ο Φθαλικός βενζυλοβουτυλεστέρας (BBP) μπορεί να χρησιμοποιείται μόνον ως: α) πλαστικοποιητής για υλικά και αντικείμενα επανειλημμένης χρήσης· β) πλαστικοποιητής για υλικά και αντικείμενα μίας χρήσης που έρχονται σε επαφή με μη λιπαρά τρόφιμα, εκτός από τα παρασκευάσματα για βρέφη και τα παρασκευάσματα δεύτερης βρεφικής ηλικίας ( * )· γ) τεχνικό βοήθημα σε συγκεντρώσεις μέχρι 0,1 % κ.β. στο τελικό προϊόν.
• ο Φθαλικός δις (2-αιθυλεξυλ) εστέρας (DEHP) μπορεί να χρησιμοποιείται μόνον ως: α) πλαστικοποιητής για υλικά και αντικείμενα επανειλημμένης χρήσης που έρχονται σε επαφή με μη λιπαρά τρόφιμα· β) τεχνικό βοήθημα σε συγκεντρώσεις μέχρι 0,1 % κ.β. στο τελικό προϊόν.
• οι Διεστέρες φθαλικού οξέος με πρωτοταγείς, κορεσμένες αλκοόλες διακλαδισμένης αλυσίδας C8-C10, με C9 άνω του 60 % (DINP): μπορεί να χρησιμοποιείται μόνον ως: α) πλαστικοποιητής για υλικά και αντικείμενα επανειλημμένης χρήσης· β) πλαστικοποιητής για υλικά και αντικείμενα μίας χρήσης που έρχονται σε επαφή με μη λιπαρά τρόφιμα, εκτός από τα παρασκευάσματα για βρέφη και τα παρασκευάσματα δεύτερης βρεφικής ηλικίας  γ) τεχνικό βοήθημα σε συγκεντρώσεις μέχρι 0,1 % κ.β. στο τελικό προϊόν. Να μη χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με τις ουσίες FCM 157, 159, 283 ή 1085.
• το [[3,5-δις (1,1-διμεθυλαιθυλ)- 4-υδροξυφαινυλο]μεθυλο] φωσφονικό διαιθύλιο μπορεί να χρησιμοποιείται μόνον σε ποσοστό έως και 0,2 % κ. β. με βάση το τελικό βάρος του πολυμερούς στη διεργασία πολυμερισμού για την κατασκευή πολυ (τερεφθαλικού αιθυλενίου) (PET) και πολυ (2,5-φουρανοδικαρβοξυλικού αιθυλενίου) (PEF)»
• το πολυ((R)- 3-υδροξυβουτυρικό-co-(R)- 3-υδροξυεξανοϊκό) (PHBH) είναι μακρομόριο που λαμβάνεται από μικροβιακή ζύμωση και μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο σε συνθήκες θερμοκρασίας που δεν υπερβαίνουν τις συνθήκες που ορίζονται στο σημείο 2.1.4 δ) του παραρτήματος V. Η μετανάστευση όλων των ολιγομερών με μοριακό βάρος κάτω από 1 000 Da δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 5,0 mg/kg τροφίμου.
• το Φωσφορώδες οξύ, τριφαινυλεστέρας, πολυμερές με α-υδρο-ω-υδροξυπολυ[οξυ (μεθυλ-1,2-αιθανοδιυλ)]-(C10-16)- αλκυλεστέρες μπορεί να χρησιμοποιείται μόνον: α) ως πρόσθετο σε επίπεδα μέχρι 0,2 % κ.β. σε υλικά και αντικείμενα από πολυστυρόλιο υψηλής αντοχής και αντικείμενα που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα σε θερμοκρασία δωματίου και χαμηλότερη, συμπεριλαμβανομένης της πλήρωσης εν θερμώ και/ή της θέρμανσης έως τους 100 °C επί 2 ώρες το πολύ. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σε επαφή με τρόφιμα στα οποία αποδίδεται προσομοιωτής Γ και/ή Δ1 στο παράρτημα III. β) ως πρόσθετο σε επίπεδα έως 0,025 % κ.β. σε υλικά ακρυλονιτριλίουβουταδιενίου-στυρολίου (ABS) για χρήση σε θερμοκρασία δωματίου και χαμηλότερη.»
• το Βενζολο-1,2,4-τρικαρβοξυλικό τρις (2-αιθυλεξύλιο) μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο ως πλαστικοποιητής για την παραγωγή μαλακού πολυβινυλοχλωριδίου. Να μη χρησιμοποιείται σε επαφή με τρόφιμα που προορίζονται για βρέφη
• το Διμερές (τριαιθανολαμίνης–υπερχλωρικού άλατος νατρίου μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο σε σκληρό πολυβινυλοχλωρίδιο που έρχεται σε επαφή με τρόφιμα τα οποία περιλαμβάνονται στην κατηγορία τροφίμων με αριθμό αναφοράς 01.01.A στον πίνακα 2 του παραρτήματος III.
• το N,N-δις (2-υδροξυαιθυλο) στεαρυλαμίνη μερικώς εστεροποιημένη με κορεσμένα λιπαρά οξέα C16/C18 μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο σε ποσοστό έως 2 % κ.β. σε πλαστικά υλικά και αντικείμενα που προορίζονται για τη συσκευασία από τους υπευθύνους επιχειρήσεων ξηρών τροφίμων στα οποία αποδίδεται ο προσομοιωτής Ε στον πίνακα 2 του παραρτήματος III.
• το Μείγμα εστέρων φωσφορικού οξέος με μεθακρυλικό 2-υδροξυαιθύλιο μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο σε επίπεδα μέχρι 0,35 % κ.β. για την παρασκευή πολυμεθακρυλικού μεθυλίου. SML εκφραζόμενο ως το άθροισμα των μονο-, δι- και τριεστέρων του φωσφορικού οξέος και των μονο-, δι-, τρικαι τετραεστέρων του διφωσφορικού οξέος.
• ο Διανυδρίτης της 3,3’,4,4’- τετρακαρβοξυλικής βενζοφαινόνης (BTDA) μπορεί να χρησιμοποιείται μόνο σε επίπεδα έως 43 % κ.β. ως μονομερές συμπολυμερισμού στην παραγωγή πολυϊμιδίων για χρήση σε επαφή με τρόφιμα στα οποία αποδίδονται μόνο οι προσομοιωτές Β και/ή Δ2 στον πίνακα 2 του παραρτήματος III σε θερμοκρασίες έως 250 °C.»

Προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση σε ενδεχομένως πιο περιορισμένες εγκρίσεις, σε περίπτωση που υπεύθυνοι επιχειρήσεων που παράγουν ή χρησιμοποιούν τις εν λόγω ουσίες πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού θεωρούν ότι ορισμένες συγκεκριμένες χρήσεις συμμορφώνονται με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1935/2004, είναι σκόπιμο να επιτραπεί η διάθεση στην αγορά πλαστικών υλικών και αντικειμένων που κατασκευάζονται με τις εν λόγω ουσίες, υπό την προϋπόθεση ότι υποβάλλεται αίτηση για έγκριση των εν λόγω συγκεκριμένων χρήσεων εντός αναλογικής περιόδου μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού. Όσον αφορά το ακατέργαστο άλευρο και ίνες ξύλου, δεδομένου ότι η Αρχή, στη γνώμη της για το ξύλο, έκρινε ότι τα υλικά που μοιάζουν με ξύλο πρέπει να αξιολογούνται κατά περίπτωση, ειδικά για το εκάστοτε είδος, μια τέτοια αίτηση θα πρέπει να αφορά ειδικά ένα συγκεκριμένο είδος ξύλου.