Σημαντική και πολλά υποσχόμενη ανακάλυψη για τη γονιμοποίηση των μελισσών.
Η διατήρηση των μελισσών είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της επικονίασης των καλλιεργειών και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Έχοντας αυτό υπόψη, μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Λιέγης στο Βέλγιο, ανέπτυξε ένα καινοτόμο πρωτόκολλο για την κρυοσυντήρηση του σπέρματος από αρσενική μέλισσα (κηφήνες). Η μελέτη τους παρουσιάζει μια απλοποιημένη μέθοδο χωρίς αντιβιοτικά, δημιουργώντας νέες δυνατότητες για τη μελισσοκομία και τη διατήρηση των μελισσών. Αυτή η μελέτη είναι η πρώτη στο Βέλγιο που καταδεικνύει ότι το κατεψυγμένο σπέρμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή θηλυκών μελισσών.
Για πρώτη φορά, μια προσπάθεια χρήσης κατεψυγμένου σπέρματος χωρίς την προσθήκη αντιβιοτικών οδήγησε στην παραγωγή θηλυκού γόνου, με ποσοστό βιωσιμότητας ισοδύναμο με τις παραδοσιακές μεθόδους ανοίγοντας το δρόμο για νέες ευκαιρίες στη διατήρηση των μελισσών και στη γεωργία.
«Οι μέλισσες διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στο οικοσύστημα και τη γεωργία», εξηγεί η Sophie Egyptien , διδακτορική ερευνήτρια στο ULiège και η κύρια συγγραφέας του άρθρου. “Δυστυχώς, οι πληθυσμοί τους μειώνονται σε πολλές περιοχές του κόσμου. Η διατήρηση του γενετικού τους υλικού, όπως το σπέρμα είναι μια βασική στρατηγική για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την υποστήριξη προγραμμάτων αναπαραγωγής.
Ένα απλό πρωτόκολλο χωρίς αντιβιοτικά
Από τη δεκαετία του 1980, έχουν αναπτυχθεί αρκετά πρωτόκολλα κατάψυξης, αλλά με διαφορετικά αποτελέσματα. Αυτά τα πρωτόκολλα ήταν συχνά πολύπλοκα, περιελάμβαναν πολλαπλά στάδια και τη χρήση αντιβιοτικών για τον περιορισμό της μικροβιακής μόλυνσης και δεν παρήγαγαν πάντα αναπαραγώγιμα αποτελέσματα. Η ομάδα της ULiège αντιμετώπισε αυτήν την πρόκληση με μια πιο προσιτή προσέγγιση: μια απλή αραίωση του σπέρματος σε ένα μέσο που περιέχει κρυοπροστατευτικά. Τα κρυοπροστατευτικά είναι ουσίες που χρησιμοποιούνται για την προστασία κυττάρων, ιστών ή οργανισμών από βλάβες που προκαλούνται από την κατάψυξη και την απόψυξη. Όταν ένας οργανισμός ή ένα κύτταρο εκτίθεται σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, ο σχηματισμός κρυστάλλων πάγου μπορεί να βλάψει τις κυτταρικές δομές και να οδηγήσει στην καταστροφή τους. Τα κρυοπροστατευτικά, όπως ο κρόκος αυγού, βοηθούν στην άμβλυνση αυτών των επιπτώσεων μειώνοντας τον σχηματισμό πάγου και διατηρώντας την ακεραιότητα των κυττάρων.
“Η μέθοδός μας έδειξε ότι, παρά την απώλεια 37% της βιωσιμότητας του σπέρματος κατά την κατάψυξη, πέντε από τις οκτώ βασίλισσες που γονιμοποιήθηκαν με αυτό το κατεψυγμένο σπέρμα παρήγαγαν θηλυκό γόνο”, λέει ο Stefan Deleuze , καθηγητής και ερευνητής στο ULiège. “Αυτά τα αποτελέσματα είναι συγκρίσιμα με αυτά που ελήφθησαν με φρέσκο σπέρμα στη μελέτη μας, κάτι που είναι πολύ ενθαρρυντικό!”
Αυτή η πρόοδος προσφέρει πολλές ευκαιρίες για τη μελισσοκομία. Επιτρέπει τη διατήρηση πολύτιμων γενετικών γραμμών, επιτρέποντας στους μελισσοκόμους να παγώσουν το σπέρμα ανθεκτικών στις ασθένειες ή τοπικά προσαρμοσμένων στελεχών. Βοηθά επίσης στον μετριασμό των κινδύνων για την υγεία αποφεύγοντας τη μεταφορά ζωντανών μελισσών, μειώνοντας έτσι την εξάπλωση των παθογόνων παραγόντων. Επιπλέον, υποστηρίζει προγράμματα αναπαραγωγής διευκολύνοντας την πρόσβαση σε μεγαλύτερη γενετική ποικιλότητα, ακόμη και σε μειωμένες περιόδους αναπαραγωγής, ενισχύοντας έτσι τη βιωσιμότητα των αποικιών και διατηρώντας την οικολογική ισορροπία.
Ένα πρωτοποριακό επίτευγμα στο Βέλγιο
Για να διασφαλιστεί η διεξοδική ανάλυση των δειγμάτων τους, η ομάδα επωφελήθηκε από την πρόσβαση σε προηγμένες εγκαταστάσεις μικροσκοπίας, οι οποίες επέτρεψαν την ακριβή ανάλυση της ποιότητας του σπέρματος.
“Αυτά τα αποτελέσματα είναι πολλά υποσχόμενα, αλλά γνωρίζουμε ότι χρειάζονται βελτιώσεις. Τώρα θα επικεντρωθούμε στη βελτιστοποίηση των συγκεντρώσεων κρυοπροστατευτικών και στη μείωση των απωλειών βιωσιμότητας”, εξηγεί ο Stefan Deleuze. «Πρέπει επίσης να αξιολογήσουμε τον μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στην επιβίωση της βασίλισσας και στην παραγωγή θηλυκών γόνων».
Αυτό το απλό πρωτόκολλο χωρίς αντιβιοτικά σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς τη διατήρηση των μελισσών και την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια. Με συνεχείς προσπάθειες, αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε να μεταμορφώσει τις μελισσοκομικές πρακτικές και να βοηθήσει στην προστασία ενός ζωτικού επικονιαστή στο οικοσύστημά μας.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση https://www.mdpi.com/2075-4450/16/1/50
Ακολουθήστε το Cibum 
