Δημοσκόπηση σε 10.000 Ευρωπαίους αποκαλύπτει ένα τεράστιο κενό γνώσης καθώς δεν έχουν την απαραίτητη καθοδήγηση για να κάνουν υγιεινές επιλογές.
Μια νέα ευρωπαϊκή μελέτη σε 10.000 καταναλωτές από 17 ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, από το Παρατηρητήριο Καταναλωτών Τροφίμων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας Τροφίμων (EIT food) αποκαλύπτει ότι οι καταναλωτές σε όλη την Ευρώπη ανησυχούν για τον αντίκτυπο των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων στην υγεία τους. Ωστόσο, η έλλειψη συνειδητοποίησης, κατανόησης και μέσων τους εμποδίζει να κάνουν ενημερωμένες, υγιείς επιλογές.
Η έρευνα, διαπίστωσε ότι η πλειοψηφία (65%) των ευρωπαίων καταναλωτών πιστεύει ότι τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα είναι ανθυγιεινά και ότι θα προκαλέσουν προβλήματα υγείας αργότερα. Για παράδειγμα, το 67% πιστεύει ότι τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα συμβάλλουν στην παχυσαρκία, τον διαβήτη και άλλα θέματα υγείας που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής.
Επιπλέον, πάνω από 2 στους 3 Ευρωπαίους καταναλωτές δηλώνουν ότι δεν τους αρέσει όταν τα τρόφιμά τους περιέχουν συστατικά που δεν αναγνωρίζουν και τέσσερις στους 10 (40%) δεν πιστεύουν ότι τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα ελέγχονται αρκετά καλά από τις αρχές ώστε να διασφαλίζεται ότι τα τρόφιμα είναι ασφαλή και υγιεινά μακροπρόθεσμα.
Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα περιλαμβάνουν συσκευασμένα σνακ, σόδα, δημητριακά με ζάχαρη, ενεργειακά ποτά και μπάρες σοκολάτας, καθώς και τρόφιμα όπως έτοιμες σάλτσες και ντιπ, έτοιμα γεύματα και σάλτσες για σαλάτες. Πολλά φυτικά υποκατάστατα ζωικών προϊόντων, όπως το vegan τυρί, κατηγοριοποιούνται επίσης ως εξαιρετικά επεξεργασμένα με βάση το σύστημα ταξινόμησης NOVA, επειδή συνήθως περιέχουν συστατικά όπως απομονώσεις πρωτεΐνης, σπορέλαια, γαλακτωματοποιητές, κόμμεα και διάφορα, πρόσθετα.
Εκτός από τις ανησυχίες για την υγεία, έξι στους 10 (60%) θεωρούν ότι τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα βλάπτουν το περιβάλλον, καθώς συνδέονται με την αντίληψη του αφύσικου χαρακτήρα, την παρουσία χημικών ουσιών και τη βιομηχανική παραγωγή.
Σύγχυση σχετικά με τα επίπεδα επεξεργασίας στα τρόφιμα
Παρά αυτές τις σοβαρές ανησυχίες για την υγεία, οι καταναλωτές συνεχίζουν να επιλέγουν επεξεργασμένα τρόφιμα, με μόνο τους μισούς (56%) να αναφέρουν ότι προσπαθούν να τα αποφύγουν.
Εκτός από την ευκολία, την τιμή και τη γεύση, η μελέτη δείχνει ότι η έλλειψη κατανόησης του τρόπου επεξεργασίας των τροφίμων συμβάλλει στην αβεβαιότητα των καταναλωτών όταν επιλέγουν ποια τρόφιμα θα αγοράσουν. Επιπλέον, πολλοί είναι μπερδεμένοι και αβέβαιοι σχετικά με τον βαθμό στον οποίο τα τρόφιμά τους επεξεργάζονται, υπερεκτιμώντας τον τρόπο επεξεργασίας των διαφόρων προϊόντων διατροφής.
Για παράδειγμα, ενώ έξι στους 10 καταναλωτές (61%) αναγνώρισαν τα ενεργειακά ποτά ως υπερεπεξεργασμένα, μόλις το 34% και το 22% αντίστοιχα αναγνώρισαν σωστά τις μπάρες βίγκαν τυριού και σοκολάτας ως υπερεπεξεργασμένα.
Επομένως, ενώ το 84% των ανθρώπων δηλώνουν ότι τρώνε εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα λιγότερες από πέντε φορές την εβδομάδα, δεδομένων των αποτελεσμάτων που δείχνουν το επίπεδο σύγχυσης στα επίπεδα επεξεργασίας, αυτό είναι πολύ πιθανό μια υποεκτίμηση από τους ίδιους τους καταναλωτές.
Φόβοι επεξεργασίας που απομακρύνουν τους καταναλωτές από εναλλακτικές λύσεις που βασίζονται σε φυτά
Η έρευνα δείχνει επίσης ότι οι ανησυχίες σχετικά με το επίπεδο επεξεργασίας αποτρέπουν πολλούς καταναλωτές να επιλέξουν εναλλακτικές με βάση το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Τα υποκατάστατα φυτικής προέλευσης (όπως τα χορτοφαγικά κομμάτια κοτόπουλου και οι φέτες τυριού vegan) θεωρούνται ως υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα από περίπου το ένα τρίτο (36% και 34%) των ευρωπαίων καταναλωτών. Επιπλέον, αυτά τα τρόφιμα ήταν πιο πιθανό να θεωρηθούν ως εξαιρετικά επεξεργασμένα από τα αυθεντικά τους με βάση τα ζώα.
Πάνω από το ήμισυ (54%) των ευρωπαίων καταναλωτών δεν τρώνε υποκατάστατα φυτικής προέλευσης επειδή θέλουν να αποφύγουν τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, ιδιαίτερα μεταξύ των καταναλωτών κρεάτων και γαλακτοκομικών – αλλά χωρίς καμία ένδειξη ότι επιλέγουν αντ’ αυτού ελάχιστα επεξεργασμένες επιλογές φυτικής προέλευσης. Οι vegans και οι χορτοφάγοι, ωστόσο, είναι λιγότερο πιθανό να αποφύγουν τις φυτικές εναλλακτικές για αυτόν τον λόγο.
Η προθυμία και η ικανότητα μείωσης των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων είναι περιορισμένες
Η ποιοτική μελέτη καταδεικνύει ότι τα κύρια κίνητρα για την κατανάλωση εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων είναι η ευκολία, η τιμή και η γεύση τους. Η ευκολία περιλαμβάνει την ευκολία προετοιμασίας (ή καθόλου προετοιμασία), ενώ η τιμή των εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων θεωρείται συχνά χαμηλότερη από τα ολόκληρα ή ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα. Τέλος, πολλοί καταναλωτές προτιμούν τη γεύση των εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων από τα σπιτικά τρόφιμα και τα βλέπουν ως απόλαυση.
Οι περισσότεροι καταναλωτές δεν βλέπουν τους εαυτούς τους να μειώνουν την ποσότητα των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων που τρώνε, αλλά ελπίζουν να τα διατηρήσουν σε ισορροπία τρώγοντας λιγότερο επεξεργασμένα και περισσότερα σπιτικά τρόφιμα.
Ωστόσο, οι καταναλωτές με τα λιγότερα μέσα (χρόνο και χρήμα) θα είναι οι πιο περιορισμένοι και λιγότερο εξουσιοδοτημένοι στην επιλογή των τροφίμων που θα αγοράσουν και πιθανότατα δεν θα δώσουν προτεραιότητα στην επιλογή των τροφίμων ανάλογα με το επίπεδο επεξεργασίας τους.
Ο τομέας των τροφίμων προτρέπεται να βελτιώσει την επισήμανση, την εκπαίδευση και την καθοδήγηση σχετικά με τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα
Η έκθεση, με τίτλο «Απόλυτες αντιλήψεις των καταναλωτών: εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα» , κάνει μια σειρά συστάσεων προς τις αρχές του τομέα τροφίμων, τους κατασκευαστές και τους εμπόρους λιανικής, με στόχο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και την υποστήριξη των καταναλωτών να λαμβάνουν ενημερωμένες, πιο υγιεινές αποφάσεις για τα τρόφιμα που προέρχονται. επιλέγοντας.
Αυτές περιλαμβάνουν συστάσεις που:
- Τα ιδρύματα υγείας και οι επιστήμονες πρέπει να ορίσουν τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα και να κάνουν πιο πειστικές και τεκμηριωμένες δηλώσεις σχετικά με τη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη υγιεινή τους.
- Τα ιδρύματα υγείας πρέπει να εξετάσουν πώς να επικοινωνούν και να εκπαιδεύουν τους καταναλωτές σχετικά με το τι σημαίνει η επεξεργασία τροφίμων, πώς μπορεί να μοιάζει και τι επιπτώσεις μπορεί να έχει στην υγεία.
- Οι εθνικές συστάσεις για τα τρόφιμα πρέπει να διευκρινίσουν εάν τα υποκατάστατα φυτικής προέλευσης είναι εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα και εάν αυτό έχει σημασία για τη συνολική θρεπτική τους αξία.
«Τα τελευταία ευρήματα από το Παρατηρητήριο Καταναλωτών Τροφίμων του EIT καταδεικνύουν ένα σαφές κενό γνώσης σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι καταναλωτές εντοπίζουν, κατανοούν και ασχολούνται με τον τρόπο παραγωγής των τροφίμων τους. Η παροχή στους καταναλωτές σαφέστερης επισήμανσης, καθοδήγησης και εκπαίδευσης θα μπορούσε να τους βοηθήσει να κατανοήσουν καλύτερα και να ασχοληθούν με αυτό το ζήτημα, αλλά είναι επίσης σημαντικό οι ανησυχίες σχετικά με τα επεξεργασμένα τρόφιμα να λαμβάνονται υπόψη στο ευρύτερο πλαίσιο της διατροφής και της ευημερίας των ανθρώπων. Είναι επίσης σημαντικό να συνεχίσουμε να ενισχύουμε την κατανόηση και τη συμφωνία μας σχετικά με τον τρόπο ταξινόμησης, αξιολόγησης και επισήμανσης των τροφίμων, έτσι ώστε οι συμβουλές μας προς τους καταναλωτές να ενημερώνονται από την πιο πρόσφατη επιστήμη» δήλωσε ο Klaus Grunert, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Aarhus της Δανίας και Διευθυντής του Παρατηρητηρίου Καταναλωτών Τροφίμων του EIT.
«Είτε πρόκειται για μια προσυσκευασμένη σάλτσα ζυμαρικών για ένα γρήγορο γεύμα στο σπίτι, είτε για ένα γεύμα γρήγορου φαγητού με την οικογένεια, τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα αποτελούν μέρος της καθημερινής διατροφής των καταναλωτών σε όλη την Ευρώπη. Ωστόσο, είναι προφανές από αυτά τα ευρήματα ότι οι άνθρωποι έχουν πραγματικές ανησυχίες σχετικά με τις πτυχές της υγείας και της βιωσιμότητας αυτών των τροφίμων. Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που να δίνει τη δυνατότητα στα άτομα να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τη διατροφή τους και να ενθαρρύνουν έναν διάλογο που όχι μόνο εκπαιδεύει αλλά και εμπνέει θετικές επιλογές. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να προωθήσουμε ένα πιο υγιεινό και πιο βιώσιμο σύστημα διατροφής για όλους». Δήλωσε η Sofia Kuhn, Διευθύντρια Δημόσιας Δέσμευσης στο EIT Food.
*Η ποσοτική έρευνα διενεργήθηκε από την Ipsos. Οι συμμετέχοντες ήταν 9.787 Ευρωπαίοι καταναλωτές τροφίμων ηλικίας άνω των 18 ετών, οι οποίοι ήταν ομοιόμορφα κατανεμημένοι σε 17 χώρες και αντιπροσωπευτικοί σε εθνικό επίπεδο ως προς την ηλικία, το φύλο και την περιοχή. Οι συμμετέχοντες συμμετείχαν στην έρευνα μεταξύ 23 Αυγούστου και 5 Σεπτεμβρίου 2023. Οι χώρες ήταν: Βέλγιο, Τσεχία, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Δημοκρατία της Ιρλανδίας, Ισραήλ, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία, Ελβετία, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο.
Τα ποιοτικά δεδομένα συλλέχθηκαν στο Citizen Participation Forum, μια διαδικτυακή κοινότητα με περίπου 300 μέλη από 17 χώρες. Στη μελέτη συμμετείχαν 89 μέλη, ενδιαφέροντα να μιλήσουν για το φαγητό και γενικά καλά ενημερωμένα. Οι συμμετέχοντες συμμετείχαν σε δραστηριότητες που κυμαίνονταν από συζητήσεις έως δημοσκοπήσεις και ερωτηματολόγια, φωτογραφικές προκλήσεις και εγγραφές σε περιοδικά.
Για να διαβάσετε την πλήρη έκθεση πατήστε ΕΔΩ.
*Προσοχή! H αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το cibum.gr με ενεργό σύνδεσμο.
Ακολουθήστε το Cibum 
