Είναι η σοκολάτα υγιεινή τροφή, είδος πολυτελείας ή… διατροφικό «σκουπίδι»;
Η σοκολάτα είναι από τα λίγα τρόφιμα που προκαλούν τέτοιο πάθος και τόση απόλαυση στους καταναλωτές. Τι είναι αυτό που την κάνει όμως, τόσο μοναδική; Πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι η σοκολάτα είναι πολύ πιο υγιεινή, από την γενικότερη άποψη που επικρατεί.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Αμερικανικής Χημικής Εταιρείας η σοκολάτα περιέχει περισσότερα από 300 χημικά.
Μόνο μερικές από τις ευεργετικές ουσίες της σοκολάτας
Η καφεΐνη, ένα διεγερτικό και, το πιο γνωστό, υπάρχει στη σοκολάτα μόνο σε μικρή ποσότητα. Ένα άλλο διεγερτικό είναι η θεοβρωμίνη, και υπάρχει στη σοκολάτα σε ποσότητες ελαφρώς υψηλότερες από την καφεΐνη.
Τα δύο μόρια είναι πανομοιότυπα εκτός από την μεθυλ-ομάδα (CH3), αλλά δεν είναι ακόμη σαφές πώς δρουν μαζί στη σοκολάτα.
Μια άλλη χημική ουσία που είναι γνωστό ότι μας κάνει χαρούμενος όταν τρώμε σοκολάτα είναι ανανδαμίδη, που ονομάζεται έτσι γιατί σημαίνει «ευδαιμονία» στα σανσκριτικά. Όχι μόνο υπάρχει στη σοκολάτα, αλλά παράγεται και από τον εγκέφαλο και μπλοκάρει τον πόνο και την κατάθλιψη. Όταν όμως παράγεται από τον εγκέφαλο, διασπάται γρήγορα, και τα αποτελέσματά της δεν διαρκούν.
Ο Emmanuelle diTomaso, βοηθός βιολόγος στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και ο Daniele Piomelli, καθηγητής Φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια έχουν αποδείξει ότι αυτές οι χημικές ουσίες στη σοκολάτα μπορεί να εμποδίσουν αυτή τη «φυσική κατάρρευση» της ανανδαμίδης. Αυτό σημαίνει ότι όταν τρως σοκολάτα, τα μόρια της ανανδαμίδης παραμένουν στον οργανισμό περισσότερο χρόνο
Στη συνέχεια, υπάρχει η φαινυλαιθυλαμίνη (PEA), μια φυσική χημική ουσία του εγκεφάλου που διεγείρει τα μέρη του εγκεφάλου που μας κρατούν σε εγρήγορση και… μιμούνται τη χημεία του εγκεφάλου ενός ερωτευμένου…
Είναι σοκολάτα υγιεινή;
Πρόσφατες μελέτες έχουν εξερευνήσει χημικές ουσίες σε σοκολάτα που ονομάζονται πολυφαινόλες, οι οποίες ανήκουν σε μια μεγαλύτερη ομάδα χημικών ουσιών που ονομάζονται αντιοξειδωτικά. Αυτές οι χημικές ουσίες προστατεύουν τα κύτταρα από βλάβες που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες—άτομα, μόρια ή ιόντα με ασύζευκτα ηλεκτρόνια. Μέσα στα κύτταρα, οι ελεύθερες ρίζες βλάπτουν το DNA και έχουν συσχετιστεί με το Αλτσχάιμερ, καρδιοπάθεια και καρκίνο. Τα αντιοξειδωτικά εμποδίζουν αυτή τη βλάβη να συμβεί αναστέλλοντας τη δράση των ελεύθερων ριζών και συνεπώς τρώγοντας σοκολάτα μειώνεται ο κίνδυνος αυτών των ασθενειών.
Τα αντιοξειδωτικά δρουν επιβραδύνοντας ή αποτρέποντας μια χημική αντίδραση που ονομάζεται οξείδωση, η οποία μπορεί να παράγει ελεύθερες ρίζες. Τα αντιοξειδωτικά τερματίζουν αυτή την αντίδραση αποτρέποντας να σχηματιστούν ελεύθερες ρίζες. Παραδείγματα αντιοξειδωτικών περιλαμβάνουν θειόλες, οι οποίες είναι οργανικές ενώσεις που περιέχουν μια λειτουργική ομάδα που αποτελείται από ένα άτομο θείου και ένα άτομο υδρογόνου (-SH) και πολυφαινόλες, που είναι οργανικές ενώσεις που περιέχουν ομάδες ΟΗ προσαρτημένες σε εξαμελείς δακτυλίους βενζολίου. Τα οφέλη για την υγεία ορισμένων πολυφαινολών- όπως η κερσετίνη, η οποία βρίσκεται στα εσπεριδοειδή τα φρούτα, το φαγόπυρο και τα κρεμμύδια—είναι καλά εδραιωμένα, ενώ άλλες πολυφαινόλες που έχουν επιπτώσεις στην υγεία είναι ακόμη υπό διερεύνηση. Η μεγαλύτερη και καλύτερα μελετημένη ομάδα πολυφαινολών είναι τα φλαβονοειδή, μια ομάδα πολλών χιλιάδων ενώσεων που υπάρχουν σε διάφορα φρούτα, λαχανικά και στη σοκολάτα.
Σύμφωνα με ερευνητές οι πολυφαινόλες στη σοκολάτα έχουν ευεργετικά αποτελέσματα κατά των καρδιακών παθήσεων. Οι πολυφαινόλες του κακάο δρουν ως αντιοξειδωτικά στον οργανισμό. Επίσης, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι στα χάμστερ, το κακάο σε σκόνη σε δόση ισοδύναμη με δύο μπάρες μαύρης σοκολάτας την ημέρα, αναστέλλει σημαντικά την αθηροσκλήρωση, ένα τύπο καρδιακής ασθένειας κατά την οποία το λίπος φράζει τις αρτηρίες και αυξάνει τα επίπεδα της καλής χοληστερόλης.
Το κακάο είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε χημικές ουσίες που ονομάζονται φλαβανόλες, οι οποίες είναι φλαβονοειδή που βρίσκονται επίσης σε τσάι, κρασί και ξηρούς καρπούς. Ο Ian Mcdonald, καθηγητής μεταβολικής φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, και οι συνάδελφοι έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που κατανάλωναν ένα πλούσιο σε φλαβανόλη ρόφημα κακάο είχαν αυξημένη ροή αίματος στον εγκέφαλό τους. Αυτό το αποτέλεσμα υποδηλώνει ότι φλαβανόλες του κακάο θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την πρόληψη των αγγειακών βλαβών στον εγκέφαλο που προκύπτουν, ας πούμε, από το εγκεφαλικό.
Ο Norman Hollenberg, καθηγητής ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και οι συνάδελφοι του έχουν παρατηρήσει ότι η κατανάλωση ενός πλούσιου σε φλαβανόλη ρόφημα κακάο αυξάνει επίσης την ποσότητα νιτρικού οξειδίου στο αίμα, επιτρέποντας στα αγγεία, να διαστέλλονται. Αυτό το αποτέλεσμα υποδηλώνει ότι θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιηθούν φλαβανόλες κακάο για τη βελτίωση της υγείας της καρδιάς.
Γιατί λοιπόν η σοκολάτα χαρακτηρίζεται συχνά ως… διατροφικό σκουπίδι»;
Η απάντηση βρίσκεται στην επεξεργασία. Η επεξεργασία καθορίζει εάν η σοκολάτα είναι μια υγιεινή τροφή ή απλώς μία απόλαυση με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες. Με το ψήσιμο και τη ζύμωση τείνει να μειώνεται η ποσότητα των αντιοξειδωτικών. Τα καταστήματα πωλούν κυρίως σοκολάτα γάλακτος, με ζάχαρη, γάλα και επιπλέον προσθέτουν και βούτυρο κακάο για να βελτιώσουν τη γεύση. Τα επιπλέον συστατικά (που δεν περιέχουν κακάο) όμως έχουν ως αποτέλεσμα να αραιώνονται τα υγιεινά συστατικά που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Ο W. Jeffrey Hurst, διευθυντής επιστήμονας στην Hershey Co., Hershey, Penn., και οι συνεργάτες του έχουν συγκρίνει την ποσότητα των αντιοξειδωτικών σε προϊόντα που περιέχουν κακάο. Τα προϊόντα που εξέτασαν ήταν φυσικό κακάο, σοκολάτα χωρίς ζάχαρη, μαύρη σοκολάτα, ημίγλυκα τσιπς με σοκολάτα, σοκολάτα γάλακτος και σιρόπι σοκολάτας. Ανακάλυψαν ότι το φυσικό κακάο περιέχει τα περισσότερα αντιοξειδωτικά.
Αν λοιπόν θέλετε να καταναλώστε πολλή σοκολάτα, μπορεί να είναι καλύτερο να επιλέγετε φυσικό κακάο ή μαύρη σοκολάτα, παρά σοκολάτα γάλακτος ή σιρόπι σοκολάτας.
Επίσης ελέγξτε τις διατροφικές πληροφορίες στις ετικέτες. Όσο λιγότερα πρόσθετα, τόσο το καλύτερο.
Είναι λοιπόν η σοκολάτα υγιεινή τροφή, είδος πολυτελείας ή… διατροφικό σκουπίδι; Μπορεί να είναι και τα τρία, απλά όχι όλα ταυτόχρονα. Η επιλογή είναι δική σας.
Ακολουθήστε το Cibum 
