Κοινοί μύθοι έναντι της επιστημονικής πραγματικότητας.
Ο καφές από μανιτάρια, ένας σχετικά νέος παίκτης στην αγορά των λειτουργικών ροφημάτων, συνδυάζει παραδοσιακό καφέ με εκχυλίσματα φαρμακευτικών μανιταριών.
Αν και παραμένει σχετικά άγνωστος στην Ελλάδα, έχει κερδίσει δημοτικότητα διεθνώς, υποσχόμενος οφέλη όπως ενίσχυση της γνωστικής λειτουργίας, υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος και μείωση της πρόσληψης καφεΐνης. Πόσο, όμως, στηρίζονται αυτοί οι ισχυρισμοί σε επιστημονικά δεδομένα;
Πρόκειται για ένα μείγμα αλεσμένων κόκκων καφέ και αποξηραμένων, αλεσμένων φαρμακευτικών μανιταριών, όπως το Lion’s Mane (Hericium erinaceus), το Chaga (Inonotus obliquus), το Reishi (Ganoderma lucidum) και το Cordyceps (Cordyceps militaris). Τα μανιτάρια υποβάλλονται σε ειδική επεξεργασία για να συγκεντρωθούν οι βιοδραστικές τους ενώσεις, όπως οι πολυσακχαρίτες, τα τριτερπενοειδή και τα αντιοξειδωτικά.
Ο καφές μανιταριών έχει συνήθως λιγότερη καφεΐνη από τον παραδοσιακό καφέ, καθώς η αναλογία καφέ-μανιταριού είναι συνήθως 1:1. Αυτό σημαίνει ότι παρέχει ενεργειακή τόνωση, αλλά με μειωμένη πιθανότητα νευρικότητας και διαταραχών ύπνου που συχνά προκαλεί η καφεΐνη.
Οφέλη για την υγεία
Οι ευεργετικές ιδιότητες του καφέ μανιταριών προέρχονται από τις βιοδραστικές ενώσεις των μανιταριών, όπως οι πολυσακχαρίτες, τα τριτερπενοειδή και τα αντιοξειδωτικά. Για παράδειγμα, το Lion’s Mane έχει συσχετιστεί με τη γνωστική ενίσχυση, χάρη στις ηρικενόνες και τις ερινακίνες, ενώ το Chaga είναι γνωστό για τις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες.
Το Reishi, από την άλλη, θεωρείται προσαρμογόνο που βοηθά στη ρύθμιση του στρες και στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου, ενώ το Cordyceps φαίνεται να αυξάνει την ενέργεια, ενισχύοντας την παραγωγή τριφωσφορικής αδενοσίνης (ATP).
Μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένα από αυτά τα μανιτάρια μπορεί να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα, να μειώσουν τη φλεγμονή και να βελτιώσουν τη ρύθμιση της γλυκόζης στο αίμα.
Για παράδειγμα, μια ιαπωνική μελέτη του 2008 διαπίστωσε ότι άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση παρουσίασαν βελτίωση στις επιδόσεις τους μετά από 16 εβδομάδες καθημερινής λήψης εκχυλίσματος Lion’s Mane. Παρόμοιες έρευνες έδειξαν ότι το Chaga μπορεί να μειώσει το οξειδωτικό στρες, ενώ το Cordyceps βελτίωσε την αντοχή και την αερόβια ικανότητα σε αθλητές.
Μύθοι και πραγματικότητα: Τι πρέπει να γνωρίζετε
Παρά την προώθηση του ως υγιεινή εναλλακτική λύση, υπάρχουν παρανοήσεις γύρω από τον καφέ από μανιτάρια. Ας δούμε τους πιο συνηθισμένους μύθους.
- Μύθος: Είναι χωρίς καφεΐνη.
Η περιεκτικότητα σε καφεΐνη είναι χαμηλότερη από τον κανονικό καφέ, αλλά όχι μηδενική, καθώς το μείγμα περιέχει αλεσμένους κόκκους καφέ.
- Μύθος: Μπορεί να αντικαταστήσει τη φαρμακευτική αγωγή.
Δεν υπάρχουν επαρκή κλινικά στοιχεία που να υποστηρίζουν ότι ο καφές μανιταριών μπορεί να αντικαταστήσει φάρμακα για άγχος, κατάθλιψη ή χρόνιες ασθένειες.
- Μύθος: Όλοι οι καφέδες από μανιτάρια είναι ίδιοι.
Η ποιότητα εξαρτάται από τον τύπο του μανιταριού, την προέλευση και τη μέθοδο εκχύλισης. Η διπλή εκχύλιση (νερό και αλκοόλη) παρέχει υψηλότερη συγκέντρωση βιοδραστικών ενώσεων.