Τι είναι οι χρωστικές τροφίμων, ποιους κινδύνους εγκυμονούν, τι λέει η μονοθεσία και πως μπορείτε να ξεχωρίσετε τα φυσικά από τα τεχνητά χρώματα.
Οι χρωστικές τροφίμων είναι πρόσθετα, που προστίθενται στα τρόφιμα για να δώσουν χρώμα. Σκοπός των επιχειρήσεων τροφίμων είναι να δώσουν στο προϊόν τους το ‘’τέλειο’’ χρώμα που περιμένει ο καταναλωτής και το συνδέει με υψηλή ποιότητα ή να παρουσιάσουν μια ιδιαίτερη χρωματική πρόταση για παράδειγμα ροζ απόχρωση στη σαντιγί, ή μπλε σε ζάχαρη για πασπάλισμα, ή να αλλάξουν την εικόνα άχρωμων τροφίμων, όπως το ζελέ που εάν δεν είχε χρώμα θα ήταν ένα διάφανο και καθόλου ελκυστικό ή για να καλύψουν την απώλεια χρώματος μετά την έκθεση του τροφίμου στο φως, τον αέρα, την υγρασία και τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας.
Οι χρωστικές τροφίμων περιέχονται σε πολλά τρόφιμα, όπως σνακ, μαργαρίνη, τυρί, μαρμελάδες και ζελέ, επιδόρπια, ποτά κ.λπ. Κάθε χρώμα τροφίμων που επιτρέπεται να χρησιμοποιείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπόκειται σε αυστηρή επιστημονική αξιολόγηση της ασφάλειας. Στο πλαίσιο των αξιολογήσεων ασφάλειας των χρωστικών τροφίμων και άλλων προσθέτων, η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (ΕFSA) επιδιώκει να καθορίσει, όταν είναι δυνατόν (π.χ. όταν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες), μια αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη (ΑΗΠ) για κάθε ουσία μεταξύ των οποίων και τα χρώματα που προστίθενται σε τρόφιμα.
Υπάρχει μια αυξανόμενη ανησυχία για την ασφάλεια ορισμένων κοινώς χρησιμοποιούμενων νόμιμων χρωστικών τροφίμων και υπάρχει μια τάση αντικατάστασης των συνθετικών μορφών με φυσικά προϊόντα. Επιπλέον, ένας αριθμός χρωστικών με γνωστές ή ύποπτες γονιδιοτοξικές ή καρκινογόνες ιδιότητες έχει αποδειχθεί ότι προστίθεται παράνομα στα τρόφιμα. Απαιτούνται ισχυρά προγράμματα παρακολούθησης που βασίζονται σε αξιόπιστες μεθόδους ανίχνευσης για να διασφαλιστεί ότι το φαγητό είναι απαλλαγμένο από επιβλαβή χρώματα. Η πιο σημαντική ανησυχία για την ασφάλεια των τροφίμων στον τομέα των χρωστικών είναι η έλλειψη ομοιόμορφης ρύθμισης σε παγκόσμιο επίπεδο. Η επιστημονική κοινότητα ερευνά και συχνά επιβεβαιώνει την πιθανή σύνδεση των τεχνητών χρωμάτων με την υπερκινητική συμπεριφορά στα παιδιά, αλλά και την συσχέτισή τους με τον καρκίνο. Η βιομηχανία τροφίμων αναζητά λύσεις για την αντικατάσταση των συνθετικών χρωμάτων με φυσικά στα τρόφιμα. Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ταχείας Προειδοποίησης (RASFF) και οι αρχές εισαγωγών των ΗΠΑ εκδίδουν τακτικά ειδοποιήσεις σχετικά με τρόφιμα με ακατάλληλα χρώματα τροφίμων και εντοπίζονται οι τάσεις στη παράνομη και δόλια χρήση πρόσθετων χρωμάτων.
Σε γενικές γραμμές η χρήση φυσικών χρωστικών στα τρόφιμα θεωρείται πιο ασφαλής, από την χρήση τεχνητών χρωμάτων παρότι για την λήψη τους με εκχύλιση χρησιμοποιούνται οργανικοί διαλύτες όπως εξάνιο, αιθέρας και ακετόνη.
Φυσικές Χρωστικές Τροφίμων
Τα καροτενοειδή (E160, E161, E164), η χλωροφυλλίνη (E140, E141), οι ανθοκυανίνες (E163) και η βετανίνη (E162) αποτελούν τέσσερις κύριες κατηγορίες φυτικών χρωστικών που χρησιμοποιούνται για να χρωματίσουν τα τρόφιμα. Άλλες φυσικές χρωστικές περιλαμβάνουν:
Annatto (E160b), μια κοκκινωπή-πορτοκαλί χρωστική ουσία που παρασκευάζεται από τον σπόρο του φυτού Bixa orellana και τη συναντάμε συχνά στα γαριδάκια
Χρώμα καραμέλας (E150a-d), από καραμελωμένη ζάχαρη
Καρμίνη (E120), μια κόκκινη χρωστική ουσία που προέρχεται από το κοχινικό έντομο, Dactylopius coccus
Χυμός σαμπούκου (E163)
Λυκοπένιο (E160d)
Πάπρικα (E160c)
Κουρκουμάς /κουρκουμίνη (E100)
Τα μπλε χρώματα είναι σπάνια στην φύση. Μία φυσική μπλε βαφή που χρησιμοποιείται προέρχεται από τη σπιρουλίνα. Η χρωστική ουσία genipin , που υπάρχει στον καρπό του Gardenia jasminoides , μπορεί να υποβληθεί σε επεξεργασία με αμινοξέα για να παραχθεί μπλε φυτική χρωστική, η οποία έχει εγκριθεί για χρήση στην Ιαπωνία αλλά όχι στην ΕΕ ή στις ΗΠΑ.
Τεχνητές Χρωστικές Τροφίμων
Οι αριθμοί E 102–143 καλύπτουν το φάσμα των τεχνητών χρωμάτων των οποίων επιτρέπεται η χρήση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ορισμένες δημοφιλής τεχνητές χρωστικές τροφίμων που έχουν εγκριθεί για χρήση τροφίμων στην ΕΕ περιλαμβάνουν:
E104: Κίτρινο κινολίνης
E122: Carmoisine
E124: Ponceau 4R
E131: Patent Blue V
E142: Green S
Τα τρία συνθετικά χρώματα Orange B, Citrus Red No. 2 και FD&C Green No. 3 επιτρέπονται στις ΗΠΑ αλλά όχι στην ΕΕ.
Συμπέρασμα
Η ευρωπαϊκή ρυθμιστική κοινότητα, με έμφαση στην αρχή της προφύλαξης , απαίτησε την επισήμανση και μείωσε προσωρινά την αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη (ADI) για τις χρωστικές τροφίμων και η FSA του Ηνωμένου Βασιλείου ζήτησε την οικειοθελή απόσυρση των χρωστικών από τους κατασκευαστές τροφίμων. Ωστόσο, η EFSA στις επανεκτιμήσεις της στα υπάρχοντα δεδομένα διαπιστώνει ότι “τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία δεν τεκμηριώνουν τη σχέση μεταξύ των πρόσθετων χρωμάτων και των επιδράσεων συμπεριφοράς” για οποιαδήποτε από τις χρωστικές ουσίες. Εάν πρέπει να καταλήξουμε σε ένα γενικό συμπέρασμα, είναι πως οι αρχές καθορίζουν για τα πρόσθετα τροφίμων, μεταξύ των οποίων και οι χρωστικές χρώματα ένα αποδεκτό όριο ημερήσιας πρόσληψης, μία σύσταση που δεν υπάρχει για άλλα τρόφιμα. Τα συμπεράσματα δικά σας.
Ακολουθήστε το Cibum 
