Ανησυχητική σύνδεση ανάμεσα σε υψηλά επίπεδα μικροπλαστικών και μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης εγκεφαλικού, στεφανιαίας νόσου και διαβήτη τύπου 2
Σε πρόσφατη δημοσίευση στο Journal of the American Heart Association, ερευνητές διερεύνησαν αν τα υψηλά επίπεδα μικροπλαστικής ρύπανσης στα παράκτια νερά των Ηνωμένων Πολιτειών συνδέονται με αυξημένα ποσοστά εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου, στεφανιαίας νόσου και διαβήτη τύπου 2. Η μελέτη αυτή είναι η πρώτη στο είδος της που αναλύει τη συσχέτιση σε επίπεδο πληθυσμού, εντοπίζοντας σημαντικές συσχετίσεις μεταξύ περιβαλλοντικής ρύπανσης και σοβαρών καρδιομεταβολικών παθήσεων.
Παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και οι κοινωνικοοικονομικές ευπάθειες ελήφθησαν υπόψη στη στατιστική ανάλυση, προκειμένου να απομονωθεί η επίδραση των μικροπλαστικών. Ακόμη και μετά την προσαρμογή αυτών των παραμέτρων, οι κομητείες που συνορεύουν με ύδατα υψηλής ρύπανσης από μικροπλαστικά εμφάνισαν σημαντικά αυξημένα ποσοστά των υπό μελέτη παθήσεων.
Συγκεκριμένα, η συχνότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 έφτασε το 13% σε περιοχές με πολύ υψηλά επίπεδα μικροπλαστικών, έναντι 11,2% σε περιοχές με χαμηλά επίπεδα. Αντίστοιχα, υψηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν και για εγκεφαλικά επεισόδια και στεφανιαία νόσο. Τα στατιστικά μοντέλα κατέδειξαν αύξηση 5-6% για διαβήτη και καρδιαγγειακές νόσους και περίπου 4% για εγκεφαλικά, σε σύγκριση με περιοχές χαμηλής ρύπανσης. Η μελέτη χαρτογράφησε 152 παράκτιες κομητείες των ΗΠΑ και ανέλυσε δεδομένα μικροπλαστικών από την πενταετία 2015-2020, σε περιοχές εντός των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών της χώρας.
Τα μικροπλαστικά, παράγωγα της αποσάθρωσης των πλαστικών αποβλήτων, έχουν αρχίσει να απασχολούν έντονα τη διεθνή επιστημονική κοινότητα για τις πιθανές επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία. Πέρα από τη γνωστή περιβαλλοντική επιβάρυνση, χημικές ουσίες όπως οι φθαλικές ενώσεις και η δισφαινόλη Α, που συναντώνται συχνά στα πλαστικά, είναι γνωστές για τις ενδοκρινικές διαταραχές που προκαλούν. Πιο πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι τα μικροπλαστικά μπορούν να διεισδύσουν σε ιστούς και να προκαλέσουν φλεγμονή, οξειδωτικό στρες και βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία, με πιθανή συμβολή στην ανάπτυξη καρδιαγγειακών νοσημάτων.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ | Αυτή η κληρονομική πάθηση προκαλεί υψηλή «κακή» χοληστερόλη από τη γέννηση
Επιπλέον, μικροπλαστικά έχουν εντοπιστεί και σε αρτηριακές πλάκες, γεγονός που ενισχύει τις ανησυχίες για την εμπλοκή τους σε μηχανισμούς αθηροσκλήρωσης. Πειραματικά δεδομένα από ζωικά μοντέλα επίσης στηρίζουν την υπόθεση ότι μπορούν να προκαλέσουν αγγειακή βλάβη και μεταβολικές διαταραχές.
Παράγοντες όπως η πληθυσμιακή μετακίνηση, τοπικές πολιτικές ρύθμισης της ρύπανσης ή άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες ενδέχεται να έχουν επηρεάσει τα αποτελέσματα. Οι κομητείες του Κόλπου του Μεξικού εμφάνιζαν τη μεγαλύτερη επίπτωση καρδιομεταβολικών παθήσεων, ενώ οι υψηλότερες συγκεντρώσεις μικροπλαστικών καταγράφηκαν στα ανοικτά του Ατλαντικού. Αντίθετα, οι ακτές του Ειρηνικού παρουσίαζαν τα χαμηλότερα επίπεδα ρύπανσης και σχετικής νοσηρότητας. Η μελέτη προσφέρει πολύτιμα στοιχεία σε επίπεδο πληθυσμού, τονίζοντας την ανάγκη για περαιτέρω έρευνα προκειμένου να καθοριστούν ασφαλή όρια έκθεσης και να κατανοηθούν καλύτερα οι βιολογικοί μηχανισμοί πίσω από τη δυνητική τοξικότητα των μικροπλαστικών.
