Τα σάντουιτς δεν είναι τελικά τόσο αθώα όσο δείχνουν όσο αφορά στο αποτύπωμα άνθρακα.
Ετοιμάζετε μόνοι σας το σάντουιτς για τη δουλειά ή το αγοράζετε έτοιμο; Αυτή η ερώτηση μπορεί να φαίνεται απλή αλλά πίσω της κρύβει έναν τεράστιο προβληματισμό, καθώς το αποτύπωμα άνθρακα ενός μόνο σάντουιτς θα μπορούσε να έχει σημαντικό αντίκτυπο στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σύμφωνα με έρευνα.
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ πραγματοποίησαν μελέτη που εξετάζει το αποτύπωμα άνθρακα (αυξηθεί 11 φορές από το 1961) στα σάντουιτς, τόσο σε σπιτικά όσο και προσυσκευασμένα, καθώς η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα της ανθρωπότητας είναι το πιο ουσιαστικό βήμα που μπορούμε να κάνουμε για να τερματίσουμε την υπέρβαση και να ζήσουμε με τα μέσα του πλανήτη μας. Εξέτασαν ολόκληρο τον κύκλο ζωής των σάντουιτς, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής συστατικών, σάντουιτς και της συσκευασίας τους, καθώς και τα απορρίμματα τροφίμων που απορρίπτονται στο σπίτι και αλλού στην αλυσίδα εφοδιασμού.
Συνολικά, η ομάδα εξέτασε 40 διαφορετικούς τύπους σάντουιτς, συνταγές και συνδυασμούς και βρήκαν τα υψηλότερα ίχνη άνθρακα για τα σάντουιτς με χοιρινό κρέας (μπέικον, ζαμπόν ή λουκάνικα) και εκείνα που περιέχουν τυρί ή γαρίδες.
Από τις συνταγές που εξετάστηκαν, η πιο πλούσια σε άνθρακα ποικιλία είναι ένα έτοιμο σάντουιτς «ολοήμερου πρωινού» που περιλαμβάνει αυγό, μπέικον και λουκάνικο. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι αυτό το είδος σάντουιτς παράγει 1441 γραμμάρια ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (CO 2 eq.). Αυτό ισοδυναμεί με εκπομπές CO 2 από την οδήγηση ενός αυτοκινήτου για 12 μίλια. Από την άλλη το σάντουιτς με το χαμηλότερο ισοδύναμο εκπομπών άνθρακα είναι ένα απλό σπιτικό αγαπημένο, ζαμπόν και τυρί.
Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι το να φτιάξεις τα δικά σου σάντουιτς στο σπίτι θα μπορούσε να μειώσει τις εκπομπές άνθρακα κατά το ήμισυ σε σύγκριση με τα έτοιμα ισοδύναμα.
Σύμφωνα με τη Βρετανική Ένωση Σάντουιτς (BSA) περισσότερα από 11,5 δισεκατομμύρια σάντουιτς καταναλώνονται κάθε χρόνο μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Περίπου τα μισά από αυτά παρασκευάζονται στο σπίτι και τα άλλα μισά αγοράζονται στο ταμείο σε καταστήματα, σούπερ μάρκετ και πρατήρια καυσίμων σε όλη τη χώρα. Αυτό σημαίνει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο ξοδεύει σχεδόν 8 δισεκατομμύρια £ (9,5 δις ευρώ) ετησίως για το παναρισμένο σνακ, με μέσο κόστος 2,37 € ανά σνακ.
Η καθηγήτρια Adisa Azapagic, από τη Σχολή Χημικών Μηχανικών και Αναλυτικών Επιστημών, δήλωσε πως η κατανάλωση 11,5 δισεκατομμυρίων σάντουιτς ετησίως στο Ηνωμένο Βασίλειο παράγει, κατά μέσο όρο, 9,5 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμο CO 2 , που ισοδυναμεί με την ετήσια χρήση 8,6 εκατομμυρίων αυτοκινήτων».
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο μεγαλύτερος παράγοντας που συμβάλλει στο αποτύπωμα άνθρακα ενός σάντουιτς είναι η αγροτική παραγωγή και η επεξεργασία των συστατικών τους. Ανάλογα με τον τύπο, αυτό μπορεί να αντιπροσωπεύει περίπου το 37%-67% του ισοδυνάμου CO 2 για έτοιμα σάντουιτς.
Η διατήρηση των σάντουιτς με απλή ψύξη σε σούπερ μάρκετ και καταστήματα συμβάλλει επίσης στο αποτύπωμα άνθρακα τους. Αυτό μπορεί να αντιπροσωπεύει έως και το ένα τέταρτο των ισοδύναμων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου τους. Έπειτα, υπάρχει το υλικό συσκευασίας που φτάνει έως και το 8,5% και, τέλος, η μεταφορά υλικών και τα σάντουιτς ψύξης προσθέτουν επιπλέον 4%.
Η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το αποτύπωμα άνθρακα των σνακ θα μπορούσε να μειωθεί έως και 50%, εάν γινόταν ένας συνδυασμός αλλαγών στις συνταγές, τη συσκευασία και τη διάθεση των απορριμμάτων. Οι ερευνητές προτείνουν επίσης την παράταση των ημερομηνιών πώλησης και χρήσης για τη μείωση των απορριμμάτων.
Η μελέτη συνιστά επίσης τη μείωση ή την παράλειψη ορισμένων συστατικών που έχουν υψηλότερο αποτύπωμα άνθρακα, όπως το μαρούλι, η ντομάτα, το τυρί και το κρέας. Η μείωση των συστατικών, όπως το τυρί και το κρέας, θα μείωνε επίσης την ποσότητα των θερμίδων που καταναλώνονται, συμβάλλοντας σε πιο υγιεινούς τρόπους ζωής.